Bij een van de huisjes op het erf van melkveehouder Bom. Van links naar rechts: Herbert en Laura Bom met op de voorgrond dochtertje Maud, Pariya en Hossein uit Iran, Kamal, Taran en Autar uit Afghanistan en Mohammad en Afarin met dochtertje Taranj (3). Foto: Boudewijn Benting
De gemeente Emmen wil dat de drie asielgezinnen die melkveehouder Herbert Bom opvangt in Nieuw-Weerdinge vertrekken. De gemeente was niet geraadpleegd, wil de opvang in eigen hand houden en bovendien ligt Nieuw-Weerdinge vanwege de overlast gevoelig. ‘Zo zonde. Van deze gezinnen heeft echt niemand last.’
Kamal (17) uit Afghanistan was eerst nog bang voor de koeien. Met zijn ouders en broertje Pawan (11) werd hij halverwege maart ondergebracht in een bed&breakfast-huisje in de koeienstal van melkveebedrijf Bom in Nieuw-Weerdinge. Een huisje met alles erop en eraan, hoog in de stal, met uitzicht op de loeiende dames en het stro.
De overgang van miljoenenstad Kabul naar het platteland van Nieuw-Weerdinge was groot, maar inmiddels voelt Kamal zich thuis. ,,Ik ben hier vrij. Ik kan praten met wie ik wil, de mensen zijn aardig, ik kan naar school.”
Oproep via de kerk om mensen op te vangen
Toch moet hij binnenkort vertrekken. De gemeente Emmen heeft verzocht dat er een nieuwe plek wordt gezocht voor de drie gezinnen die op de boerderij verblijven. Boer Herbert Bom begrijpt het niet. ,,De goeien lijden hier onder de kwaaien.”
Al in oktober bood Bom via de kerk zijn ruimtes aan bij stichting Inlia (Internationaal Netwerk van Lokale Initiatieven met Asielzoekers). Tijdens de asielcrisis van vorige zomer ondersteunde Inlia de landelijke organisatie COA (Centraal Orgaan opvang asielzoekers) door in kerken of aan kerken gelieerde gebouwen duizenden asielzoekers op te vangen.
,,We kregen een oproep via de kerk”, zegt Bom. ,,Wij hebben hier ruimte voor vakantiegangers, dus waarom ook niet voor deze mensen? Waarom Jan en Kees wel, en Mohammad en Hossein niet?’’
Asielzoekers krijgen opvang bij melkveehouder Bom in Nieuw Weerdinge. Van links naar rechts: Pariya en Hossein uit Iran, Herbert en Laura Bom met dochtertje Maud, Taranj (3) met haar ouders Afarin en Mohammad uit Iran en Kamal met zijn vader Autar uit Afghanistan. Foto: Boudewijn Benting
‘Niet in de gaten hoe gevoelig het ligt’
Inlia-directeur John van Tilborg kreeg in maart, toen de druk op de asielopvang weer toenam, het verzoek van het COA om deze gezinnen te plaatsen. ,,Dat hebben we met de beste bedoelingen gedaan. We hebben alleen niet goed in de gaten gehad dat dit in Nieuw-Weerdinge als gemeenschap heel gevoelig ligt.”
Het dorp kampt namelijk met overlast van een groep zogenoemde ‘kansarme’ asielzoekers, die op de route tussen Ter Apel en Emmen - waar Nieuw-Weerdinge ligt- inbraken en winkeldiefstallen plegen, die door tuinen lopen, auto’s openbreken en intimiderend gedrag vertonen. De situatie loopt zo de spuigaten uit dat de burgemeesters van Westerwolde en Emmen op hoge poten naar Den Haag zijn gegaan en afspraken hebben gemaakt met staatssecretaris Eric van der Burg van asielzaken.
‘Iedereen weet toch wat hier speelt’
Die afspraken moeten op korte termijn leiden tot vermindering van de overlast, maar voorlopig zit Nieuw-Weerdinge er nog middenin. ,,Het gaat dag en nacht door”, zegt Wim Katoen van Dorpsbelangen. ,,Strontvervelend. We moeten nog afwachten hoe die maatregelen uitpakken.”
