Bordspellen speel je net zo gezellig op je telefoon: drie tips

Ondertussen ligt een andere spelcomponent binnen handbereik op tafel: de smartphone. Het verfoeide apparaat (’Kun je die niet één avond wegleggen?’) vormt de spil van talloze nieuwe familiespellen. Digitale partygames als Hitster, Sunderfolk en Jackbox.tv beloven net zo gezellig te zijn, maar zonder ontbrekende pionnen, dobbelstenen die van tafel rollen (’die worp telt niet!’) of een naslagwerk aan spelregels.

Voelt dat nog hetzelfde als samen boven een speelbord? Of verandert de spelervaring wanneer de grootste horde is het aansluiten van de HDMI-kabel. Korte antwoord: niet echt. Langer antwoord: genoeg om deze techrubriek ermee te vullen.

Een bordspel is een tastbaar ritueel. Kaarten schudden, pionnen of figuren neerzetten, het bord uitklappen of in elkaar puzzelen. En vader die nog maar een keer de spelregels leest alsof het een akte van de notaris is. Digitale spellen slaan dat allemaal over. Je scant een QR-code met je telefoon en het spel vertelt wel wat de bedoeling is.

Die efficiëntie verandert het ritme van de avond. Digitale spellen zijn sneller, eenvoudiger, minder stoffig. In ruil daarvoor lever je het rommelige plezier van een tafel vol spelmaterialen in. En de mooie kaarten of schijven om mee te friemelen. Wie ‘even gezellig’ een spel wil doen om daarna terug te keren naar iets anders, vindt het waarschijnlijk een verademing.

Het mateloos populaire spel dat (bijna) iedereen wel kent. Het was tenslotte dé spelletjeshype van 2024. Tijdens een pot Hitster is Spotify de spelleider en ben je voor het beantwoorden van vragen afhankelijk van hoe goed je oom de deuntjes kent waarop hij in 1979 ‘nog met je tante danste in de soos’. De app speelt een fragment van een liedje af, spelers moeten het jaartal raden en uiteindelijk de nummers in de juiste volgorde leggen.

Waarom is dit populair? Omdat iedereen mee kan doen. De jongere generaties voor het herkennen van de intro’s van Charli XCX. Ouderen voor de gitaarloopjes van Mark Knopfler. En als er dan iemand een generatieoverstijgende muzieksmaak heeft, kan het tot mooie bondingsmomenten leiden.

Het heeft soms wat meer weg van een quiz-app dan een klassiek bordspel. Tot iemand halverwege het spel het internet opgaat om te klagen dat het ‘niet eerlijk is dat ze een cover hebben gebruikt’ in plaats van het origineel wat zij kennen. En dat de boel toch echt even stilgelegd moet worden om naar die parel te luisteren. Dan is de sfeer van het bordspel weer helemaal terug.

Deze is voor alle nerds die graag willen, maar het nog net niet aandurven om hun familie op kerstavond door een Dungeons and Dragons avontuur te sleuren. Sunderfolk (te koop op spelcomputers en Steam voor laptop en pc) probeert een groepsavontuur te creëren zonder dat iemand zich hoeft op te werpen als spelleider met toneelambities. De app vertelt het verhaal, zorgt voor de sfeer en confronteert spelers met keuzes. Met behulp van kaarten die je op je telefoon hebt, vecht je je een weg door de scenario’s.

Door de stem, geluidseffecten en animaties voelt het spel spectaculairder en theatraler dan een klassiek bordspel, maar ook minder open. Bij een traditioneel rollenspel mag je zelf (bijna) alles verzinnen, maar hier worden de verschillende paden duidelijk uitgezet door het spel. Het resultaat is zeker gezellig en het voelt echt als een gezelschapsspel, maar het is ook een beetje alsof je met z’n allen in een digitaal voorleesboek stapt.

Jackbox.tv werkt juist weer volledig andersom: het spel dicteert nauwelijks iets. Voor een leuke ronde ben je grotendeels afhankelijk van het gevoel voor humor van je medespelers. Dat kan zowel briljant als ongemakkelijk zijn. Eén speler start het spel op een tv of laptop, de rest doet mee via de telefoon.

Er zijn veel verschillende spellen beschikbaar via de zogeheten ‘Party Packs’. Denk aan quizzes, tekenopdrachten en invuloefeningen (met stemrondes) die bedoeld zijn om grappige of absurde antwoorden uit te lokken. Wat vooral verschilt zijn de thema’s en de vormgeving van het spel. Toch kijk je minder naar het grote scherm dan je zou denken. En de telefoons worden alleen gebruikt om antwoorden mee in te voeren. Ook een ideaal spel voor wie gek is op de eindejaarspubquiz, maar al lang door inspiratie voor nieuwe vragen heen is.