Een foto van enkele jaren geleden van een bord met plannen voor de bouw van tijdelijke wisselwoningen aan in Overschild. Foto: archief Kees van de Veen
De impact van de aardbevingen is onverminderd groot en zorgt voor veel stress bij inwoners van Groningen. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen en onderzoeksinstituut Nivel. ,,De nieuwe onzekerheid over het sluiten van de gaskraan helpt daarbij niet.’’
Alle deelnemers geven aan dat hun geestelijke gezondheid is verslechterd. Bewoners die vaker schade hebben, zijn er het slechtst aan toe. ,,Ze voelen zich vaker machteloos, minder hoopvol, minder veilig en schatten het risico om in de knel te komen om financiële of andere redenen hoger in dan deelnemers zonder schade of met één keer schade’’, melden de onderzoekers.
Een onderzoeksteam van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) en onderzoeksinstituut Nivel onderzocht de invloed van schade en scheuren in woningen op de gezondheid van de bewoners. Ook spraken de onderzoekers met ouderen over welke problemen zij ervaren door de aardbevingsproblematiek.
Stressklachten en slechtere gezondheid
De onderzoeksresultaten werden woensdag gepubliceerd, uitgerekend op een dag waarop er veel te doen was over een beslissing van de Eerste Kamer. Die heeft de wens om een besluit over het definitief sluiten van de gaskraan uit te stellen. Dat zorgde voor frustratie en onzekerheid onder veel Groningers. ,,De impact op bewoners is onverminderd groot, dit soort onzekerheid helpt niet’’, zegt onderzoeksleider Michel Dückers.
Beide onderzoeken hebben een vergelijkbare uitkomst: mensen ervaren nog altijd veel stressklachten en hebben een slechtere gezondheid door de gaswinningsperikelen. Bewoners voelen zich onveilig en hebben minder vertrouwen in de overheid. Ouderen hebben last van de verandering van hun leefomgeving en het verdwijnen van hun sociale netwerk.
Moeite met verhuisdozen inpakken
Ook voor ouderen hakken de gevolgen van de aardbevingen erin. Ze zijn volgens de onderzoekers weerbaarder dan andere Groningers, maar hebben moeite met praktische zaken als verhuisdozen inpakken, het bezoeken van loketten of digitaal contact met de overheid. Ook het verdwijnen van vertrouwde dorpsgezichten, het afbrokkelen van hun sociale kring en het wennen aan een wisselwoning valt hen zwaar.
Michel Dückers, bijzonder hoogleraar aan de RUG en onderzoeksleider van Gronings Perspectief. Foto: Archief DVHN
Goed nieuws is er ook, volgens het onderzoek. Zodra de versterking van een woning is afgerond en een bewoner terug kan verhuizen naar zijn of haar eigen huis, nemen de stressklachten af. ,,Zij krijgen meer hoop, hun gevoelens van boosheid en machteloosheid nemen af en het gevoel van veiligheid neemt toe’’, schrijven de onderzoekers. Daarmee lijkt een voorzichtig begin van herstel volgens hen in gang gezet.
Het onderzoeksteam ‘Gronings Perspectief’ van de RUG en Nivel onderzoeken sinds 2016 wat de impact van aardbevingsschade op inwoners van Groningen is. Voor de twee nieuwe onderzoeken deelden ze een vragenlijst met 8000 panelleden en hielden ze twintig diepgaande interviews met bewoners boven de 65 jaar.
