Het algoritme schotelt de filmpjes binnen een uur scrollen aan je voor. Foto: Robin Utrecht
Halverwege de jaren 10 leek het een tijd goed te gaan met ons schoonheidsideaal. Body positivity, daar draaide het om. Maar met #SkinnyTok slingert het internet ons nu weer twee decennia terug de tijd in.
Het zijn de jaren 00. Op het scherm van de logge computer ontvouwt zich een andere wereld. Dansende bananen op Hyves, The Ketchup Song via LimeWire en stiekem struinen op pro-ana websites.
Senna Brammer
Waar hebben we het nú weer over? Journalist Senna Brammer (27) is chronisch online en houdt je bij in de eindeloze stroom trends. Deze week: SkinnyTok.
Ik wilde niets liever dan dun zijn en de ’professioneel anorexia’-fora deden dienst als inspiratie. De pagina’s lieten uitgehongerde lichamen zien en moedigden extreem afvallen aan. Dat was dan een levensstijl, vertelden ze, absoluut geen eetstoornis.
Mijn puberteit stond in het teken van zelfhaat. Hoort erbij, dacht ik. Die overtuiging heeft de online aanwezigheid van influencers als Tatjana Almuli en Lotte van Eijk er met wortel en al uitgetrokken. Het kan allebei: dik én mooi zijn, lieten zij zien. Halverwege de jaren 10 leek het een tijd goed te gaan met ons schoonheidsideaal. Uiteenlopende lichamen op de catwalk, zelfliefdecampagnes op elke straathoek. Body positivity: zo zouden we het doen.
Binnen een uur scrollen krijg je ze voorgeschoteld
Niet dus. Het internet slingert ons nu weer twee decennia terug de tijd in. „Nothing tastes as good as skinny feels”, schreeuwt #SkinnyTok. Onder die hashtag zijn op TikTok meer dan 60.000 video’s te vinden die eetstoornissen promoten. Miljoenen views pakken ze.
Het algoritme schotelt de filmpjes binnen een uur scrollen aan je voor, onderzocht de Belgische omroep VRT. Het begint met onschuldige video’s over fitness en gezond eten, maar de strekking wordt snel dreigender: ’Je bent geen hond, dus beloon jezelf niet met een snoepje’ en ’Een knorrende maag is een lichaam dat je toejuicht.’ De SkinnyTok-boodschap is dezelfde als die van de pro-ana sites van twintig jaar terug. Het verschil: ze hebben een discipline-jasje aan.
Je lijf laat je dansen, lachen, leven
De Europese Commissie onderzoekt of TikTok genoeg doet om de content te stoppen. Momenteel treedt TikTok op met banners: ’Je gewicht bepaalt niet wie je bent’. Vaak werken die averechts.
Pijnlijk dat er wéér een generatie opgroeit met de boodschap dat hun lichaam niet oké is. Een lijf doet veel meer dan wel of niet voldoen aan een schoonheidsideaal. Het laat je dansen, lachen, leven. Een lichaam is − heel functioneel − eigenlijk gewoon een lichaam. Geen trend. Ook niet als SkinnyTok je iets anders probeert wijs te maken.
