Rechts hoopt de kiezers in vuur en vlam te krijgen over asiel en links over Gaza. Verder is het alle ballen op Bontenbal bij de debatten na Prinsjesdag.
De Bontenbelasting of de Bontenbalboete? Aan het eind van de woensdagavond gaat het ineens over een wezenlijke politieke vraag: hoe betalen we de enorme extra uitgaven aan defensie? Tot die tijd was het meer verkiezingspraat en voorzichtig aftasten.
Geert Wilders trekt zich aan het begin van de woensdag niets aan van de oproep van de koning om elkaar de hand te reiken. Hij gaat ouderwets tekeer tegen Marokkanen, asielzoekers en de islam. En legt de schuld voor alles wat er mis gaat in Nederland bij anderen.
NSC heeft ervoor gezorgd dat hij niet kon regeren. Maar dat het hele land naar de verdoemenis gaat, komt door GroenLinks-PvdA en dan vooral door Frans Timmermans. De leider van een tandeloze partij die al bijna tien jaar aan de kant staat. Wilders weet desondanks het beeld neer te zetten dat ‘links’ al dertig jaar aan de macht is.
Het werkt voor zijn eigen achterban, en dat is toch de belangrijkste functie van de Algemene Politieke Beschouwingen dit jaar. Bij gebrek aan kabinetsbeleid proberen de partijleiders zich vooral te profileren met het oog op de verkiezingen.
Links probeert dat op het onderwerp Gaza. Ze blijven maar doorgaan over zieke kinderen en genocide, tot groeiende ergernis van het rechtse kamp.
Ook hier meerderheid voor Trumpisme
De rechtse partijen blijven intussen maar doorzagen over migratie en hun afkeer van alles wat links ruikt. PVV, VVD, BBB, FVD, SGP en JA21 weten elkaar aan het eind van de donderdag nog te vinden in een motie die Antifa bestempelt tot terroristische organisatie. Ook in Nederland is een meerderheid voor het Trumpisme.
In peilingen blijkt telkens dat rechtse en linkse wereldbeelden steeds verder uit elkaar groeien. Voor partijen op rechts en links zijn niet veel zetels te winnen uit de andere bubbel. Timmermans en Wilders hebben er vooral belang bij de kiezers die toch al in hun kamp zitten in vuur en vlam te zetten. In de hoop dat ze naar de stembus komen.
De coming man daar tussenin is Henri Bontenbal. Want niet iedereen wordt blij van de politieke verdeeldheid. Door de middenpositie van het CDA kan Bontenbal van alle kanten kiezers wegsnoepen. Plus de oude CDA’ ers die weggelopen waren naar Pieter Omtzigt en Caroline van der Plas.
Bontenbal komt pas woensdagavond laat aan de beurt. Op zo’n moment zijn de redacties van talkshows al klaar en de deadlines van de kranten geweest. Het is eventjes alle ballen op Bontenbal, maar alleen de echte volhouders onder het publiek zullen het hebben gezien.
Stoffer vindt ‘Bontenbelasting’ zelf ook leuke grap
Bontenbal komt met het ‘eerlijke verhaal’. De belastingen moeten omhoog om de 5 procent voor defensie op te hoesten. De ‘vrijheidsbijdrage’ uit het CDA-program is gewoon een extra belasting, geeft hij ruiterlijk toe. ,,De Bontenbelasting’’, grapt Chris Stoffer van de SGP. Hij vindt het zelf ook een leuke vondst.
Het CDA wil ook nog de btw verhogen, heeft Frans Timmermans ontdekt. Duurdere boodschappen, dat kunnen mensen niet betalen. En Jimmy Dijk komt met de Bontenbalboete.
De linkse partijen dromen dat die vele extra miljarden euro’s voor de NAVO te halen zijn bij ‘de rijken’ en ‘de grote bedrijven’. Al weten ze stiekem best dat het lastig wordt bij de multimiljonairs en internationale concerns genoeg op te halen.
Rechts beweert dat het allemaal verdiend kan worden door te bezuinigen op ambtenaren. Alsof de VVD dat niet al twintig jaar probeert. In praktijk komen er toch altijd weer ambtenaren bij.
Het eerlijke verhaal is dat het toch ook van hogere belastingen zal moeten komen, blijft Bontenbal standvastig die late woensdagavond. Hogere btw is niet leuk maar gaat uiteindelijk toch ook vooral de rijken raken, domweg omdat die meer dure spullen kopen.
Wat ook bij het eerlijke verhaal zou horen, is dat Nederland ook gewoon extra geld gaat lenen. Het overheidstekort stijgt. Mark Rutte zei het een paar jaar geleden nog in een moment van openhartigheid. Uiteindelijk gaat het altijd zo in ‘Nederland-compromisland’. Nieuwe kosten worden na veel gepolder netjes verdeeld in drieën: een beetje besparen, een beetje extra belasting en een beetje extra lenen.
Maar ja, met extra lenen maak je je nooit populair tijdens verkiezingen in ons spaarzame landje. We hebben immers niet voor niets zo’n beetje de best gevulde spaar- en pensioenpotjes van de wereld. Dat willen we graag zo houden.
(Arend van Wijngaarden is parlementair verslaggever van Dagblad van het Noorden)
