Emeritus hoogleraar George de Kam uit kritiek op rapport commissie Van Geel: 'Ongelijke behandeling van duizenden eigenaren blijft bestaan'

Commissie Van Geel onderzocht het afgelopen jaar onuitlegbare verschillen en ongelijkheid tussen aardbevingsgedupeerden. De commissie overhandigde vrijdagochtend een adviesrapport aan staatssecretaris Hans Vijlbrief (Mijnbouw) om ermee aan de slag te gaan. Met een rapportage van dik vijftig pagina’s zou je denken dat aan alles is gedacht, maar emeritus hoogleraar volkshuisvesting en grondmarkt George de Kam van de Rijksuniversiteit Groningen denkt daar anders over.

,,Dit voorjaar vroeg de commissie voorbeelden van ongelijke behandeling. Toen heb ik een notitie gestuurd over de waardedalingsregeling. Die kent namelijk drie onderdelen waar sprake is van ongelijke behandeling. Maar met deze drie punten is tot mijn verbazing helaas niets gedaan. Teleurstellend, omdat duizenden eigenaren hier de dupe van zijn.’’

,,Ten eerste krijgen eigenaren nu een schadevergoeding voor waardedaling op basis van een gemiddelde score bij hun postcode in plaats van op basis van hun eigen adres. Dat betekent dat je enkele meters van elkaar vandaan kunt wonen en toch een lager bedrag krijgt dan je buurman omdat je net onder een andere postcode met minder bevingen valt. Of je hebt de pech dat op jouw adres meer bevingen zijn geweest dan het gemiddelde.

Ten tweede berekent het IMG waardedaling op basis van het aantal bevingen. Wie op grotere afstand effect van een beving heeft gehad krijgt evenveel vergoeding als wie de veel zwaardere klap van diezelfde beving heeft gehad, bijvoorbeeld iemand in Loppersum. Die ongelijkheid valt weg als je met grondsnelheden rekent in plaats van met het aantal bevingen. Ten derde werkt het IMG met een begrenzing per gebied voor er een waardedalingsvergoeding wordt uitgekeerd. Die is nu te streng: mensen met schade in Oldambt en Veendam kunnen er nu geen aanspraak op maken en lopen geld mis.’’

Tot slot gaat het IMG ervan uit dat er alleen waardedaling is in gebieden met meer dan 40 procent schademeldingen en waar minstens één beving met een grondsnelheid boven de 1 millimeter per seconde is geweest. Maar er zijn gebieden die daaraan voldoen en toch niet worden meegenomen in de regeling. Die mensen lopen geld mis.’’

,,De eerste situatie gaat over naar schatting 4000 woningen, waar de eigenaren volgens de oude regeling 6,6 miljoen euro mislopen en volgens de nieuwe 4,4 miljoen euro. De tweede heeft betrekking op 6.500 eigenaren die een nadeel hebben van 14 miljoen euro. En de derde gaat om 1.762 eigenaren in Tynaarlo, Aa en Hunze en Westerkwartier die bij toelating tot de regeling in totaal ruim 8 miljoen euro zouden kunnen krijgen.’’

,,Ik heb geen idee. Ik heb die drie punten rond de zomer nog eens toegelicht op een bijeenkomst met gedupeerden, maar er is niets over in het rapport beland. Terwijl dat - zeker gezien de opdracht van de commissie - wel echt nodig was: het gaat tenslotte om ongelijke behandeling waardoor een flink aantal woningeigenaren in het gebied ten onrechte te weinig compensatie krijgen. Daarom trek ik nu aan de bel.’’

,,Ik vind die deur-tot-deuraanpak een goede manier om ingewikkelde problemen op te lossen, maar het zal lang duren voor iedereen aan de beurt is. En die aanpak is hier helemaal niet nodig. Dit is van een andere orde, het is niet zo moeilijk. Het IMG hoeft niet langs de deur te gaan, maar kan dezelfde berekening maken als ik. Ze hebben alle gegevens in huis om vast te stellen wie door ongelijke behandeling benadeeld is, en om uit te rekenen om welk bedrag aan nabetaling het gaat. Als de politieke wil er is, kan het voor de Kerst geregeld zijn.’’

,,Dat is heel eenvoudig: als de commissie het in het advies is vergeten, moet staatssecretaris Vijlbrief deze suggestie zelf maar meenemen als hij gaat nadenken over de uitvoering. Of aangeven waarom hij dat niet wil, natuurlijk. Maar als je menselijker te werk wil gaan en een einde wil maken aan ongelijke behandeling, dan zijn dit eenvoudige dingen die je kunt doen. Voor mijn gevoel is het glashelder.’’