Henk Nijboer, tweede van rechts, tijdens de presentatie van zijn programma voor Nij Begun. Foto Corné Sparidaens
Waar de eerste Nij Begun-miljoenen uit de Sociale Agenda van Henk Nijboer naartoe gaan is bekend. Na de zomer zet hij direct in op het tegengaan van vroege schooluitval, het verbeteren van digitale geletterdheid en het leren van Gronings en Drents.
De eerste mensen kunnen dit najaar daarnaast aan de slag met speciaal gecreëerde Nij Begun-banen, voor mensen die een nieuwe kans kunnen gebruiken om aan het werk te gaan. Het onderwijs en de overheid gaan samenwerken om de eerste maatregelen uit te rollen.
Eind januari 2025 presenteerde kwartiermaker Henk Nijboer zijn plannen voor Groningen en Noord-Drenthe in basisschool Zuiderkroon in Hoogezand. Met zestien maatregelen uit zijn Sociale Agenda moeten de achterstanden in de regio worden weggewerkt. De komende dertig jaar ligt daarvoor jaarlijs 100 miljoen euro klaar (en in totaal 3,5 miljard). Op 13 juni stelde het kabinet de definitieve Sociale Agenda vast en werd het verankerd in de Rijksbegroting.
‘Liggen mooi op koers’
Deze zomer en dit najaar steekt Nijboer in totaal 30 miljoen in zijn eerste set maatregelen. „Elke keer als we een maatregel af hebben, kondigen we dat meteen aan”, zegt hij. „Inwoners snakken ernaar. Daarom regelen we alles in turbo-tempo. We liggen mooi op koers.”
Na de zomervakantie gaan de eerste maatregelen dus meteen van start. Nijboer koos bewust voor de maatregelen die aansluiten bij bestaande, goed werkende initiatieven. Sommige daarvan, zoals extra lesuren op scholen, dreigden te stoppen doordat de financiering afliep. Op 14 scholen in Eemsdelta en Het Hogeland gaan die vanaf het najaar alsnog definitief door. Uiteindelijk moet elke basisschool in de regio twee tot zes uur per week extra les krijgen.
Extra locatie voor schoolverlaters
Nijboer wil daarnaast zo snel mogelijk aan de bak om te voorkomen dat mbo-leerlingen zonder diploma afhaken. Hij investeert vanaf dit najaar structureel in Groningse en Drentse trajecten die zorgen dat schoolverlaters alsnog een diploma kunnen halen. In mei sprak Nijboer in Winschoten nog met jongeren die meedoen aan Route Rubicon. Dat traject krijgt na de zomer een extra locatie in de stad Groningen.
Verder breidt Nijboer het bestaande project ‘Welzijn op recept’ uit in de hele regio, te beginnen in de drie Noord-Drentse gemeenten. Daarbij kunnen mensen naar hun huisarts stappen als ze niet-medische problemen zoals stress en sociale worstelingen hebben.
Meer scholen bij armoedefonds
Geld voor armoedebestrijding komt ook al snel. Vanaf september worden alle scholen in gebieden in Groningen en Noord-Drenthe waar hardnekkige armoede speelt aangesloten bij het Jeugdeducatiefonds. Via dat fonds kunnen kinderen worden geholpen aan dingen zoals een fiets, een bril of ontbijt op school. Ook regelt het fonds schoolreisjes. Het aantal aangesloten scholen stijgt van 35 naar 85.
In Veendam en Pekela bestaan nu al digicoaches, die mensen helpen bij bijvoorbeeld het invullen van een online formulier of het aanvragen van DigiD. Die digicoaches komen vanaf dit najaar in de hele regio.
Nij Begun-banen
Er komt ook geld vrij om te beginnen met de eerste reeks Nij Begun-banen voor mensen die al lange tijd niet werken. In totaal komen er uiteindelijk 500 van zulke banen. Nijboer laat de keuze aan gemeentes en ontwikkelbedrijven wat voor banen dat moeten worden. „Die weten het beste hoe mensen tot hun recht komen. Het is aan hen om dat te bepalen, niet aan ons.”
Tot slot begint in september het eerste onderdeel van een onderwijsprogramma over Gronings en Drents. Nijboer wil jongeren stimuleren om de regionale taal en cultuur te spreken en te kennen. Straks kunnen zij op school oefenen met het Grunnegs of Drèents en leren over de geschiedenis en streekcultuur van hun regio.