Haydn Jeugd Strijkorkest verandert scheepswerf in Woudbloem in muziekparadijs | recensie ★★★★★

,,Het is een feest om zo’n jeugdorkest te hebben”, zei dirigent Jan-Ype Nota voorafgaand aan het concert. Twee uur later konden we alleen maar volmondig met hem instemmen. Want wat zijn ze muzikaal, die 25 jonge violisten, altviolisten, cellisten en contrabassisten!

Sommigen studeren al aan het Prins Claus Conservatorium, anderen zitten in een Jong Talentklas en voor weer anderen is dat nog een droom. Met elkaar zorgden ze in Woudbloem voor een van de hoogtepunten van het Aurora Festival. Tieners zijn het nog, maar in hun samenspel klinken ze zó volwassen.

Het begon in de grote hal van scheepswerf Marine Service met drie korte stukken van de Azerbeidzjaanse componist Kara Karaev (1918-1982). Meteen viel het warme, volle geluid van het strijkorkest op. Na de zacht golvende Berceuse, volgde een meer hupsend deeltje (Ayse), waarna in de Danse een heuse storm losbarstte.

In de fantastische akoestiek van de scheepshal (wat een ontdekking is deze locatie toch!) hoorde je elk detail, maar vloeiden alle klanken ook wonderbaarlijk mooi samen tot een gloedvol geheel. Alles loepzuiver en spatgelijk, bruisend van spelvreugde, maar vooral liefdevol en barstensvol muzikaliteit.

Het hoofdwerk van de avond was Tabula Rasa (‘onbeschreven blad’) van Arvo Pärt uit 1977. ,,Pärt was op zoek naar de stilte”, hield dirigent Nota ons vooraf voor. ,,Stilte is de geboorteplaats van muziek als er genoeg liefde is.”

In het eerste deel, Ludens (‘wedstrijd’), klonken die stiltes letterlijk tussen de strak voortstappende muziek. Het orkest legde de muzikale basis, de pianist zorgde voor klokgelui op een met schroefjes geprepareerde (en versterkte) piano, en de twee soloviolisten schreven hun eigen muzikale lijnen, met tussendoor en aan het slot enorme uitbarstingen.

In het langzame tweede deel, Silentium (‘stilte’), werd de stilte gedurende ruim een kwartier op hypnotiserende wijze muzikaal verbeeld, met een terugkerend, betoverend loopje in de piano en een traag meanderende melodie die van de ene vioolsoliste op de andere overging, om uiteindelijk letterlijk in stilte te eindigen.

Na afloop kon je alleen maar constateren: wat een geniale muziek! En dat kwam ook en vooral door de manier waarop het HJSO en de solisten het stuk uitvoerden: verbeten bijna, spelend vanuit een innerlijke noodzaak.

En passant werd in Woudbloem weer eens de waarde van het HJSO als opleidingsinstituut bewezen. Niet alleen door de orkestleden, maar ook door de solisten. Eline de Vries (oud-concertmeester van het HJSO), Luna van Leeuwen en Maryna Taldykina (studenten van het Prins Claus Conservatorium) kregen een podium om te schitteren. En dat deden ze.

Na de pauze volgden nog een heerlijke uitvoering van de Serenade voor strijkers van Josef Suk (de schoonzoon van Antonín Dvorák) en als toegift een bewerking van Waltzing Matilda. Waarna we verkwikt en getroost huiswaarts keerden. Het HJSO is goud waard voor het Noorden, een schat die gekoesterd moet worden.