Harm Jan (76) is kwaad: ondanks aardbevingsschade aan zijn huis in Oldehove krijgt hij geen vergoeding voor waardedaling. ‘Er is geen burger die dit snapt’
Harm Jan Huige uit Oldehove stond woensdag in de rechtbank lijnrecht tegenover het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG). Hij krijgt geen vergoeding voor waardedaling van zijn huis omdat het in aardbevingsgebied staat. „Dat valt toch niet uit te leggen?”
Op een gegeven moment wordt het Harm Jan Huiges (76) uit Oldehove te veel in de rechtbank van Groningen. Hij is het geneuzel over getallen, grenzen en tabellen zat. „Er is geen burger die dit snapt. Iemand die een huis wil kopen, kijkt alleen of het in bevingsgebied ligt of niet. Die vraagt niet wat de trillingsnelheid is geweest.”
Met de waardedalingsregeling kunnen woningeigenaren van het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) een vergoeding krijgen als hun huis minder waard is geworden doordat het in aardbevingsgebied staat. Om voor de regeling in aanmerking te komen, moet bij 40 procent van de huizen in een postcodegebied schade zijn gemeld en moet er in het gebied ten minste een keer een aardbeving zijn geweest met een bepaalde trillingssnelheid.
‘Dit valt niet uit te leggen’
Volgens Huiges is zijn huis minder waard geworden doordat het in het aardbevingsgebied staat. Zijn postcode wordt echter buitengesloten omdat er bij 38 procent van de huizen schade is gemeld, te weinig dus. Huiges kreeg wel schadevergoeding voor scheuren in zijn huis.
Huiges kan niet begrijpen dat Oldehove, een dorp in Westerkwartier met ongeveer 1500 inwoners, niet onder de vergoeding voor waardedaling valt. Meer dan 80 procent van de postcodes eromheen vallen wel onder die regeling. Bij het IMG zijn 220 meldingen over bevingsschade aan woningen in Oldehove goedgekeurd. „Dat valt toch niet uit te leggen? Het gebied heeft last van een negatief prijseffect en hoort er gewoon bij. Daar is geen ingewikkeld model voor nodig. De inwoners hebben recht op vergoeding.”
‘Die grens ligt in een weiland, daar zijn geen woningen’
Emeritus hoogleraar volkshuisvesting en grondmarkt George de Kam vindt het onbegrijpelijk dat deze postcodegebieden buiten de boot vallen. Hij stond Harm Jan Huiges bij in de rechtbank. „Oldehove is praktisch een enclave, op een paar gaten in de grens na. Maar de grens van dat postcodegebied ligt in weilanden en is heel willekeurig. Daar zijn geen woningen.”
Oldehove wordt omringd door postcodegebieden waar wél waardedaling wordt vergoed. Afbeelding: Geodienst Rijksuniversiteit Groningen (RUG)
Een krachtiger argument vindt De Kam dat tussen 30 en 40 procent al wel sprake is van waardedaling, meent hij. Daarvoor wijst hij op een model uit het Atlas-onderzoek, dat het IMG gebruikt voor het vaststellen van de waardedalingsregeling. Om in aanmerking te komen moet bij 40 procent van de huizen in een postcodegebied schade zijn gemeld. Maar in het Ommeland dalen de huizenprijzen al bij 30 procent, terwijl dat in de stad Groningen pas bij 70 procent schade het geval is, stelt De Kam.
Volgens het IMG en onderzoeksbureau Atlas is het model waar De Kam naar verwijst echter een tussenresultaat in de analyse en valt het niet afzonderlijk te lezen. Bepaalde factoren zouden in het model niet zijn meegewogen.
1762 eigenaren
Dat Oldehove met 38 procent schademeldingen niet in aanmerking komt, vindt De Kam wetenschappelijk niet te verdedigen. Hij wil dat vijf postcodegebieden waaronder Annerveenschekanaal en Oldehove alsnog aan de regeling worden toegevoegd. In totaal gaat het om 1762 huiseigenaren en extra kosten van ongeveer 8 miljoen euro.
Emeritus hoogleraar George de Kam. Foto: Corné Sparidaens
Een peulenschil vergeleken met de totale schadebedragen in aardbevingsgebied, vindt De Kam. „Het gaat om een paar postcodes. Het IMG had die net zo makkelijk vanaf het begin kunnen meerekenen, maar ze dekken zich nu alleen maar in en houden vast aan de bestaande adviezen. Ik denk dat het IMG bang is dat het hek anders van de dam is en er meer eigenaren gaan klagen”, zegt de oud-hoogleraar.
Een jurist van het IMG wees tijdens de rechtszaak op de regels. „Wij zijn gebonden aan de wet en kunnen niet uit coulance zomaar een bredere waardedaling aanbieden. Atlas heeft het voor ons onderzocht, dan kunnen wij niet besluiten: laten we voor een aantal postcodegebieden voor een pragmatische oplossing kiezen.”
Gênant
De Kam probeert al jaren om de regeling aangepast te krijgen, maar tot nu toe zonder succes. Volgens hem kan dat eenvoudig. „Doe nou simpel, trek die grens bij 40 in plaats van 30 procent en voeg alleen die vijf gebiedjes nog toe. Dan heb je het netjes opgelost en is het klaar. Eigenlijk is het gênant dat bewoners hierom naar de rechter moeten.”
George de Kam stond eerder al Ina en Kees Oortwijn uit Annerveenschekanaal bij. Zij verschenen in november om dezelfde reden in de rechtbank. Ook hun woonplaats wordt grotendeels omsloten door postcodegebieden die wel recht hebben op de vergoeding. Vorige maand kregen zij slecht nieuws van de rechter: Annerveenschekanaal wordt niet aan de regeling toegevoegd. Het echtpaar gaat in hoger beroep.
De rechter doet over zes weken uitspraak in de zaak van Harm Jan Huiges.
Andere rechtszaak over waardedaling
Sabine Venema (44) stond woensdag ook tegenover het IMG in de Groningse rechtbank. Zij woont in de Indische buurt in de stad, waar het percentage aan schademeldingen te laag ligt om in aanmerking te komen voor waardedaling. Venema denkt dat dat komt omdat ongeveer 90 procent van alle huizen in haar wijk sociale huurwoningen zijn.
Huurders melden minder snel schade dan eigenaren. Dat zou een vertekend beeld geven over de werkelijke waardedaling, denkt Venema. Zij en haar advocaat Jewan de Goede willen daarom graag de cijfers van het IMG inzien om te kijken of ze terecht buiten de boot vallen. Het schadeloket weigert dat. Over zes weken doet de rechter uitspraak over het geschil.
