Asielzoekers komen aan bij het NH Hotel in Kijkduin vanuit het aanmeldcentrum in Ter Apel. Foto: ANP/Phil Nijhuis
De nood in het asielcentrum Ter Apel is zo hoog dat acuut hulp nodig is vanuit de rest van het land. De gemeente Den Haag stak de hand uit, maar het felle verzet tegen de komst van honderd asielzoekers naar Kijkduin wordt gesterkt door de verkiezingswinst van Geert Wilders.
‘Wilders heeft toch niet voor niets gewonnen?’, zo citeerde NRC een van de demonstranten tegen de komst van honderd asielzoekers zondagavond bij een hotel in Kijkduin.
De asielzoekers kwamen uit Ter Apel, waar het aanmeldcentrum overvol zit. ‘Een onverhoedse inval uit Ter Apel’ noemden de demonstranten het. Nu de PVV als grootste partij is verkozen, vinden zij dat het direct afgelopen moet zijn met asielopvang. Er is immers een asielstop beloofd.
‘Hart onder de riem’
Geert Wilders steunt het verzet tegen de noodopvang. Hij besloot om dinsdagavond de inloopavond voor omwonenden van het hotel in Kijkduin te bezoeken ‘om de bewoners die zich verzetten tegen de komst van asielzoekers een hart onder de riem te steken’. Hij kondigde zijn bezoek van tevoren aan op X.
In het aanmeldcentrum in Ter Apel is het ondertussen zo druk dat de spanningen onder bewoners, medewerkers en omwonenden hoog oplopen. Het is vol, mensen slapen op stoelen, moeten eindeloos wachten, worden van hot naar her gestuurd zonder dat ze weten waar ze aan toe zijn. Het leidt tot onrust, incidenten, onveiligheid.
Voor Ter Apel zijn opvanglocaties hard nodig
Om die acute noodsituatie te verlichtingen werden zondag honderd asielzoekers naar Den Haag gebracht. En om te voorkomen dat het nog erger wordt in Ter Apel, dat al jaren de Nederlandse asielcrisis op het bord krijgt, zijn heel hard opvanglocaties elders in het land nodig. Het was al moeilijk om die te vinden en dat wordt niet makkelijker, nu tegenstanders van asielopvang zich gesterkt voelen door de verkiezingswinst van Wilders.
Wanbeleid van de overheid
Ook onder kiezers in Ter Apel zelf werd Wilders vorige week veruit de grootste. Veel bewoners ervaren overlast van een groep criminele asielzoekers – een probleem waar de overheid al jarenlang geen oplossing voor heeft. De PVV belooft minder asielzoekers, dus is de hoop op die partij gevestigd.
„De zorgen van inwoners van mijn gemeente begrijp ik heel goed”, zegt burgemeester Jaap Velema van Westerwolde. „Door wanbeleid van de overheid zijn de problemen hier heel zichtbaar. Tegelijkertijd zie ik nog altijd draagvlak voor de opvang van mensen die vluchten voor oorlog en geweld. Onze prioriteit is de bestrijding van die overlast.”
2500 asielzoekers in Ter Apel, plek voor 2000
Met een Wilders die protesten als die in Den Haag steunt, dreigen de problemen voor Ter Apel op korte termijn eerder groter te worden dan kleiner. Want als er geen asielzoekers naar een hotel in Den Haag kunnen – of hotels waar dan ook – blijven ze in Ter Apel, daar waar ze zich nu eenmaal als eerste moeten melden.
Voor het weekend verbleven 2500 asielzoekers in Ter Apel, terwijl er plek is voor maximaal 2000. Meer mensen zorgt ook voor meer onrust en incidenten – en dus ook meer overlast.
Verminderen van de instroom is een proces van jaren
Ook als Wilders gaat regeren is dat niet meteen opgelost. Mogelijk lukt het een eventueel centrumrechts kabinet om uiteindelijk te zorgen dat er minder asielzoekers naar Nederland komen. Met alle internationale verdragen, Europese afspraken en in de wet vastgelegde mensenrechten wordt dat hoe dan ook een complex en langdurig proces.
„Als we nu zouden beslissen dat we geen asielzoekers meer willen, duurt het jaren voordat zo’n beslissing is geeffectueerd”, zegt Velema. „Tot die tijd hebben we een verantwoordelijkheid om gemaakte afspraken en verdragen na te komen. En het is aan de politiek om uit te leggen dat we gezamenlijk staan voor die afspraken. Dat geldt ook voor de winnaar van de verkiezingen.”
Zorgen over de spreidingswet
Grote zorg voor de gemeente Westerwolde is daarnaast dat de langverwachte spreidingswet, die binnenkort behandeld zal worden door de Eerste Kamer, in het huidige politieke klimaat alsnog zal sneuvelen. Die wet regelt dat alle gemeenten verplicht worden om hun bijdrage te leveren aan de asielopvang. Een wet waar het merendeel van de gemeenten achter staat.
Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers en Westerwoldesmachten naar de spreidingswet, een manier om af te komen van de noodopvang die niemand wil. Niet alleen zijn de omstandigheden voor asielzoekers er vaak ontoereikend, omwonenden voelen zich ook vaak overvallen omdat dit soort opvang met spoed moet worden opgetuigd.
