De studentenverenigingen lopen vooraan, gevolgd door de hoogleraren van de Rijksuniversiteit Groningen. Het cortège is traditiegetrouw het voorprogramma van de opening van het academische jaar. Foto: Peter Wassing
Gekleed in diepzwarte toga’s schrijden hoogleraren maandag in de traditionele stoet van het Academiegebouw naar de Martinikerk in Groningen voor de opening van het academische jaar van de RUG.
Voorop de studentenverenigingen met hun vaandels. Dan de hoogleraren. Langzaam en plechtig beweegt de stoet zich door de stad.
Ditmaal zonder demonstranten te hoeven ontwijken.
Dat is anders dan vorig jaar. Toen verstoorden pro-Palestijnse demonstranten de opening. Zij lieten zich voor de deuren van de Martinikerk op de grond vallen, waardoor het cortège (zo heet de stoet van hoogleraren officieel) over hen heen moest stappen. Daarna ramden ze tijdens de ceremonie op de deuren van de kerk.
Beveiliging is er in ieder geval genoeg tijdens de opening van het academische jaar. Foto: Peter Wassing
‘Zichtbare en onzichtbare maatregelen’
Dit jaar houdt de universiteit rekening met ‘verschillende scenario’s’ en neemt de onderwijsinstelling ‘zichtbare en onzichtbare veiligheidsmaatregelen’.
Zichtbaar is vooral het grote aantal agenten, beveiligers en handhavers dat op de been is in de binnenstad. Bij de ingang van de Martinikerk zijn dranghekken geplaatst zodat een herhaling van vorig jaar niet mogelijk is.
Niet nodig, zo blijkt. De stoet komt zonder kleerscheuren de kerk binnen. Er staat één jongeman die een notitieboekje in de lucht steekt. ‘Stop killing children’ staat erop.
Een eenzaam protest tijdens de opening van het academische jaar in Groningen. Foto: Peter Wassing
Roerige tijden
Tijdens de opening in de Martinikerk neemt bestuurder Jouke de Vries het woord. In zijn speech refereert hij aan de turbulente tijd waarin we leven, op internationaal en nationaal gebied. Hij merkt onder meer op dat de verkiezingsstrijd in Nederland al is losgebarsten, maar dat er nog steeds bar weinig aandacht is voor onderwijs in de programma’s.
De strategie van de RUG voor de komende tijd is volgens De Vries een netwerkuniversiteit worden die internationaal is maar ook sterk verankerd in de regio én intern goed samenwerkt.
Rector magnificus Jacquelien Scherpen benoemt de staat van de wereld ook. Zij staat onder meer stil bij de vrouwenmars van afgelopen zaterdag waarbij duizenden de straat opgingen om de nacht terug te eisen, AI en de situatie in de Verenigde Staten en in Gaza.
Naast de twee leden van het College van Bestuur geven oud-minister van onderwijs Robbert Dijkgraaf en hoogleraar Marijke Leliveld speeches. Wetenschapsjournalist Govert Schilling neemt de Ubbo Emmiuspenning in ontvangst. Khalaf Alkhalaf is Alumnus van het Jaar 2025.
Alternatieve opening in de Lutherse kerk
Terwijl in de Martinikerk heel kort wordt gerept over de situatie in de Palestijnse gebieden, is dat in de Lutherse Kerk aan de Haddingestraat anders.
Daar is deze maandag om exact dezelfde tijd een alternatieve opening van het academische jaar, voor iedereen die aan de RUG is verbonden. Niet georganiseerd door de universiteit, maar door Organize the RUG (OtR), in samenwerking met vakbonden FNV en AOb en de GSb. Goed voor zo’n 100 bezoekers en opgezet als reactie tégen de traditionele opening.
„In tijden van een bezuinigingsoperatie op het hoger onderwijs die de kwaliteit en vrijheid van onderzoek en onderwijs bedreigt, vinden wij het ongepast om een academisch feestje te vieren alsof er niks aan de hand is”, schrijft OtR in de aankondiging.
Doel van de alternatieve opening is samen bepalen welke onderwerpen dit jaar hoog op de agenda komen van OtR en de vakbonden. Namelijk: de werkdruk, Palestina, het top-down bestuur van de universiteit en de veranderingen in onderwijs waardoor de kwaliteit omlaaggaat.
De stoet met hoogleraren vertrekt standaard vanaf het Academiegebouw en loopt dan naar de Martinikerk. Foto: Peter Wassing
Hanze viert ook feest
De Hanze opent het Hogeschooljaar op dinsdagmiddag. Jan Bransen, hoogleraar Filosofie van de Gedragswetenschappen aan de Radboud Universiteit en academisch leider van het Radboud Teaching and Learning Centre, is gastspreker.
