Henk Gootjes (midden) coacht de mannen van TSG Skyhawks. „Excellent je taak uitvoeren, zo zijn ze opgevoed." Foto: TSG Skyhawks
Afgelopen zomer vertrok Henk Gootjes naar Taiwan voor een droombaan als professioneel volleybalcoach. Cultuurverschillen maken zijn job moeilijk én mooi. „De clubleiding is ontzettend ambitieus en stelt hoge eisen.”
Vanuit zijn appartement in Kaohsiung, de op een na grootste stad in Taiwan, kijkt Gootjes opgewekt in de camera. „Eigenlijk gaat het nu heel goed”, vertelt de voormalige coach van Sudosa Heren 1 uit Assen via een videoverbinding. „Maar in het begin heb ik het moeilijk gehad. Kan ik dit wel? Het was een hele uitdaging.”
Botsing van culturen
Dat is ook niet zo verwonderlijk, zegt Gootjes. „Alles was nieuw: mijn baan, de cultuur, de stad en het land, hoe ik me met mijn spelers moet verbinden. We moesten een nieuw team opbouwen en werkelijk alles regelen: trainingsweken inrichten, het performanceteam opzetten, tactische systemen bedenken, de logistiek rondkrijgen.”
Bijkomend probleem: de Taiwanese clubleiding combineert hoge eisen met weinig geduld. „Dan ontstaat een prachtige botsing van culturen. Dan is het moeilijk en mooi tegelijk: we moeten excelleren. Maar van de eerste vier wedstrijden verloren we er drie, toen ontstond er behoorlijk wat druk.”
Henk Gootjes won met TSG Skyhawks de laatste tien duels. Foto: TSG Skyhawks
Op het dieptepunt belegden Gootjes en zijn leidinggevende een vergadering met afgevaardigden uit de hele organisatie. Zijn baas schoof aan, net als twee spelers, twee assistenten en drie leden van het performanceteam. „Dat was heel interessant. Iedereen wachtte rustig zijn beurt af, tot mijn baas zei: ‘Ik geef nu Henk het woord, zeg jij maar wat er moet veranderen’.”
Dat was nu juist niet de bedoeling, vond de volleybaltrainer. „Ik sta voor de Nederlandse manier. Mijn visie is dat iedereen inspraak heeft en verantwoordelijkheid moet nemen. De club koos niet voor niets een Europese coach, dus ik ging op zoek naar de intrinsieke motivatie. Geen paniek, maar vooruitkijken. Ik wilde het samen oplossen.”
‘Sorry coach’
Dat bleek nog helemaal niet zo eenvoudig, merkte Gootjes. „Taiwanezen hebben veel respect voor een ander, ze zijn heel vriendelijk. Je moet je job doen, zo zijn ze opgevoed. Excellent je taak uitvoeren. En als dat niet lukt, nog harder werken. Als ik een keer uit mijn plaat ga, dan is het: ‘Sorry coach, ik zal het de volgende keer beter te doen’.”
Expat Gootjes zag veel gelijkenissen met de ervaringen van Guus Hiddink, de Nederlandse bondscoach die Zuid-Korea op het WK voetbal in 2002 naar grote successen leidde. „Nee, ik ben niet de Hiddink van Taiwan, maar zijn boek was zo herkenbaar. Ik ben hier ook gedropt, net als hij destijds, en moet steeds dingen testen. Bijvoorbeeld door aan tafel de oudere en jongere spelers te mixen. Of door als hoofdcoach grapjes te maken met lokale spelers. Dat zullen ze uit zichzelf nooit doen.”
Henk Gootjes: „We breken records, met 3600 uitzinnige toeschouwers op de tribune." Foto: TSG Skyhawks
Terug naar het sportieve crisisberaad. Door met behulp van post-its te sparren over gewenste verbeteringen op korte en lange termijn, kreeg Gootjes de verscholen gedachten van zijn collega’s en spelers aan de oppervlakte. Een reeks aanpassingen betaalde zich uit.
Uitzinnige fans
„We hebben nu tien duels op rij gewonnen. We breken records, met 3600 uitzinnige toeschouwers op de tribune, daar ben ik enorm blij mee. We verkopen duizenden shirtjes. De allerhoogste baas van ons bedrijf zit nu elke keer op de voorste rij. Dan fluister ik mijn spelers even in om hem een high-five te geven. Hij is apetrots.”
De dingen beginnen op hun plek te vallen, constateert Gootjes tevreden. Zijn jongste dochter heeft zich aangepast op school, zijn vrouw is begonnen aan haar baan. „Ik wilde dit al heel lang doen. In Nederland is het helaas niet mogelijk om fulltime volleybalcoach te zijn, maar het is fantastisch. Ik heb het spelletje nog lang niet uitgespeeld.”
’Kaohsiung is net Groningen’
Zijn nieuwe woonplaats Kaohsiung, zo vertelt Gootjes lachend aan het eind van het gesprek, lijkt wel wat op Groningen, ondanks een inwonertal van 2,7 miljoen mensen. „We zijn een bezienswaardigheid, in de tram of als we rondfietsen door de wijk. Maar we zijn gesetteld, het voelt als onze stad.”
De geëmigreerde profcoach is blij met de aanwezigheid van zijn landgenoten Stijn van Schie (vorig seizoen uitkomend voor Lycurgus) en Rik van Solkema (PDK Huizen), die als speler de sprong naar TSG Skyhawks waagden. „Het is fijn om in de zaal soms even Nederlands te praten. Ook privé trekken we soms samen op en helpen elkaar waar het kan. We vieren straks gezamenlijk kerstavond en nodigen dan ook de andere buitenlanders van de organisatie uit.”