Muziekcentrum De Oosterpoort in Groningen. Foto: Corné Sparidaens
Bezoekers van De Oosterpoort in Groningen zijn uitgenodigd voor een bijeenkomst. Daar kunnen ze meedenken over de nieuwbouwplannen voor het muziekcentrum en ze worden erover bijgepraat. Maar is dat wel zo?
Hoe het ervoor staat met muziekcentrum De Oosterpoort in Groningen is niet een-twee-drie helder. De gemeente Groningen verwijst naar De Oosterpoort en vice versa.
Wethouders Kirsten de Wrede van cultuur en Rik van Niejenhuis van ruimtelijke ordening kunnen vast en zeker iets inhoudelijks zeggen over de toekomst van het muziekcentrum. De nieuwbouwplannen zijn van invloed op het (culturele) reilen en zeilen in de stad. Bovendien zijn de plannen voorlopig beraamd op 268 miljoen euro.
Nee, zegt de gemeente. Zolang het onderzoek naar de Oosterpoort, Martiniplaza, Kardinge en het Museum aan de A - alle vier behept met enorme investeringen - loopt, zegt de gemeente niets. Dat onderzoek moet uitwijzen of de dure plannen die er voor deze vier projecten liggen misschien anders of beter kunnen. Ook directeur Nynke Stellingsma van De Oosterpoort wil gedurende dit onderzoek niets zeggen.
Geldgebrek bij de gemeente Groningen
In deze zelfverkozen radiostilte vinden gemeente en Oosterpoort wel plek voor drie openbare informatiebijeenkomsten - donderdag de eerste - waar bezoekers kunnen meedenken over de toekomst van De Oosterpoort én waar ze worden bijgepraat.
Wat dat bijpraten inhoudt, is onbekend.
Het enige wat de gemeentelijk woordvoerder over de stand van zaken zegt, is oud nieuws: dat de gemeente en de directie van De Oosterpoort het liefst een nieuw muziekcentrum zien verrijzen achter het Hoofdstation. Vanwege de weinig florissante financiële positie van de gemeente wordt momenteel een alternatieve locatie voor het nieuwe muziekcentrum onderzocht: het Suikerunieterrein waar volgens de gemeentelijk woordvoerder ‘volop ruimte is, een goeie fietsverbinding is te maken en waar een nieuw treinstation wordt gerealiseerd’. ,,Er is nog geen knoop doorgehakt’’, zegt de woordvoerder.
‘Behoud alleen de naam van de gedateerde Oosterpoort’
Bezoekers van De Oosterpoort reageren ondertussen online (stemvan.groningen.nl) op de aanstaande bijeenkomsten waarin drie vragen centraal staan: Wat vind je belangrijk om mee te nemen vanuit de bestaande Oosterpoort? Wat moeten we niet vergeten in het nieuwe muziekgebouw? en: Heb je dromen of wensen voor het programma van het nieuwe muziekgebouw?
,,Behoud alleen de naam. Het object is zeer verouderd/gedateerd’’, reageert de een. ,,Nog meer aansprekende artiesten. Het zou ook fijn zijn als er een festival of iets dergelijks komt voor de doelgroep 14 tot 17 jaar: die komt nu niet voldoende aan bod’’, reageert de ander. ,,De charme van het kleinschalige cultuurleven gaat verloren met een grootschalig gebouw. Meer kleine podia in Groningen is naar mijn mening de kracht van het culturele leven in de stad’’, geeft weer een ander zijn mening.
In het merendeel van de 75 reacties klinkt de wens de huidige Oosterpoort te renoveren. Niet aan de orde, volgens de gemeentelijk woordvoerder. ,,Renovatie is kostbaar en lost de problemen op het gebied van logistiek, duurzaamheid en hinder niet op. Ook is het niet mogelijk om bij De Oosterpoort bij te bouwen waardoor de stad Groningen muzikaal aanbod mis blijft lopen.’’
