Snel geld voor Groningers en gratis naar de tandarts. De Tweede Kamer strooit kwistig met beloftes zo vlak voor de verkiezingen.
Elk jaar mag iedereen een keertje gratis naar de tandarts. Hoppa, zomaar even geregeld door de politieke inspanningen van onze Groningse Kamerleden Jimmy Dijk, Julian Bushoff en Wieke Paulusma.
Helden met een warm hart voor de zorg, zullen we maar zeggen. In werkelijkheid komt er alleen niets terecht van zo’n jaarlijkse tandartscontrole en zegt het meer over de chaotische toestanden in deze Tweede Kamer, die duidelijk op zijn laatste benen loopt. Er is veel politieke show met de verkiezingen in het vooruitzicht.
De moties over de tandarts zijn serieus genoeg, daar niet van. SP-voorman Jimmy Dijk vraagt met steun van Julian Bushoff (GroenLinks-PvdA) om het opnemen van een periodieke tandartscontrole in het basispakket. Dat zou volgens die motie betaald moeten worden met extra fraudebestrijding. En door voortaan alle nieuwe medisch specialisten in loondienst te laten werken.
Waarmee met een pennenstreek zomaar even de hele ziekenhuiszorg in Nederland op zijn kop zou worden gezet. Maar dat maakt de Tweede Kamer niet uit, blijkbaar, want een ruime meerderheid stemt voor. Alleen CDA en VVD zijn tegen.
Wieke Paulusma van D66 is eigenlijk tegen die rammelende dekking van de motie van Jimmy Dijk over de tandartsbeurt. Alsof er zomaar zo veel geld valt binnen te halen met extra fraudebestrijding en door te korten op ziekenhuisdokters. Maar haar partij stemt voor de zekerheid toch maar voor het voorstel van Dijk. Paulusma dient zelf nog wel een andere motie in over de jaarlijkse tandartscontrole. Met een heel andere dekking. En Bushoff doet net zo makkelijk ook mee met die motie.
En ziedaar: ook de motie van Paulusma krijgt zomaar een ruime meerderheid. Het maakt de Tweede Kamer blijkbaar niet veel uit hoe de tandarts betaald wordt, het gaat om het signaal.
Vooral partijen ter linkerzijde en aan het andere uiterste van de zaal, de PVV en FVD, willen graag uitstralen dat ze opkomen voor ‘de gewone mensen’. Waarmee er telkens een ruime meerderheid te halen is in deze Kamer; van links en rechts, waar alleen het geslonken midden tegenstribbelt.
Maar hoe realistisch is dit allemaal? Van te voren zei demissionair staatssecretaris Judith Tielen (VVD) al dat ze die tandartscontrole helemaal niet gaat uitvoeren. Het gaat minstens 300 miljoen euro kosten en dat heeft ze niet zomaar liggen. Daar moet het volgende kabinet, na de verkiezingen, maar eens naar kijken, zei ze. Het betekent nogal wat voor de hoogte van de zorgpremie.
Voor Groningen is de Tweede Kamer ook al zo royaal. Een hele serie moties van Sandra Beckerman en Julian Bushoff wordt met algemene stemmen aangenomen. Over dat het een schande is dat er van het daadwerkelijk herstel nog zo weinig terechtkomt, dat er toch echt recht moet worden gedaan aan de Groningers met schade en dat ze het voordeel van de twijfel moeten krijgen.
En nog een motie over dat Groningse huurders sneller 750 euro moeten krijgen. Deze maand nog. En dat bewoners die wachten op versterking nog voor november hun beloofde 2500 euro moeten hebben. Alle partijen stemmen voor. Zonder blikken of blozen.
Staatssecretaris Eddie van Marum voelde de bui al hangen toen de fracties vorige week die hele trits moties indienden. Voor de zomer ging hij er nog wel eens tegenin. Dat de Kamer ook niet moest overdrijven. Dat het geld al lang beloofd is en ook echt wel uitgekeerd wordt, maar dat het nu eenmaal tijd kost. Dat het ook lastig is voor de ambtenaren, dat iedereen zo zijn best doet, maar dat het soms om ingewikkelde zaken gaat.
Maar nu, in dit klimaat met een Kamer die wild met beloftes strooit en een kabinet van alleen VVD en BBB dat weinig gezag heeft? Van Marum geeft alle moties voor de zekerheid maar ‘oordeel Kamer’, zoals dat heet. Oftewel, prima, stemt u maar voor. Hij zegt er meteen wel bij dat hij nog maar moet zien hoe hij het precies gaat uitvoeren.
Het tekent de debatten in de Tweede Kamer deze weken. Volgende week wordt het nog erger, tijdens Prinsjesdag en de Algemene Beschouwingen. Allemaal mooie plannen en beloftes. Maar ook zogenaamd stoere bezuinigingen. Flink snijden op de wetenschap en het onderwijs, kortingen op de zorg en op de publieke omroep bijvoorbeeld. Cadeautjes zoals het niet verder verhogen van de benzineprijs, beloftes om de gemeenten niet stuk te bezuinigen en het busvervoer in de steden niet te kortwieken.
Het is allemaal weinig waard zolang de ministers hun plannen niet hebben besproken met de Tweede Kamer. De Miljoenennota wordt volgende week gepresenteerd dus er zal heus van alles over gezegd worden door de politieke kopstukken. In grote, algemene termen. Maar wat er werkelijk van terecht komt, moet blijken in de begrotingen per ministerie en die komen pas na de verkiezingen aan bod. En dan ziet de politieke wereld er weer heel anders uit.
(Arend van Wijngaarden is parlementair verslaggever van Dagblad van het Noorden)
