Gemeente Groningen en Inlia stomverbaasd over stopzetten financiering bed-bad-brood voor uitgeprocedeerde asielzoekers door kabinet. 'Dit zou desastreus zijn'
De gemeente Groningen en de stichting INLIA zijn zeer verbaasd over het besluit van het kabinet om geen geld meer uit te trekken voor de bed-bad-brood-opvang voor uitgeprocedeerde asielzoekers.
Wethouder Manouska Molema: ,,Dit is ongelooflijk bijzonder. We waren juist met de staatssecretaris in gesprek over landelijke uitrol van de voorziening.”
Groningen is een van de vijf gemeenten waar sinds 2018 een proef loopt met de zogeheten Landelijke Vreemdelingenvoorziening (LVV). De Groningse opvang (260 personen) heeft een satelliet in Emmen (30 personen). ,,Het is een uitkomst”, zegt wethouder Manouska Molema van de gemeente Groningen. ,,De meerwaarde is wetenschappelijk aangetoond en we willen het graag doorzetten. Dit is een zeer kwetsbare groep die zonder opvang problemen kan geven op het gebied van zorg en veiligheid.”
Gesprekken met staatsecretaris nog gaande
De Landelijke Vreemdelingenvoorziening, sobere opvang voor afgewezen asielzoekers is omstreden. In 2015 viel het kabinet bijna over de bed-bad-broodregeling, waarna VVD (‘geen opvang voor illegalen’) en PvdA (‘voorkom dat mensen op straat belanden’) een compromis sloten. Eind 2018 startte een proef met een Landelijke Vreemdelingenvoorziening (LVV) in vijf gemeenten. De proef is eind vorig jaar overwegend positief geëvalueerd en sindsdien lopen gesprekken tussen gemeenten en staatssecretaris over een landelijke uitrol van de voorziening.
Tot grote verbazing van de vijf gemeenten blijkt in de voorjaarsnota plotseling dat het kabinet geen geld meer heeft gereserveerd voor de LVV. ,,Wij zijn niet geïnformeerd over een besluit”, zegt wethouder Molema. ,,We zien alleen dat de financiering stopt. Dit is een zeer bijzondere gang van zaken.”
‘Desastreus voor openbare orde en veiligheid’
Stichting INLIA organiseert de opvang in Groningen en Emmen. Directeur John van Tilborg spreekt over onbehoorlijk bestuur: ,,Dit is een hele pijnlijke beslissing van Den Haag. Het zou desastreus zijn als je deze mensen niet meer opvangt. Voor henzelf, maar ook voor de openbare orde en veiligheid in de gemeenten. Het gaat om mensen die niet teruggestuurd kunnen worden, dus dan belanden ze op straat. En dan gaan ze toch manieren zoeken om aan eten te komen.”
Het ministerie van Justitie geeft geen inhoudelijke reactie op het besluit om te stoppen met de financiering. ,,De staatssecretaris gaat met de vijf betrokken gemeenten in gesprek”, aldus de woordvoerder. Het ministerie betaalt de gemeenten op dit moment in totaal 35 miljoen euro per jaar voor de LVV.
Evaluatie: minder vreemdelingen op straat, geen wondermiddel
In de evaluatie van de Landelijke Vreemdelingenvoorziening concluderen onderzoekers dat er minder vreemdelingen op straat leven, ‘wat leidt tot een betere openbare orde en gevoel van veiligheid’. Het welzijn van de vreemdelingen is verbeterd, er is meer zicht op de problematiek en partijen werken beter samen.
Sinds de start van LVV zijn 2065 uitgeprocedeerde asielzoekers opgevangen en begeleid. Voor bijna tweederde van de vreemdelingen die de LVV verlaten is volgens de evaluatie een oplossing gevonden (zoals een hernieuwde asielaanvraag, een status, vertrek of doormigratie). De onderzoekers zien meerwaarde van de LVV, maar stellen ook dat het geen wondermiddel is.
Gemeente en INLIA hopen dat het nog goed komt
Wethouder Molema en INLIA-directeur zeggen te hopen en verwachten dat er een vergissing in het spel is. ,,Ik kan me niet voorstellen dat dit een bewuste beslissing is. Ik verwacht dat het wordt hersteld”, zegt Van Tilborg. Molema: ,,Hier ligt geen expliciet besluit aan ten grondslag, dus ik verwacht dat het nog wel goed gaat komen. Eerdere jaren is de financiering ook later rond gekomen. We hebben eind mei weer een gesprek met de staatssecretaris, dan gaan we het erover hebben.”
D66 en Christenunie: blijf LVV financieren
Coalitiepartijen D66 en ChristenUnie willen dat het kabinet vasthoudt aan (financiële) afspraken om op bepaalde plekken mensen zonder verblijfsvergunning op te vangen. Ze reageren daarmee op een besluit van asielstaatssecretaris Eric van der Burg om geen geld meer uit te trekken voor de Landelijke Vreemdelingen Voorziening (LVV).
D66-Tweede Kamerlid Marijke Podt rekent erop dat de staatssecretaris deze vorm van opvang ook nog na dit jaar betaalt. „Deze regeling zorgt voor een dak voor ongedocumenteerden en veiligheid op straat. Gemeenten die zich ook al zo inzetten voor reguliere asielopvang moeten we blijven ondersteunen”, laat ze weten.
Kamerlid Don Ceder van de kleinste regeringspartij zegt ook dat het wat hem betreft anders moet. ,,Samen met gemeenten moet dit kabinet gewoon uitvoering geven aan de afspraken voor een landelijk dekkend netwerk, juist omdat dat nu zo belangrijk is voor gemeenten, de openbare orde en fatsoenlijk asielbeleid.”
