Emeritus hoogleraar George de Kam. Foto: Corné Sparidaens
De compensatie voor waardedaling van huizen in aardbevingsgebied moet en kan eerlijker, stelt emeritus hoogleraar George de Kam. Ondanks meerdere pogingen om zijn kritiek over te brengen, vangt hij keer op keer bot.
Emeritus hoogleraar volkshuisvesting en grondmarkt George de Kam wordt na de presentatie van zijn rapport met lof overladen in het House of Connections, de vergaderlocatie van de Rijksuniversiteit Groningen in het voormalige V&D-pand. Zo’n dertig aanwezigen lijken deze woensdagmiddag overtuigd van zijn adviezen om benadeelde huiseigenaren te helpen aan een eerlijke vergoeding voor waardedaling van hun huizen door aardbevingen.
Nu de politiek nog.
„Nog steeds worden duizenden huiseigenaren in het aardbevingsgebied ongelijk behandeld. Dat kan en moet eerlijker”, vindt De Kam. Woensdag presenteerde hij een kritisch rapport waarin hij kanttekeningen plaatst bij de huidige waardedalingsregeling van het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG).
Zo zouden huiseigenaren een schadevergoeding voor waardedaling moeten krijgen op basis van hun adres in plaats van een gemiddelde score bij hun postcode. Als tweede punt stelt De Kam voor om met grondsnelheid te rekenen, in plaats van het aantal bevingen.
Ongelijke behandeling
Ook vallen volgens hem vijf postcodegebieden onterecht buiten de regeling. Het gaat om 1762 huiseigenaren in Annerveenschekanaal (9654), De Groeve (9473), Noordhorn (9804), Den Horn (9832) en Oldehove (9883). De Kam schat in dat de vijf postcodegebieden in totaal zo’n 8 miljoen euro vergoeding zouden kunnen krijgen.
Om voor de regeling in aanmerking te komen, moet bij 40 procent van de huizen in een postcodegebied schade zijn gemeld. „Maar in het Ommeland dalen de huizenprijzen al bij 30 procent schademeldingen, terwijl dat in de stad Groningen pas bij 70 procent schade het geval is”, zegt hij. „Huiseigenaren met schades tussen 30 en 40 procent in het ommeland vallen dus onterecht buiten de regeling.”
Meerdere pogingen
De Kam deed al meerdere pogingen om zijn kritiek onder de aandacht te brengen. Zo stuurde hij zijn bevindingen op naar de Commissie van Geel en sprak hij met het IMG. Ook een actiegroep uit Annerveenschekanaal trok ten strijde tegen de ‘oneerlijke’ regeling.
De inwoners waren vooral ontevreden omdat hun postcode bijna volledig wordt ingesloten door postcodes die wel in aanmerking komen voor de regeling. De Kam kiest hun kant: „Die mensen horen er gewoon bij, maar worden benadeeld.”
Al tien jaar bijt De Kam zich vast in dit onderwerp en staat hij belangengroepen bij in hun strijd. „Ik kan slecht tegen onrecht. Als ik in mijn werk dingen tegenkom die nadelig zijn voor mensen, dan wil ik er extra aandacht aan besteden en met mijn kennis iets voor ze doen.”
Emeritus hoogleraar George de Kam. Foto: Corné Sparidaens
In oktober gloorde er een beetje hoop aan de horizon. Staatssecretaris Vijlbrief vroeg het IMG nogmaals naar de situatie in Annerveenschekanaal te kijken. Maar al snel kwam er slecht nieuws. Het IMG concludeerde opnieuw dat er geen sprake is van waardedaling in het dorp.
Ook kan Annerveenschekanaal niet als enclave worden gezien volgens het IMG, omdat het dorp niet volledig wordt omsloten door postcodegebieden waar de regeling wel geldt. De Kam denkt er anders over.
„Uit de illustratie van de Geodienst van de RUG blijkt dat het dorp voor 88 procent aan een gebied grenst dat wel in de regeling valt. Dat is verrekte hoog”, stelt De Kam.
Volgens emeritus hoogleraar George De Kam moet Annerveenschekanaal worden gezien als enclave. De rode postcodegebieden vallen onder de waardedalingsregeling. Illustratie: Geodienst, het ruimtelijk expertisecentrum Rijksuniversiteit Groningen
Daarbij ligt de grens tussen de postcodes in onbebouwd gebied. „Als je puur kijkt naar de plek waar die huizen staan, dan moet je het dorp wel zien als enclave. Het gaat bij waardedaling immers om de huizen”, zegt hij. „Als je die grens net wat anders trekt, zou het gebied wel 100 procent om Annerveenschekanaal heen sluiten.”
Keer op keer krijgt hij nul op het rekest. Ook voor de emeritus hoogleraar is het gissen waarom. „Je krijgt het antwoord dat het complex is, er keuzes moeten worden gemaakt en de afbakening al ruimhartiger is dan nodig. Dat is ook zo, maar toevoeging van die vijf postcodegebieden is geen willekeur, zoals wordt gesuggereerd. Deze inwoners horen bij de regeling, dat blijkt uit het rapport.”
‘Fluitje van een cent’
Bovendien is toevoeging van die gebieden volgens hem „een fluitje van een cent”. „Het kost geen tonnen en het is zo gepiept. Het is een kwestie van willen, niet van kunnen.”
De politiek lijkt nu aan zet. De Kam probeert politici van zijn verbeterpunten te overtuigen. Tweede Kamerlid Sandra Beckerman (SP) vroeg naar aanleiding van de kritiek van De Kam om opheldering van staatssecretaris Vijlbrief over de kwestie. „Ik hoop echt dat ze in beweging komen”, vindt De Kam. „Anders dwing je mensen om naar de rechter te gaan op grond van slecht beleid.”
Als dat gebeurt, dan is De Kam bereid om inwoners inhoudelijk bij te staan. „Inwoners hebben vaak niet alle kennis en middelen om zo’n rapport te doorgronden. Ik hoop dan dat ik met mijn kennis iets voor ze kan betekenen. Maar mensen moeten uiteindelijk zelf het initiatief nemen.”
Volgens het IMG ontbreekt het aan een adequate wetenschappelijke onderbouwing bij de methode van De Kam. „Een onafhankelijke adviescommissie heeft ernaar gekeken en die vindt dat er geen sprake is van een onderschatting van de schade in de kern van het gebied.’‘ Verder benadrukt het IMG dat de methode door de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State is getoetst en rechtmatig is bevonden. Ook de commissie Van Geel komt tot dat oordeel.