‘Meerdere podia is beter en interessanter dan één groot stofzuigergebouw’
Wie wel en graag wat wil zeggen over de toekomst van De Oosterpoort is Peter Michiel Schaap. Hij is opgeleid als architectuurhistoricus en is directeur van GRAS, het architectuurplatform dat deels wordt gefinancierd door de gemeente Groningen om luis in de pels te zijn op het gebied van de ruimtelijke ontwikkeling in Groningen. Schaap staat daarbij soms lijnrecht tegenover de plannenmakers op het Stadhuis.
Het plan voor de nieuwe Oosterpoort noemt hij ondoordacht en mager, net als de drie aanstaande publieke bijeenkomsten en het ene onderzoeksplan uit 2017 naar de renovatie van het 50 jaar oude muziekcentrum. ,,We zijn jaren verder, de wijze waarop naar sloop wordt gekeken is veranderd. Er is nooit een fatsoenlijk ontwerpend onderzoek geweest naar kansen en mogelijkheden van renovatie van De Oosterpoort.’’
Hij keurt het plan voor nieuwbouw af. Niet in de eerste plaats vanwege de kosten - hij schat die in op 350 miljoen euro maar het zou hem op basis van nieuwe cultuurcentra elders in het land niets verbazen als ze boven de 400 miljoen euro uitkomen. Hij hekelt vooral de visieloze gedachtegang van een groot nieuw gebouw op de duurste grond van de stad (achter het Hoofdstation) omdat dat volgens hem de stad op slot zet en de doodsteek is voor andere podia in de stad.
Schaaps ideale plan voor De Oosterpoort is tweeledig. Hij pleit voor renovatie: ,,Omarm de bestaande waarde van De Oosterpoort en vorm het om tot een fantastisch centrum voor klassieke en lichte muziek. De Oosterpoort ligt al vlakbij het Hoofdstation.’’
‘Plan dat er ligt is niet goed voor de stad’
Daarnaast vindt hij dat Martiniplaza en het Suikerunieterrein in de plannen moeten worden betrokken. ,,Die zijn al van de gemeente. Laat de popmuziek landen op het Suikerunieterrein, het liefst in combinatie met het zeefgebouw van de Suikerfabriek. Op die manier kan Groningen daar een popzaal voor een publiek van 3000 tot 5000 man realiseren én nachtclub Paradigm en podium EM2 op die plek behouden. Podia uitsmeren over de stad is veel beter en interessanter dan één groot stofzuigergebouw achter het station.’’
Volgens hem ontstaat er dan reuring in de stad. ,,De stad krijgt dan een fantastische zone van het Hoofdstation via de Niemeijer-locatie naar het Suikerunieterrein. Het Stadspark is vlakbij en vergeet Martiniplaza niet. We hebben als stad een geweldige kans om iets unieks neer te zetten voor low- en highculture.’’
De aanstaande informatieavonden over de toekomst van De Oosterpoort vindt hij merkwaardig. ,,Die voorgebakken vraagstellingen alleen al doen voorkomen alsof alles al in kannen en kruiken is, terwijl het plan dat er ligt domweg niet goed is voor de stad.’’
Donderdag is de eerste informatiebijeenkomst over muziekcentrum De Nieuwe Poort in Groningen, de opvolger van De Oosterpoort. Ook in maart en april zijn er dergelijke mee- en bijpraatsessies waarvoor bezoekers van De Oosterpoort zijn uitgenodigd.
Waar zijn we?
In De Oosterpoort in Groningen.
Waarom moet ik dit weten?
Omdat u op de bijeenkomst meer te weten komt over de plannen die van invloed zijn op de stad Groningen die in de honderden miljoenen euro’s lopen. Ook hebt u de mogelijkheid uw stem hierover te laten horen.
Waar speelt dit nog meer?
De nieuwbouw van De Oosterpoort staat gepland achter het vernieuwde Hoofdstation van Groningen, maar momenteel wordt ook een alternatief plan op het Suikerunieterrein onderzocht. Ook klinken er stemmen voor enerzijds renovatie van de huidige Oosterpoort en anderzijds een popzaal op het Suikerunieterrein.
