Omtzigt werd ziek, Wilders liep weg en BBB levert niet, dus alles weer terug naar normaal? Vergeet het maar | column

Daar stonden ze dan met zijn vieren te glimmen bij het eerste televisiedebat van RTL: Henri Bontenbal, Frans Timmermans, Dilan Yesilgöz en Rob Jetten. De gedroomde middencoalitie van CDA, GL-PvdA, VVD en D66. Eindelijk rust, hoopt iedereen die gruwt van het populisme van de laatste jaren.

Het ging weer eens over de inhoud. Hier en daar waren zelfs al uitgestoken handen te zien. Deze partijen willen wel met elkaar, was aan alles te merken.

Hoe anders was het een paar jaar geleden. De stormachtige opkomst van de BBB na de boerenprotesten, met overal in het land omgekeerde vlaggen. De boeren, bouwvakkers en mbo’ers die het zat zijn dat er op ze neergekeken wordt.

Vervolgens de lancering van Pieter Omtzigt en zijn Nieuw Sociaal Contract na de ophef over het briefje ‘functie elders’. Het volk was het beu dat een Haags kliekje onderling de baantjes verdeelt terwijl de overheidsbureaucratie toeslagenouders vermorzelt.

Tenslotte de verpletterende verkiezingswinst van Geert Wilders. De vele proteststemmers waren al snel behoorlijk teleurgesteld geraakt in de terugkrabbelende Omtzigt, Caroline van der Plas bakte er weinig van en er was maar weinig voor nodig de woede een nieuwe richting te geven.

De winst van de proteststemmers werd een grote teleurstelling. Het kabinet-Schoof bleek een kabinet van ruziemakende prutsers. Er kwam geen asielzoeker minder het land in en nog voor we er erg in hadden stapte Wilders al uit het kabinet.

Omtzigt was daarvoor al ziek naar huis gegaan zonder enig resultaat te boeken. En dat Caroline tijdens deze verkiezingen de leuze voert ‘BBB levert’ is helemaal een lachertje. Hoeveel illegaal verklaarde boeren waren er ook al weer geholpen? Zes ofzo.

Hoog tijd om weer eens normaal te doen, hoopt menig Haags insider. Doordat Wilders nu door alle redelijke partijen wordt uitgesloten, wordt het bijna onmogelijk een ander kabinet te vormen dan van de vier partijen die zondag het debat voerden.

Het lek is alleen nog lang niet boven. Overal in de westerse wereld staan de rechts-populistische partijen op winst. De onvrede over snelle veranderingen in de samenleving zit diep, de angst voor verlies van tradities, het onbehagen over migratie. Gevoelens die gemakkelijk opgepookt worden in deze tijd van sociale media vol feitenvrije nepfilmpjes. Extreemrechts ziet zijn kans schoon en onfrisse lieden trekken joelend door de straten.

De middenpartijen lijken voor een behoorlijk grote groep het onbehagen over asielmigratie niet serieus te nemen. Als ze wijzen op de toch best wel meevallende harde cijfers over asielmigratie, voelt het als het verdoezelen. Als ze het hebben over de regels van de rechtsstaat en Europa, voelt het alsof ze met hun handen omhoog staan terwijl het straatbeeld verandert en allochtonen veel bijdragen aan criminaliteit. Hoeveel onbehagen hierover kan onze democratie aan?

De kloof tussen stad en platteland is ook nog steeds niet gedicht. De BBB en NSC snoepten al die boze kiezers uit de regio weg bij het CDA. Bij Nieuwsuur lag Caroline van der Plas woensdag op de grill: er komen alleen maar minder politiebureaus in de regio, de zorg wordt lastiger bereikbaar en die nieuwe spoorlijnen zijn een sigaar uit eigen doos, toonden de cijfers. De presentatoren zwaaiden met het rapport Elke regio telt!, en Caroline kon niet anders dan toegeven dat de praktijk nog weerbarstig is.

Nu de BBB zich teruggetrokken heeft in het uiterst rechtse hoekje neemt het CDA zijn oude middenpositie in. Maar de Rotterdammer Henri Bontenbal doet of er helemaal geen probleem is in de regio; de grote steden hebben het volgens hem pas echt moeilijk.

Het is bijna alsof er niets gebeurd is de laatste jaren en we weer verder kunnen waar we toen gebleven waren. Even ademhalen met de mantra van rust, reinheid en regelmaat. Even niet denken aan die populistische tijdbom die staat te tikken. Het is te mooi om waar te zijn.