Philip Freriks presenteert De slimste mens, Maarten van Rossem is jurylid. Foto: ANP/Hollandse Hoogte/Pim Ras
Alle opnames zijn zitten erop. De winnaar is bekend. Na het weekeinde begint de spanning voor de rest van Nederland. Het nieuwe seizoen van de kennisquiz ‘De slimste mens’ start maandagavond op tv. „Het is ultieme meespeeltelevisie.”
„Alle afleveringen zijn al opgenomen”, zegt Dorien Herder. Ze is redacteur bij productiehuis Skyhigh TV, die de populaire quiz maakt voor KRO-NCRV.
Ze weet de uitslag van het nieuwe seizoen al. „Maar daar ga ik niks over zeggen. Vaak maak ik van tevoren een inschatting wie kan winnen, maar het loopt altijd anders. En er is altijd wel iemand die het verder schopt dan je denkt.”
Naar verwachting kijken elke dag zo’n 2 miljoen mensen
De quiz is een kijkcijferhit. Verwacht wordt dat er dit zomerseizoen dagelijks zo’n 2 miljoen mensen het programma bekijken. Waarom De slimste menszoveel succes heeft? Dat komt volgens Herder omdat je het programma vanaf de bank thuis kunt meespelen en roepen naar het scherm.
„Het is ultieme meespeeltelevisie. En het is heel leuk als je thuis iets weet, waar de kandidaten in de studio maar niet kunnen opkomen. Dat is echt een kracht van het programma. Misschien is het thuis ook makkelijker. Een kandidaat vertelde mij eens dat ze altijd meer wist als ze thuis voor de buis zat, dan in de stoel in de tv-studio.”
Doriens ouders uit Groningen zijn grote fan van het programma en komen geregeld naar de opnames in Hilversum. Ook dit seizoen weer. „Maar niet naar de finale, want ze willen dat het tot het laatst spannend voor ze blijft”, zegt Herder.
De dagelijkse show wordt gedragen door de presentator Philip Freriks en commentator annex jurylid Maarten van Rossem. Dat het dagelijks wordt uitgezonden is ook een succesfactor. Daardoor wordt het een soort soap. Maar bovenal is het programma een tophit omdat de deelnemers zich eens van een andere kant kunnen laten zien.’
’Je lijkt als koddige operazangeres ineens heel intelligent’
„Iedereen vond me die koddige operazangeres waar je om moest lachen”, zegt Francis van Broekhuizen, die enkele jaren geleden meedeed. „Maar je krijgt bij het publiek een andere status, omdat je ineens heel intelligent lijkt. Bij mij gebeurde dat in elk geval.”
Cabaretier Stefano Keizers en entertainer Rob Kemps zijn volgens Herder kandidaten geweest voor wie de deelname erg goed heeft gewerkt voor hun bekendheid.
Het programma wordt gemaakt door een groep mensen die in veel gevallen al jaren bij het programma werken. Maar de zoektocht naar kandidaten kan soms lastig zijn. Er zijn twee seizoenen per jaar.
„We hebben zestig kandidaten per jaar nodig”, zegt Herder. „We zoeken voornamelijk zelf mensen en beginnen altijd met een lange lijst. We willen graag een mix, en niet alleen journalisten en presentatoren, die mix maakt het uitdagend. Potentiële kandidaten als Heleen van Rooyen, Klaas-Jan Huntelaar en Tim Hofman bellen we elke keer opnieuw. Die staan echt op ons wensenlijstje. Het lukt gewoon niet altijd, omdat kandidaten wel wat dagen moeten vrijmaken in hun agenda in verband met het opnameschema.”
‘Van vrouwen krijgen we nogal eens de reactie dat ze denken dat ze het niet kunnen’
In tegenstelling tot het strikken van mannelijke kandidaten, die hebben meer bravoure, is het werven van vrouwelijke kandidaten werven lastig.
„Voor hen moeten we meer ons best doen”, zegt Herder. „We willen toch een mooie verdeling hebben tussen mannen en vrouwen. Maar daar waar mannen sneller positief reageren om mee te doen, krijgen we van vrouwen nogal eens de reactie dat ze denken dat ze het niet kunnen, terwijl toch best veel vrouwen inmiddels De slimste menshebben gewonnen.”
Een van die vrouwelijke titelhouders is Marieke van de Zilver, parlementair journalist bij RTL. Ze heeft zelfs twee seizoenen gewonnen, een reguliere versie en de allstars-versie.
„Waarom ik meegedaan heb? Omdat ik eigenwijs en betweterig ben en heel graag wil bewijzen dat ik heel veel weet”, zegt ze. „Maar ik moet ook eerlijk zijn. Ik heb ook een hele grote portie geluk gehad met de vragen. Zo kreeg een collega-kandidaat een reeks vragen over Indonesië. Hij wist alles. Maar ik wist nauwelijks iets over dat onderwerp. In de laatste ronde werden er vragen gesteld over De Veerkampjes, waarvan mijn tegenkandidaat niets wist en ik wel. Dus dankzij Nel Veerkamp werd ik dagwinnaar. Ik wil maar zeggen: je kunt net geluk, of juist heel veel pech hebben.”
„Mensen denken altijd dat ik heb gewonnen”, zegt Van Broekhuizen. „Maar ik werd derde. Ik moet enorme indruk hebben gemaakt. Toch ben ik geen professor of doctor. Voor De slimste mens moet je van alles een beetje weten. Dan kun je ver komen. In mijn jaar won Astrid Kersseboom van het NOS Journaal, een serieuze dame, maar ze bleek enorm veel humor te hebben. En ze is ook een Feyenoordfan, dus we hadden direct een klik. De sfeer achter de schermen was onderling heel goed. Nog altijd heb ik contact met medekandidaten.”
De slimste mens is elke werkdag te zien van maandag 31 juli tot en met vrijdag 8 september, rond 20.25 uur op NPO 1.