Krakers binnen drie dagen uitzetten? Woningnood is het echte probleem | Opinie

Sinds 2010 is kraken in Nederland verboden. Toch worden er nog steeds panden gekraakt, zoals in de Padangstraat in Groningen. De VVD en CDA, onder leiding van VVD-Kamerlid Daniel Koerhuis, willen nu dat krakers binnen drie dagen uitgezet kunnen worden.

Een politieke schijnoplossing. Het gaat voorbij aan een veel groter probleem: de woningnood in Nederland.

Wie een woning kraakt, moet het minimaal zeven uur in de woning volhouden. Hierna kunnen krakers aanspraak maken op het huisrecht, waarna uitzetting door de politie niet meer mag. De eigenaar van het pand moet in plaats daarvan naar de rechter stappen. Dit proces duurt een aantal weken en hoogstens twee maanden.

Koerhuis en de zijnen willen graag dat die rechterlijke toets versneld wordt, zodat ‘spoeduitzettingen’ binnen drie dagen kunnen plaatsvinden. Dit zou moeten voorkomen dat vastgoedeigenaren ‘financieel en emotioneel leed’ ondergaan als gevolg van de kraakactie. Rechtse nonsens.

Allereerst steekt dit ‘leed’ van eigenaren schril af bij die van krakers. Hún leed is dat ze móeten kraken omdat ze geen woning kunnen vinden of betalen; ook emotioneel is dat zeer ingrijpend. Het is verwerpelijk en onbegrijpelijk om bezitters die een huisje te veel hebben voorrang te geven boven mensen die een dak boven hun hoofd nodig hebben.

Zo kon een groep studenten in Groningen geen woning vinden en stond een pand in de Padangstraat volgens hen al twintig jaar(!) leeg. Eén plus één is twee, zou je zeggen.

De Groningse VVD wierp zich echter gelijk op als beschermheer van bezit en zag liever dat de studenten zo snel mogelijk weer op straat stonden. Bovendien valt de financiële schade van een kraakactie te overzien: een leegstaand pand heeft een negatief effect op de vastgoedprijzen in de buurt. Maar ondanks dat een eigenaar baat heeft bij een bewoond huis, wordt het krakers niet in dank afgenomen.

Daarnaast gaat Koerhuis voorbij aan een veel groter probleem. Woningnood is de belangrijkste reden om te gaan kraken. Daarom is het veel beter om iets te doen aan het ontstellend tekort aan sociale huurwoningen en aan het feit dat meer en meer mensen dakloos worden. Ook in Groningen.

Daarmee pak je de problemen bij de wortel aan. Ironisch genoeg zijn die issues in de afgelopen tien jaar veroorzaakt door de VVD en het CDA. Daarnaast korten krakers de wachtlijsten voor sociale huurwoningen in, omdat ze immers al een woning hebben gevonden. Krakers sneller uitzetten is daarom niets meer dan symptoombestrijding en leidt de aandacht af van een echt probleem.

Sterker nog, het verbod op kraken heeft het oplopende woningtekort actief in de hand gewerkt. Als je stedenbouwkundig naar kraken kijkt, kan je zeggen dat het gaat om een politieke actie in de openbare ruimte. Denk aan de Oosterkraak in het centrum van Groningen: zoiets valt op.

Krakers in het straatbeeld vragen aandacht voor maatschappelijke problemen, bijvoorbeeld in de volkshuisvesting. Een spoeduitzetting, zoals Koerhuis graag wil, zorgt ervoor dat er nog minder kans is om dringende onderwerpen zoals het woningtekort op de maatschappelijke agenda te krijgen. Politieke uitingen worden in het nauw gebracht; dat is een ondemocratische tendens in de manier waarop burgers gebruik kunnen maken van openbare ruimtes.

VVD en CDA lossen niets op. Naast dat de partijen hiermee de publieke sfeer doen inkrimpen, heeft dit hardvochtige wetsvoorstel desastreuze gevolgen. Het gevolg is dat bezitters meer panden ongebruikt leeg kunnen laten staan, er meer mensen op straat belanden en dat er minder uitzettingen plaatsvinden, omdat kraken überhaupt geen optie meer is.

Dat laatste punt zal likkebaardend door Koerhuis en zijn mede-VVD’ers worden gebruikt om te roepen dat het beleid werkt. Dat burgers, zoals de studenten uit de Padangstraat, worden gemarginaliseerd en het woningtekort nog meer zal oplopen, zullen ze voor het gemak achterwege laten.