DVHN commentaar | Leuk idee, de gaskraan dicht, maar nu zitten we met een torenhoge energierekening en kunnen we alleen maar hopen op een niet al te strenge winter
De hete aardappel ligt op tafel: moeten we het Groninger gasveld wel sluiten? Foto AFP
Niemand, ook in politiek Den Haag niet, kan verrast zijn door de conclusies van het het dinsdag verschenen rapport ‘De afnemende leveringszekerheid van aardgas in Nederland’ van The Hague Center for Strategic Studies.
Eindelijk ligt de hete aardappel op tafel: moeten we het Groninger gasveld wel sluiten? Nee, op dit moment zou dat onverantwoord zijn, concludeert The Hague Center for Strategic Studies, een onafhankelijk kennisinstituut, in een dinsdag verschenen rapport.
Niemand kan hier, ook in politiek Den Haag niet, werkelijk door verrast zijn. Vrijwel meteen nadat minister Eric Wiebes aankondigde de Groningse gaskraan te willen dichtdraaien, spraken wetenschappers hun bezorgdheid uit over de achteloosheid waarmee Nederland een toekomst zonder eigen gasbron tegemoet gaat. Hoe kon je daar zo rücksichtslos voor kiezen als je bijvoorbeeld nog nauwelijks langetermijncontracten voor de import van gas hebt lopen? Daar zul je straks immers van afhankelijk zijn.
,,Als je te lang wacht, moet je deze misschien sluiten op een moment van schaarste op de markt, bijvoorbeeld door een grote vraag uit Azië. Dat kan een piek in de prijzen geven”, zei de directeur van het Clingendael Energy Programme eind 2019 in deze krant. Precies wat er nu aan de hand is.
De regering leefde in de waan dat het allemaal wel los zou lopen. Maar omdat economieën wereldwijd herstelden van de coronaklap sloegen de gasmarkten dit jaar om van ruim naar krap. Dit bracht een ongekend snelle stijging van de gasprijzen met zich mee, en, net zo zorgwekkend, een relatief lage vulgraad van de Nederlandse gasopslagen aan het begin van de winter.
In de kou zullen we niet komen te zitten, Nederlandse huishoudens mogen volgens Europese wetten niet worden afgesloten van verwarming. Maar wat betreft prijs en beschikbaarheid van gas kunnen we alleen maar hopen op een niet al te strenge winter en de bereidheid van Poetin om iets extra’s te exporteren. Verder, stelt het rapport haast cynisch, kan het kabinet komende winter weinig meer doen dan damage control. Een regelrechte schande.
En dus moet de overheid vaart maken met de energietransitie. Maar ook belangrijke keuzes maken wat betreft operationeel houden van de gasvelden, en in welke mate – hoe pijnlijk ook. Het goede nieuws: het rapport pleit ervoor om een veel groter deel van de opbrengsten van de Groningse gasproductie aan de provincie ten goede te laten komen. Dat zou in de nabije toekomst wel eens tot een bitterzoet compromis kunnen leiden.
