En doordat het kabinet voor een tweede keer gevallen is, en het demissionaire brokje wat nog wel overeind staat op maar 32 Kamerzetels rust, moeten de overgebleven ministers voor elk plan dat ze toch nog willen uitvoeren gaan bedelen bij de oppositie. Die oppositie heeft echter geen zin en ook geen belang om het kabinet te helpen, het is immers al volop campagnetijd, dus de oppositie drukt de ministersploeg op het hart vooral niets substantieels te proberen totdat het nieuwe kabinet er zit. Dat is waarschijnlijk pas over een jaar. Zie hier de droevige situatie waarin het landsbestuur verkeert: het gaat niet de goede kant uit met Nederland, het gaat niet de verkeerde kant uit, we zitten gewoon muur- en muurvast.
Ik denk dat we ons die stilstand niet kunnen veroorloven. Niet op een moment dat we een oorlog in Europa hebben en een tot voor kort bevriende natie genocide pleegt. Niet op een moment dat de woningnood elke dag heftiger woekert, de bouw en landbouw nog steeds in het duister tasten hoe nu om te gaan met stikstof, niet op een moment dat het land elkaar andermaal in de haren vliegt rondom asiel. Niet op een moment dat er door miljoenen vrouwen en meisjes gevraagd, nee zeer terecht geëist wordt dat ze op élk moment van de dag veilig over élke straat kunnen, iets wat op dit moment idioot genoeg niet kan. In andere woorden: laten we alstublieft niet stilstaan nu, daarvoor staat veel te veel gillend in de fik.
Grote problemen vragen secure oplossingen
Toch, ik heb niet de illusie dat als de stilstand morgen zou worden opgeheven, er overmorgen oplossingen voor al deze problemen zijn. De raderen van de politiek draaien traag, dus ook al zou iemand voor één of alle van bovenstaande moeilijkheden een oplossing verzinnen, dan nog zou de eerste keer dat we daar iets van merken pas over maanden, misschien zelfs jaren zijn. Dat is ook goed, grote problemen vragen secure oplossingen. Alleen moet die oplossing wel constant worden nagestreefd, anders raakt het geloof dat er überhaupt een oplossing bestaat uit het zicht.
Want democratie is gebaseerd op vertrouwen. Het geloof dat je in een grote groep mensen de wijste, de slimste, de meest gehaaide personen aan kunt wijzen om de problemen van de hele groep te lijf te gaan. Wanneer zo’n persoon daarin faalt, verdwijnt misschien het vertrouwen in die persoon, maar dan wordt er wel weer een ander naar voren geschoven die het dan eens mag proberen. Veel gevaarlijker is het wanneer het geloof in dat hele systeem verdwijnt. En precies dat, het slopen van de overtuiging dat politiek iets uit kan richten, sluipt erin door deze algehele politieke lethargie.
Hoe haalbaar zijn die oplossingen
Hoe dat te doorbreken? Door als kiezer niet alleen je eigen voorkeuren voor wat de juiste oplossingen zijn mee te wegen, maar ook in het stemhokje na te gaan hoe haalbaar die oplossingen zijn. Door niet alleen de stellingnames van een politicus in ogenschouw te nemen, maar ook diens politieke vakmanschap. Maar om dat op waarde te kunnen schatten, is er wel enige kennis nodig van hoe de politiek werkt. Daar schort het nogal aan, men zou er eigenlijk in onderwezen moeten worden. Helaas: nu is ook de minister van Onderwijs al weg.