Regels, regels, regels. Festival, wielerwedstrijd en paasvuur in het gedrang. Ze krijgen steeds moeilijker een vergunning: 'Dit hoef je niet eens te proberen'
Een evenement of festival in de natuur organiseren is steeds lastiger. Hier FestiValderAa in 2022. Foto: Niels Knelis Meijer/FestiValderAa
Toestemming krijgen voor een dorpsfeest of festival is steeds lastiger. De procedures zijn voor vrijwilligers nauwelijks meer te volgen. Met grote gevolgen voor de evenementen zelf.
Organisator Femmy van Issum van de Ronde van Drenthe beklaagt zich over de vele regels waaraan de wielerwedstrijd dit weekeinde moet voldoen. Naast verminderde politie-inzet gelden er extra veiligheidsmaatregelen en komen de stikstofregels om de hoek kijken. De Ronde van Drenthe die dit jaar het 60-jarig jubileum viert, gaat over keienstroken die in de Staatsbossen liggen. En dat zijn Natura 2000 gebieden.
Profronde van Drenthe. Foto: Archief DVHN/Rudie Ottens
Wie een evenement organiseert in of nabij natuurgebieden moet veel, voor een leek vaak onbegrijpelijke, formulieren invullen. ,,De Ronde van Drenthe is een papierwinkel geworden in plaats van een wielerwedstrijd. We draaien op vrijwilligers en zijn gewend actie te ondernemen, niet om achter een bureau te zitten om formulieren in te vullen die we niet begrijpen”, verzuchtte Van Issum. Ze moet nadrukkelijk rekening houden met milieu- en natuureisen. ,,Overal kan een nestje zitten.”
Paasvuur
In Weiteveen gebeurt niet zoveel en dat is eigenlijk wel zo prettig voor de meeste inwoners. Met Pasen is dat anders. IJsvereniging De Döörlopers brengt dan reuring en gezelligheid met het traditionele paasvuur. Partytent erbij, eieren zoeken voor de kinderen en livemuziek. Daarna wordt de paasbult aangestoken.
Paasvuur Wedde 2016. Foto: Huisman Media
„Dat is altijd een gezellige boel”, zegt voorzitter Bennie Menke. „Elk jaar komen er meer mensen naar het paasvuur, het is één van de leukste dingen die we in het dorp doen.” Veel heeft de organisatie niet om het lijf, maar toch wordt het elk jaar lastiger groen licht te krijgen voor het paasvuur. Een evenementenvergunning, vaak nodig als er meer dan 200 mensen komen, krijg je niet zomaar. De regels waaraan je als organisatie moet voldoen, worden steeds strenger merkt ook Menke.
Festivaltent
„Enkele jaren geleden kochten we voor het paasvuur een tent van 10 bij 5 meter, zodat we droog kunnen staan als het regent. Die voldeed aan alle eisen. Een jaar later al niet meer. We hebben toen de tent kunnen aanpassen met bijvoorbeeld spanbanden, maar je krijgt soms het gevoel dat je een groot muziekfestijn als het Hello Festival organiseert in plaats van een dorpsevenement.”
AERIUS-berekening
Voor een vergunning voor evenementen in of nabij natuurgebieden moet een AERIUS-berekening worden gemaakt. Die toont aan of de stikstof van een evenement of project terecht komt op een Natura 2000-gebied. Is dat het geval dan is het project vergunningplichtig voor de wet Natuurbescherming. Er is namelijk aangetoond dat ‘significant negatieve effecten’ niet zijn uitgesloten.
De AERIUS calculator berekent de emissie van stikstof van activiteiten en de depositie op Natura 2000-gebieden. Deze berekeningsmethode is in januari vernieuwd en is in de Regeling Natuurbescherming voorgeschreven als het te gebruiken instrument voor het verlenen van toestemming.
Het paasvuur Nieuw-Roden in 2022. Foto: Geert Job Sevink
Zeker dit jaar doen de gevolgen van de stikstofcrisis zich keihard gelden voor organisaties. Weiteveen ligt strak aan het natuurgebied Bargerveen. Wil je naast de evenementenvergunning ook de natuurvergunning rondkrijgen voor een paasvuur, dan moet je vooraf ingewikkelde berekeningen doen over de uitstoot die daarmee gepaard gaat.
Ingewikkelde termen
„In november begonnen we al, want zo’n onderzoek is omvangrijk”, zegt Menke. „De ingewikkelde termen vlogen ons om de oren en we moesten zelfs berekenen wat een berkenboom, een conifeer of een eik uitstoot als die op de stapel gaat. Ik kan toch nooit weten hoeveel van welke houtsoort we verzamelen?” Hij noemt het noodzaklijke onderzoek een lachertje. „Ik ben maar een simpel voorzittertje van het paasvuur in een klein dorpje, dit soort zaken gaan mij gewoon boven de pet.”
