Lachende gezichten, dinsdag, bij de presentatie van de nieuwe gedeputeerden voor het Groninger provinciebestuur, met onder anderen oudgediende Karin Dekker (GroenLinks), hier geflankeerd door nieuwkomers Pascal Roemers (PvdA) en (rechts) Erik Jan Bennema (VVD). Foto: Corné Sparidaens
Het nieuwe Groninger provinciebestuur begint met een schone lei. Van de vijf zittende gedeputeerden keert alleen Susan Top terug. BBB krijgt er een tweede bestuurder bij in het zeskoppige nieuwe college.
Dat werd dinsdagavond duidelijk bij de presentatie van het coalitieakkoord tussen BBB, PvdA, GroenLinks en VVD. Na ruim twee maanden onderhandelen zijn de vier partijen eruit. Op 19 maart wordt het nieuwe college geïnstalleerd in een extra vergadering van Provinciale Staten.
Vier coalitiepartners willen door met Susan Top
Voor de BBB treden fractievoorzitter Gouke Moes en Statenlid Leo Wenneger aan als gedeputeerde. De PvdA schuift huidig fractieleider Pascal Roemers door naar het college en de VVD doet dat met fractievoorzitter Erik Jan Bennema. GroenLinks zet Karin Dekker, oud-wethouder in onder meer Groningen, Leek en Assen, op het pluche.
De BBB houdt in het nieuwe college de portefeuilles landbouw (Wenneger) en krijgt daarnaast ook de verantwoordelijkheid voor het energiebeleid (Moes). De PvdA houdt wonen, arbeidsmarktbeleid en leefbaarheid en krijgt daar nu ook ruimtelijke ordening bij.
GroenLinks krijgt de portefeuilles financiën, milieu en klimaatadaptatie. De VVD bestiert de resterende twee jaar tot aan de volgende Statenverkiezingen onder meer de economie (inclusief Groningen Airport Eelde en Groningen Seaports) en mobiliteit. Alle vier partijen willen door met Susan Top als partijloos gedeputeerde voor het aardbevingsdossier.
Het volledige nieuwe team van gedeputeerden, minus hun door griep verhinderde collega Susan Top: (vlnr.) Leo Wenneger, Gouke Moes (beide BBB), Pascal Roemers (PvdA), Karin Dekker (GroenLinks) en Erik Jan Bennema (VVD). Foto: Corné Sparidaens
Het akkoord dat de vier coalitiepartners hebben gesmeed onder leiding van formateurs Rikus Jager, Mattias Gijsbertsen en Mirjam Pauwels, bouwt voor een belangrijk deel voort op het beleid van het college dat in september strandde op de plannen voor een nieuwe windpark in de Eemshaven.
Van ‘Veur Mekoar’ naar ‘Mit Mekoar’: ‘Besturen doe je samen’
Dat mag ook al blijken uit de titel: ‘Mit mekoar’, slechts een kleine wijziging ten opzichte van het hoofdlijnenakkoord ‘Veur Mekoar’ van de vorige coalitie van BBB met PvdA, Groninger Belang en ChristenUnie.
„We zijn verschillend, maar wat ons bindt is groter dan wat ons scheidt”, schrijven de vier partijen in het voorwoord van het coalitieakkoord. „Besturen doe je samen, met inwoners, bedrijven, boeren, natuurorganisaties en maatschappelijke initiatieven. Iedereen die iets bij wil dragen aan Groningen is welkom.”
Toch zijn er ook nieuwe compromissen gesloten. Bijvoorbeeld over de gaswinning uit de kleine velden in de provincie staat nu nadrukkelijk in het akkoord vastgelegd dat die ‘zo snel als kan moet stoppen’.
Dat was eerder nog onderwerp van verhit debat toen de BBB-Statenfractie zich achter het kabinetsbesluit schaarde om de gaswinning in Warffum te verlengen. Pas recent ging de partij alsnog om en steunde een motie waarin de Groninger Staten aandringen op een nieuwe adviesaanvraag aan toezichthouder SODM.
Zowel aan linker- als rechterzijde tevredenheid over compromissen
Dat is een compromis waarin zowel de partijen ter linker- als rechterzijde zich kunnen vinden. Dat geldt ook waar het gaat om de mogelijke komst van kerncentrales, de afgelopen jaren sterk bepleit door name VVD en de BBB. Dat wordt nu niet nadrukkelijk zo benoemd in het akkoord, maar de productie van kernenergie wordt wel open gelaten als onderdeel van een ‘toekomstbestendige energiemix’.
Over Groningen Airport Eelde, waarvoor GroenLinks de afgelopen jaren de geldkraan wilde dichtdraaien, staat nu in het akkoord dat de luchthaven ‘kansen biedt op duurzame en innovatieve ontwikkelingen voor de luchtvaartsector en daarmee voor onze regio”.
Toch zijn alle vier partijen tevreden met het onderhandelingsresultaat. „Een akkoord bomvol gezond verstand”, vat BBB-leider Gouke Moes samen. „Het BBB-geluid klinkt er flink in door.”
Ook PvdA-leider Pascal Roemers ziet „een heel mooi akkoord waar de sociaaldemocratie zijn vingers bij kan aflikken.” Hij wil als gedeputeerde onder meer de woningbouw opvijzelen, ook in de dorpen met meer ‘maatwerk’.
Voor alle Groningers: ‘Wie je ook bent, waar je ook vandaan komt’
GroenLinks-fractievoorzitter Nadja Siersema herkent in het akkoord onder meer de duurzaamheidsambities van haar partij. „Wij zijn een provinciebestuur van en voor alle inwoners, wie je ook bent, waar je ook vandaan komt”, schetst zij de ambitie van de nieuwe coalitie.
„De VVD verheugt zich op een terugkeer in het provinciebestuur”, zegt de liberale fractievoorzitter Erik Jan Bennema. Hij wil als gedeputeerde voor economie en mobiliteit onder meer werk maken van de langverwachte verdubbeling van de N33 naar de Eemshaven, „met het eerste aquaduct in de provincie”.
Moes, Wenneger, Roemers en Bennema zetten als gedeputeerde hun eerste stappen in het openbaar bestuur, voor GroenLinkser Karin Dekker is het juist een terugkeer. Sinds haar afscheid in Assen in 2022 was zij organisatieadviseur. Al was de politiek niet ver weg, meest recent als adviseur van B en W in de Gelderse gemeente West Maas en Waal.
Dekker kwam aarzelend over de streep voor ‘interim-klus’
Dekker stond aanvankelijk afwijzend tegenover een overstap naar het provinciebestuur. „Ik doe alleen nog interim-klussen”, verklaart ze. Maar GroenLinks-onderhandelaar Siersema overtuigde haar ervan dat dat precies is wat haar aan het Martinikerkhof wacht: een interim-baan voor twee jaar tot de verkiezingen.
„Zeg nooit nooit”, aldus Dekker. „Maar in principe doe ik dit gewoon tijdelijk. Ik stap op een rijdende trein en hoop van daaruit het GroenLinkse geluid goed te kunnen laten doorklinken.”
