Bonje op Boterveen. Lelieteelt splijt ooit zo gezellig streekje: 'Denk niet dat hier nog samen gebarbecued gaat worden'

Boterveen. Ooit een gebied met kleinschalige landbouw. De vele kleine keuterboerderijtjes zijn veelal omgebouwd tot landelijke villa’s (met behoud van de authentieke elementen), omringd door enorme tuinen die uitbundig in bloei staan. De schaal van de boerenbedrijven groeide en keuterboeren maakten plaats voor nieuwe plattelanders die genieten van de rust, de ruimte en de natuur.

Tot voor kort was het niet alleen rustig in Boterveen, maar ook in sociaal opzicht plezierig, vertellen bewoners. De verhoudingen waren ontspannen, de buurtvereniging organiseerde een borrel met oud en nieuw en de voorzitter van de vereniging, Erik Hofman, veeboer aan de Vorrelvenen, zorgde in de winter dat de weggetjes sneeuwvrij bleven. Zijn vrouw, Marcella van Burgsteden, zat in een projectgroep van buurtbewoners die zich inzetten voor duurzaamheid. ,,Insectenhotels, nestkasten, bermen inzaaien, dat soort dingen”, zegt Marcella van Burgsteden.

Hofman en zijn vrouw runnen samen met zijn ouders een melkveebedrijf. Ze hebben grond rond de Boterveen en de Vorrelvenen. Meestal stond er mais op hun land. Maar alle jaren mais, dat is niet goed voor de grond. Begin dit jaar merkten omwonenden dat leliekweker Joling, die zijn bedrijf aan de andere kant van het Blauwe Meer heeft, actief was op het perceel.

Lelies zijn een zogenoemd rustgewas, dat dit jaar ter afwisseling van de mais op het land staat. Op tal van plekken in de buurt kleuren de landerijen momenteel roze en wit van Jolings pioenrozen. In de loop van augustus zullen ook zijn lelies uit de knop komen.

Vrijwel alle aanwonenden aan de Boterveen schrokken van het nieuws dat Joling in ‘hun’ achtertuin land pacht van Hofman om lelies te telen. Ze zijn bang dat de gewasbeschermingsmiddelen schadelijk zijn voor hun gezondheid.

Een gesprek hierover met Hofman leidde tot niks. ,,De buren boden geen andere optie dan stoppen met de lelieteelt”, aldus de vrouw van Hofman.

,,Hij zei dat wij niet bepalen wat er op zijn land gebeurt”, aldus een aanwonende.

,,Kortom, de discussie is zwaar gepolariseerd”, vat een buurman het samen. Veertien omwonenden deden een handhavingsverzoek bij de provincie Drenthe. Dat werd afgewezen. Vervolgens stapten ze twee weken geleden naar de rechter en eisten in een kort geding dat Joling onmiddellijk zou stoppen met de sierteelt. ,,Die mensen vinden van alles, maar ze snappen net niet waar we mee bezig zijn. En ze vragen er ook niet naar”, zegt Van Burgsteden.

In de gemeente Westerveld zijn al langer spanningen tussen bewoners enerzijds en telers en de boeren die hun land verpachten aan deze telers anderzijds. Voor de pilot Duurzame Bollenteelt in Westerveld werd mede daarom door de provincie en de bollenbranche 1,2 miljoen euro uitgetrokken. Doel: onderzoek doen naar een vorm van bollenteelt die zo min mogelijk het milieu belast.

,,We hebben nooit iets gehoord van Duurzame Bollenteelt”, zegt Jonna Vernes, woordvoerster van de omwonenden in Boterveen, die een mindfulness-praktijk heeft. ,,Het is een soort propaganda van de bollenteelt.”

Intussen probeert leliekweker Joling het publiek bij te praten over zijn werk via informatieborden naast de velden. De boodschap: dat de kweker probeert de gewassen zo goed mogelijk te beschermen met producten die allemaal zijn goedgekeurd. Daarnaast wordt op de Boterveen, samen met Duurzame Bollenteelt volop geëxperimenteerd met duurzame alternatieven. Buurvrouw Inge Dijkinga ergert zich met de buren aan de proefstrook biologische lelieteelt aan de Boterveen. ,,Een schaamlap. Binnenkort is hier een bijeenkomst van Duurzame Bollenteelt en dan hebben ze ook nog het lef om mijn adres als verzamelpunt op te geven!”

CDA-gedeputeerde Henk Jumelet zei bij de start van de pilot Duurzame Bollenteelt in augustus 2021, verwijzend naar de spanningen tussen boeren en omwonenden, dat het project ook bedoeld is om aandacht te besteden aan de leefbaarheid op het platteland. ,,Deze pilot biedt de kans om die weg samen te bewandelen.”

In Boterveen wordt op dit moment geen enkele weg samen bewandeld. Hofman kreeg te horen dat hij als voorzitter niks meer te zoeken had in de buurtvereniging, vertelt Marcella van Burgsteden. Volgens de buurtbewoners stelt hij ‘zijn eigen belang boven het algemeen belang’. Zelf is ze niet meer betrokken in het duurzaamheidsproject van de bewoners. ,,Ik denk niet dat hier nog gezamenlijk gebarbecued gaat worden”, verzucht ze.

Deze week wees de rechtbank Noord Nederland de eis van de omwonenden toe. De lelieteler moet stoppen met gewasbeschermingsmiddelen.