De grauwe gans richt de meeste schade toe aan gras- en akkerlanden. Foto: Shutterstock
Boeren in Groningen mogen de ganzen die hun land kaalgrazen tijdelijk niet laten afschieten door jagers. De benodigde vergunning van de provincie laat op zich wachten en geeft ganzen daardoor vrij spel.
Jagers mogen in principe ganzen bestrijden die de akkers van boeren beschadigen. Dat ligt vast in een faunabeheerplan. Het bestaande beheerplan liep tot 1 december en hoewel de nieuwe al wel is goedgekeurd door Provinciale Staten, ontbreekt de bijbehorende vergunning van de provincie. Afschot is daardoor sinds 1 december feitelijk niet toegestaan.
„De vergunning afgeven kost meer tijd dan voorzien”, zegt secretaris Rolf Koops van Faunabeheereenheid Groningen (FBE). „Wij hadden gehoopt dat het 1 december al rond was geweest, want schadebestrijding is heel belangrijk en daar willen we de boeren bij helpen.” Hij hoopt op een snelle oplossing. In de tussentijd pleit FBE bij de provincie voor een gedoogconstructie, maar ook dat is nog niet geregeld.
Jager Willie Rosink zit daardoor noodgedwongen op zijn handen. Hij is actief op het perceel van twee boeren in de omgeving van Bellingwolde. „Zij hebben veel last van ganzen, maar ik kan op dit moment niets omdat de vergunning niet rond is.”
Schade aan grasland en akkers
In Groningen zorgen vooral de brandgans, grauwe gans en kolgans voor problemen. Grote groepen ganzen vreten akkers kaal en brengen schade toe aan gewassen. In 2023 is de schade berekend op ruim 1,3 miljoen euro. Maar dat is een zeer conservatieve schatting, want veel schade is niet getaxeerd. Het zijn vooral grasland, graszaad, suikerbieten en aardappels die het moeten ontgelden.
De brandgans is een van de drie ganzensoorten die problemen veroorzaken. Foto: Bildagentur Zoonar GmbH
De grauwe gans is verantwoordelijk voor verreweg de grootste schade. Die neemt met de jaren ook aanzienlijk toe. Zo veroorzaakte de grauwe gans in 2019 nog geen 200.000 euro schade en was dat vorig jaar al bijna 700.000 euro. Brandganzen zijn een andere soort die veel schade veroorzaakt. Zij zitten net als de grauwe gans met name op grasland rondom het Leekstermeer, Zuidlaardermeer, Roegwold en Hondhalstermeer. Aan graan veroorzaken ze vooral schade langs de Dollard en de Waddenkust.
Kwestie van dagen of weken?
Om de schade te beperken, moet een deel van de ganzenpopulatie worden afgeschoten. Daar zijn de provincie, boeren en faunabeheerders het over eens. „Er ligt een goedgekeurd plan, maar de vergunning hebben we niet”, zegt Koops schouderophalend. Hoe lang het duurt tot de vergunning er wel is, weet hij niet. „Ik hoop dat het een kwestie van dagen is en niet weken. Bij bepaalde gewassen is schadebestrijding nu al nodig. Op het totaal lijkt het misschien niet groot, maar voor boeren met die gewassen is het heel vervelend.”
De provincie zegt dat er op dit moment wordt gewerkt aan een gedoogconstructie. „We streven ernaar dat deze voor de kerst klaar is”, zegt een woordvoerder. De vergunning moet eind januari 2025 klaar zijn.