Hoor wie klopt daar kind’ren… Nou, het zijn oplichters, die de pakjesgekte in ons land misbruiken. Nu veel Nederlanders bestellingen doen, en de levering door de drukte geregeld vertraging oploopt, zijn het gouden tijden voor flessentrekkers. Oppassen geblazen dus, want niemand wil een kat in de zak van Sinterklaas kopen.
„Lieve mensen, krijg je dit soort appjes, trap er niet in”, zegt de goedheiligman vanaf zijn rode troon. „Maak nooit zomaar grote geldbedragen over, via een betaalverzoek of zo’n tik-tikkie-tiktokding. Ga nou eerst eens bellen naar dat nummer, voordat je tot actie overgaat.”
De waarschuwing was drie jaar geleden een initiatief van de politie-eenheid Den Haag, en ging over WhatsApp-fraude. Daar trappen tegenwoordig nog maar weinig mensen in, waardoor zwendelaars het over een andere boeg gooien.
Dat gebeurt onder andere met melding dat een pakketje is vertraagd. Door op een link te klikken, kunnen mensen de status van hun bestelling zien.
Dilan Yesilgöz, destijds nog minister van Justitie en Veiligheid, zei er twee jaar terug al iets over. „Online criminelen weten dat veel mensen een nepbericht minder goed herkennen als ze op zo’n moment daadwerkelijk een soortgelijk bericht verwachten. Zeker in de drukke periode.”
Drie op de vijf Nederlanders krijgt nepmelding bezorgdienst
Uit onderzoek van de Rijksoverheid bleek eerder dat liefst drie op de vijf Nederlanders wel eens een nepbericht ontvangen dat van een bezorgdienst lijkt te komen. De afzender wordt vaak niet gecontroleerd.
Voor de periode dat de weldoener uit Spanje in het land is, maar ook daarna, als Kerstmis voor de deur staat. Twijfel je over de echtheid van een bericht, denk dan: ho, ho, ho.
Ook de Kerstman houdt vinger aan de pols bij de bezorging van pakketjes. Foto: ANP
Pakket phishing: scam bij douanekosten
Wat onder andere gebeurt, is dat mensen een bericht krijgen dat er een pakketje uit het buitenland afkomstig is, maar dat het bij de douane ligt en er een klein bedrag - inklaringskosten, douanekosten - betaald moeten worden om het te ontvangen.
Veel mensen maken geen punt van zo’n laag bedrag. Wat er in werkelijkheid gebeurt bij de douanekosten-scam, ook wel pakket phishing genoemd, is dat zodra mensen hun bankpasgegevens en inloggegevens invoeren, en zelfs soms een iDEAL-inlog, ze op een nepwebsite van criminelen zitten. Die kunnen daarna geld van de rekening halen.
Pakket aannemen van iemand anders
Een andere vorm van fraude waarvoor wordt gewaarschuwd, is het in ontvangst nemen van een pakketje dat voor iemand anders is. „Daarna komt de oplichter snel langs, met de mededeling dat het per abuis op een verkeerd adres was afgeleverd”, zegt een slachtoffer.
„Met die smoes neemt hij het pakketje mee. Vervolgens komen alle rekeningen bij de eerste ontvanger terecht.”
Hoe dat kan? „De oplichters hebben online het adres van deze persoon ingegeven en gekozen voor de optie ’achteraf betalen’”, vertelt het slachtoffer verder. „De rekening volgt dus pas nadat het pakketje is geleverd. De persoon die op het adres woont, wordt dan aansprakelijk gesteld.”
Berichten niet van echt te onderscheiden
De Consumentenbond erkent dat er berichten zijn die ’bijna niet van echt zijn te onderscheiden’. „Nog heel wat mensen tuinen in dringende verzoeken om op linkjes of bijlages te klikken, gegevens in te vullen of betalingen te doen”, stelt een expert van de organisatie. Hij voegt toe: „De naam van de Consumentenbond wordt ook misbruikt voor phishing.”
Hij heeft enkele tips om het bedrog te doorzien. „Als je twijfelt, kijk op internet of zo’n mail daar genoemd wordt. Je kunt ook de geclaimde afzender bellen.”
Ook raadt hij aan te weten hoe je ’foute links en webadressen’ kunt herkennen. „Een echt webadres bestaat uit de naam van het bedrijf, gevolgd door een punt en daarna vaak nl of soms com.” Bij twijfel, klik niet. En pas op met het openen van bijlagen.
Phishingmails hebben vreemd e-mailadres
Phishingmails hebben bovendien bijna altijd een vreemd e-mailadres als afzender. Bijna alle oplichters manen potentiële slachtoffers tot spoed. „Er wordt je een gevoel van urgentie aangepraat, zodat je snel actie onderneemt en niet goed meer nadenkt.”
Bij een zogenaamd gemist pakketje of het voldoen van kosten om het te ontvangen, komt dit heel vaak voor.
Ten slotte, pas op bij een algemene aanhef als ’Geachte klant’. „Al is je eigen naam in de aanhef ook geen garantie”, waarschuwt hij. „Criminelen gebruiken soms bij hacks en datalekken buitgemaakte persoonsgegevens.”
