'Wat schiet de natuur eigenlijk op met al die procedures?' Foto Marcel Jurian de Jong
„En hiermee is de zaak afgedaan.” Het lijkt in die televisieprogramma’s altijd zo makkelijk. Je laat een bijbeunende rechter langskomen en binnen een dag is je jarenlang slepende conflict met de buren uit de wereld. Je loopt wel het risico dat je voor het oog van de hele natie voor schut komt te staan, maar dat moet je er maar voor over hebben.
Helaas zijn echte rechtszaken doorgaans tien keer zo ingewikkeld als die zaken op televisie. Het is daarom zorgelijk dat rechters zich tegenwoordig steeds vaker moeten buigen over vraagstukken die eigenlijk een bestuurlijk of politiek karakter hebben. Jessica Poel uit Dalen kan daarover meepraten. Ze raakte verwikkeld in een juridische touwtrekkerij met de gemeente Coevorden over de aanpassing van haar keuken aan haar handicap. Na drie jaar procederen, met slopende onzekerheid voor Poel en hoge rekeningen van advocaten, is de verbouwing dan nu aan de gang. De bijdrage van Coevorden is welgeteld 20.000 euro.
Op het provinciehuis in Assen draaien de ambtenaren van de juridische afdeling nu ook overuren. Met lange tanden, want ze zouden hun tijd liever aan andere zaken besteden dan aan de dossiers die nu op hun bureaus liggen. Het gaat om vijftig Drentse ondernemers -merendeels boeren- die eerst geen natuurvergunning nodig zouden hebben en sinds 2019 weer wel. Milieuorganisatie MOB heeft daarom handhavingsverzoeken ingediend bij de provincie en dan gaat de molen draaien.
Nu bewees MOB het land een dienst door de Raad van State in dat jaar tot een oordeel te bewegen over het toen geldende stikstofbeleid. Het is nu voor iedereen duidelijk dat dit veel te vrijblijvend was, waardoor de natuur zwaar te lijden heeft. Maar nu komen ondernemers, in het jargon heten ze PAS-melders, in een juridisch moeras terecht terwijl zij er ook niks aan konden doen dat het Rijk zijn zaakjes niet op orde had.
En wat schiet de natuur eigenlijk op met al die procedures? Niets natuurlijk. Rechters melken geen koeien, ze beheren geen natuurgebieden en ze stippelen evenmin beleid uit. De echte oplossing moet komen van mensen en organisaties die dat wel doen. Juristen zitten ook allerminst om werk verlegen. Daardoor werkt deze juridisering alleen maar tot langdurige vertraging. Net als bij Jessica Poel, die drie jaar moest wachten op een keuken waarin ze zich met haar handicap kan redden.