Enkele weken geleden kwam voor Menke een verlossend woord vanuit de provinciale politiek. Het CDA vond dat je niet van vrijwilligers kunt verwachten dat ze de enorme papierwinkel helemaal zelf afhandelen. Daarop besloot de provincie te hulp te schieten. Dit jaar kunnen organisatoren van paasvuren aankloppen bij de gemeente, waar ze voor een evenementenvergunning toch al moeten aankloppen. Die neemt dit jaar de regie over de ingewikkelde stikstofberekeningen en betaalt hier ook voor.
Verhuizen
„We hebben net definitief de vergunning voor ons paasvuur binnen”, zegt Menke. „De gemeente gaat ons nu ook verder helpen met de berekeningen voor volgend jaar. Tegen het einde van dit jaar hopen we te weten waar we aan toe zijn. Hopelijk kunnen we op de huidige plek blijven, maar het kan zijn dat we moeten verhuizen of zelfs helemaal niets meer mogen.”
Dat laatste zou zonde zijn voor het dorp, vindt Menke. „Leuker wordt het er niet op om je nek uit te steken. Je vraagt je bovendien af of het nog wel zo fijn is om in een natuurlijke omgeving te wonen, als dat betekent dat je als dorpsbewoners helemaal niets meer kunt organiseren.”
FestiValderAa
Wil je tegenwoordig een evenement op poten zetten, dan moet je aan veel voorwaarden voldoen. Dat weet Vanja van Guldener inmiddels ook. Afgelopen jaar nam ze het stokje over van Henk Jongebloed als artistiek leider en directeur van FestiValderAa, een driedaags theater- en muziekfestival in Schipborg, middenin het stroomdallandschap van de Drentsche Aa.
FestiValderAa heeft in 2023 geen buitenpodium, omdat het te moeilijk is om een natuurvergunning te krijgen. Foto: Niels Knelis Meijer/FestiValderAa
„Onze natuurvergunning voor zes jaar liep met het festival van 2022 af. Het was al best een klus om toestemming te krijgen, want we zitten hier precies tussen een Natura 2000-gebied en een stiltegebied. Nu was de boodschap van de provincie dat de huidige opzet gewoon afgelopen is. We hoefden het niet eens meer te proberen.”
De elfde editie van FestiValderAa gaat er door de strengere natuurregels heel anders uitzien. Geen groot podium en festivalterrein, maar podia in een café en een hotel in de buurt. Geen 9000 maar 4000 bezoekers. Van Guldener spreekt van een ‘tusseneditie’ en hoopt in 2024 weer op een podium en festivalterrein in de buitenlucht.
„Het was erg gecompliceerd het festival dit jaar al voor elkaar te krijgen en we hebben het dan ook niet geprobeerd, zoals de gemeente al adviseerde. Nu zijn we volop bezig voor juli 2024. We zoeken een alternatieve buitenlocatie en beginnen wat dat betreft weer op nul.”
‘We hebben ook nog een baan’
Stikstofonderzoek is duur, het is een uitdaging daarvoor genoeg geld binnen te halen, weet Van Guldener. „Het betekent veel werk voor onze organisatie, daar is tijd voor nodig en die is er niet. Veel medewerkers hebben ook gewoon een baan. Tegelijkertijd snap ik dat we nóg zuiniger moeten zijn op onze natuur dan voorheen.”
Voor de zekerheid laat FestiValderAa onderzoek doen naar twee verschillende locaties. „Of we het op een van die twee plekken voor elkaar gaan krijgen, weet ik niet. Gelukkig ben ik wat naïef en eigenwijs, misschien is dat wel benodigd om door te kunnen gaan. Ik heb in elk geval het gevoel dat er nog volop mogelijkheden zijn om het festival in de benen te kunnen houden.”
Celtic Folk Festival Eelde
In Eelde wordt zaterdag voor het eerst het Celtic Folk Festival gehouden. In de dorpskerk en in drie horecagelegenheden spelen acht bands Schots-Ierse volksmuziek. Organisator David Miles van de Rapalje zegt geen problemen met de vergunningen voor het nieuwe evenement te hebben gehad. ,,We maken gebruik van bestaande locatie waar vaker activiteiten worden gehouden. De cafés hebben een horecavergunning.”
Miles heeft de gemeente gebeld en gevraagd wat hij moest doen om het festival te kunnen houden. ,,Ik heb formulieren voor een evenementenvergunning ingevuld en moest een vergunning voor geluidshinder aanvragen. We hebben livemuziek tot 24 uur, daar houden we ons aan. Alle caféhouders en de kerk zouden eerst allemaal apart een vergunning moeten aanvragen, maar ik vroeg of dat niet in één keer kon. Ik heb een aanvraag gedaan, waarop alle vier partijen hun handtekening hebben gezet. Dat was akkoord.”
