Oliewinning bij de NAM in Schoonebeek. Foto: Archief DVHN/Boudewijn Benting
De NAM wil de omstreden injectie van afvalwater van oliewinning verplaatsen van Twente naar Drenthe. In lege olie- en gasvelden rond Schoonebeek. Vijf vragen.
Wat staat er te gebeuren in Schoonebeek?
De NAM wil binnen drie jaar zogeheten productiewater van oliewinning in Schoonebeek injecteren in een gas en olieveld rond het oliedorp. Dat gebeurt nu nog in lege velden in Twente (Rossum-Weerselo), waar het afvalwater met een leiding naar toe gaat. Tegen de opslag is veel verzet in Twente, vooral nadat lekkages in de transportleiding (2015) en injectieput (2017) aan het licht kwamen. Boegbeeld van het verzet is cabaretier Herman Finkers.
Waarom wil de NAM de injectie verplaatsen naar Drenthe?
De NAM wil de olieproductie en waterinjectie dichter bij elkaar brengen. In Schoonebeek dus waar al jaren olie (en gas) wordt gewonnen. Daarbij komt dat het draagvlak in Twente voor het in de bodem pompen van afvalwater sterk is afgenomen. Schoonebeek is bakermat van de oliewinning in Nederland en dat betekent extra werkgelegenheid en investeringen in die omgeving. Twente de lasten, Drenthe de lusten, aldus het Twentse verzet.
Waarom is het afvalwater niet gelijk in Zuidoost-Drenthe verwerkt?
In de velden rond Schoonebeek werd toen nog volop geproduceerd. Toen de NAM in 2011 met waterinjectie begon, waren in Twente meerdere velden niet meer in productie. Vandaar dat werd gekozen voor een watertransportleiding van Schoonebeek naar Rossum-Weerselo. Nu zijn enkele velden in Schoonebeek niet meer in productie. In een gasveld in Schoonebeek injecteert NAM overigens al enkele jaren afvalwater.
Wat zit er in het afvalwater?
De stroperige olie onder Schoonebeek wordt met stoom uit de grond gehaald, op een diepte van zo’n 2 tot 3 kilometer. Met de olie komt ook water mee naar boven. Dit zoute water bevat veel mineralen, zware metalen, zwavelverbindingen en kleine olierestjes die al eeuwen in de grond zitten. Er worden chemicaliën voor de winning en behandeling van olie aan toegevoegd, zoals beschermingsmiddelen voor de olie-installaties, bijvoorbeeld anti-corrosiemiddelen. Op de oliebehandelingsinstallatie in Schoonebeek scheidt de NAM de olie en het water. De ruwe olie gaat naar de raffinaderij in het Duitse Lingen, waar het wordt verwerkt tot benzine, diesel, LPG, kerosine, stookolie, smeerolie en teer. Het productiewater gaat terug de ondergrond in.
Is het afvalwater gevaarlijk voor mens en milieu?
Daarover lopen de meningen uiteen. De NAM zegt te voldoen aan de voorwaarden van de overheid voor waterinjectie en die ziet daar streng op toe. Het bedrijf onderzoekt nog of het afvalwater beter gezuiverd kan worden. Tegenstanders van waterinjectie in Twente en Drenthe spreken van giftige stoffen die de bodem ingaan en vrezen vervuiling van grondwater en aardschokken. Naar aanleiding van de scheur in een buis van een injectieput heeft Staatstoezicht op de Mijnen eind juni de waterinjectie in Twente onder verscherpt toezicht gesteld.