Katoen vindt het ongelukkig dat Inlia Nieuw-Weerdinge heeft uitgekozen voor deze crisisnoodopvang. ,,Iedereen weet wat hier speelt. Hoe dom kan je zijn? Daar krijgen die gezinnen zelf ook last van. Dit is waar we al bang voor waren: door die overlast verdwijnt het draagvlak onder reguliere asielopvang.”
Ook positieve reacties uit het dorp
Herbert Bom zegt zelf niets van te merken van weerstand in Nieuw-Weerdinge. ,,Uit het dorp krijgen we alleen maar positieve reacties. Vrijwilligers van de kerk helpen met van alles. Wij zitten hier wel aan de rustige kant van het dorp, dus van de overlast krijgen we niet zoveel mee.”
Kamal haast zich om te zeggen dat hij na zeven uur ‘s avonds de boerderij niet meer verlaat. Met de bad people wil hij niks te maken hebben, en hij wil er ook niet voor worden aangezien. Overdag gaat hij op de fiets naar de Internationale Schakelklas (ISK) van het Carmelcollege in Emmen. ,,In Afghanistan kon ik nooit naar school omdat wij sikhs zijn (sikhisme is een religieuze stroming, red.) en worden gediscrimineerd.”
Zijn broertje Pawan krijgt les in Borger, voor hem is leerlingenvervoer geregeld. Kamal vreest dat hij lang zal moeten wachten op onderwijs als-ie weg moet uit Nieuw-Weerdinge. In het hele land zitten schakelklassen vol, in Emmen was hij de laatste die nog terechtkon.
‘Hoe mooi zo’n initiatief ook is, het helpt niet’
,,Asielopvang is altijd meer dan een bed”, zei wethouder Raymond Wanders afgelopen dinsdag in de raadscommissie over de kwestie. ,,Er is ook scholing nodig, zorg, financiële ondersteuning, leerlingenvervoer. We proberen zicht te houden op wat er nodig is. Dan helpen dit soort lokale initiatieven, hoe mooi ze ook zijn, niet mee met de grote opgave waar we voor staan.”
De gemeente voelt zich gepasseerd. De opvang is in maart gemeld als een voldongen feit. Van overleg is geen sprake geweest. ,,Daar komt bij dat Nieuw-Weerdinge een specifieke locatie is. Als het daar niet goed gaat, dan ligt dat op het bord van de gemeente.” Burgemeester Eric van Oosterhout beaamt dat: ,,Als het ergens in Weiteveen was in plaats van middenin Nieuw-Weerdinge danwas het nog anders geweest.”
Van Tilborg van Inlia geeft gehoor aan het verzoek van de gemeente en is op zoek naar een andere locatie. ,,Zo zonde. We hebben dit inmiddels in 63 gemeentes georganiseerd, en nooit problemen gehad. Juist omdat het kleinschalig is, omarmt de lokale gemeenschap deze mensen. Van deze gezinnen heeft echt niemand last.”
Asielopvang in de koeienstal. Op de loopbrug van links naar rechts: Laura en Herbert Bom met dochtertje Maud, Pariya en Hossein uit Iran, Afarin en Mohammad met dochtertje Taranj (3) uit Iran en Taran, Autar en Kamal uit Afghanistan. Foto: Boudewijn Benting
‘Straks moet mijn dochtertje van 3 wéér verhuizen’
Behalve het gezin van Kamal uit Afghanistan verblijven bij Bom een echtpaar en een gezin uit Iran. Afarin, Mohammad en dochter Taranj (3) wonen niet in de stal, maar in een klein huisje op het erf. Ze willen dolgraag blijven.
Afarin maakt zich zorgen over haar dochtertje. ,,Steeds als we weer moeten verhuizen vraagt ze: wanneer gaan we terug naar Iran? Maar dat kan niet omdat mijn man wordt vervolgd. Hier voelt ze zich nu thuis, ze heeft een vriendinnetje om mee te spelen. Het was een schok om te horen dat we weg moeten.”
Kamal blijft hopen dat hij mag blijven. Zijn angst voor koeien heeft hij inmiddels overwonnen. ,,Nu geef ik ze eten”, vertelt hij trots.
