Onderzoek naar azc in Bedum terug naar de tekentafel na felle protesten en kritiek. Wethouder: ‘Ik betreur dat het zo is gelopen’

Voor de zomer moet er meer duidelijkheid over het plan van aanpak voor de locatiekeuze van het azc, dat bestaat uit een hoofdvestiging met twee nevenlocaties, zijn. Bedum is vanwege het aantal inwoners met Winsum en Uithuizen nog wel steeds in de race voor de komst van de hoofdvestiging van dit azc.

Wethouder Han Hefting (PvdA) deed woensdagavond dit voorstel tijdens een speciaal raadsdebat waarbij de gemoederen hoog opliepen. Inwoners van Bedum stapten woedend op tijdens de extra vergadering over de plannen voor een asielzoekerscentrum (azc) in hun dorp. „We voelen ons als een klein kind weggezet”, zegt voorman Bernard van der Vinne van actiegroep ‘Geen azc in Bedum’.

De Jacobikerk slaat woensdagavond 18 uur, het klokgelui vermengt zich met de protestliederen die uit een geluidsbox op de parkeerplaats voor het gemeentehuis in Uithuizen knallen. ‘Onze toren (Walfriduskerk, red.) is scheef, maar jullie beleid is veel schever’. Ongeveer honderd inwoners van Bedum zijn gekomen om voorafgaand aan een extra raadsvergadering te protesteren tegen de plannen voor een azc in hun dorp.

De gemeente maakte medio maart bekend dat ze onderzoekt of het mogelijk is in Bedum een azc voor maximaal 350 bewoners te laten bouwen. Mogelijk dat dit uit een hoofd- en een nevenlocatie – niet in hetzelfde dorp – bestaat. Dit azc moet onderdeel worden van een nog te bouwen wijk. Het college heeft voor de vestiging van de hoofdlocatie Bedum op het oog, omdat hier de plannen voor nieuwbouw het verst zijn gevorderd. Er zijn drie locaties in beeld: Folkerda 2, Ter Laan en Bedum-Noord. De opvang, die er in 2029 moet staan, bestaat uit ongeveer 45 rijtjeswoningen, die in de toekomst mogelijk in reguliere woningen worden veranderd.

In de meer dan behaaglijke raadszaal is het stampvol. Inwoners tonen zich net als tijdens de informatiebijeenkomsten wederom uiterst kritisch en geëmotioneerd over de plannen en de handelswijze van de gemeente. Bernard van der Vinne van de actiegroep ‘Geen azc in Bedum’ – zelf woonachtig in Ter Laan - is een van de twintig insprekers.

Hij haalt het rapport van adviesbureau Berenschot aan dat door de gemeente was ingeschakeld om onderzoek te doen naar een geschikte locatie voor een azc in Het Hogeland. „Bedum heeft minder trein- en buslijnen dan Winsum en Uithuizen. Verder lijken deze dorpen ook de beste onderwijsvoorzieningen te hebben, beide dorpen bieden zowel basis- als voortgezet onderwijs.”

Van der Vinne benadrukt dat er onder de bevolking geen draagvlak is en vreest – niet als enige – ook voor de veiligheid in het dorp. Een petitie tegen de komst van een azc is tot nu toe door ruim 2200 mensen ondertekend.  

Andere Bedumers nemen ook het woord. Alle argumenten om geen azc in het dorp te vestigen, passeren de revue. Zo vinden velen dat Bedum als het afvoerputje van Het Hogeland wordt beschouwd waar veel voorzieningen al zijn verdwenen. „Geen ambulancepost, geen middelbare school, geen gemeentehuis, geen politiebureau, geen multifunctionele accommodatie en een slechtere openbaar vervoersverbinding dan de andere grote dorpen in de gemeente”, somt een man op.

Er is kritiek in overvloed: waardedaling van het huis, twijfel over een succesvolle integratie van niet-statushouders, mogelijke conflicten tussen asielzoekers en bewoners met een beperking van ’s Heeren Loo en misleiding van mensen die net een kavel bij een van de beoogde locaties hebben gekocht.

Een inwoonster leest namens een vriendin een brief voor die over de verdeeldheid in het dorp schrijft. „Dat reken ik u heel zwaar aan, dat het dorp verdeeld is. Verdeeld in tegen- en voorstanders maar er is ook een groep die zich niet durft uit te spreken. Of zich niet kunnen uitspreken: denk aan mensen met een beperking of ouderen die aan huis gekluisterd zijn. Er heerst in Bedum paniek, chaos, wantrouwen en verdeeldheid. Het gaat nergens anders meer over. Op het schoolplein, op straat of in een winkel, al wordt er niks gezegd, je voelt de spanning. Sta je bij de kassa, is iemand voor of tegen of wil je liever helemaal niets zeggen. Ik ben tegen, maar heb het gevoel dat ik mij moet verantwoorden en verdedigen. Mijn onbevangenheid is weg en ik heb geen vertrouwen dat dit weer terugkomt.”

Een ondernemer vertelt hoe hij tien jaar lang heeft geknokt om aan de Verbindingsweg zijn bedrijf op te bouwen. Hij sluit niet uit dat hij straks te maken krijgt met ‘rondzwervende mensen, al dan niet getraumatiseerd.’ „Ik vrees voor waardevermindering van een bedrijf waar je knetterhard voor werkt.”

Raadsleden zijn de afgelopen weken met vele mails en whatsappjes overstelpt. Fractievoorzitter Roelf Torringa van Gemeentebelangen spreekt net als anderen zijn steun uit voor collega-raadslid Rolf van Bruggen van Hogeland Lokaal Centraal, die onlangs fysiek werd bedreigd. De Bedumer en zijn gezin worden sindsdien beveiligd. Het raadslid opperde in de zomer vorig jaar tijdens de bespreking over de plannen voor een permanent azc in de gemeente ook naar Bedum te kijken. Torringa: „Een aanval op een raadslid is een aanval op de hele raad en een aanval op het democratisch proces.”

Raadsleden tonen zich uiterst kritisch. Fractievoorzitter Anne Marie Smits van collegepartij GroenLinks zegt dat ze vanwege de commotie die in Bedum is ontstaan een ‘mea culpa’ van de wethouder had verwacht. CDA’er Harma Dost spreekt van een ‘valse start’ van het college. Linda Visser van Lokaal Sociaal dient mede namens het CDA, ChristenUnie en Hogeland Lokaal Centraal een motie in het college zijn huiswerk over te laten doen. Visser pleit voor stopzetting van het huidige onderzoek en voor de komst van een nieuw en breder onderzoek waarbij naast Bedum ook naar andere dorpen wordt gekeken.  

Wethouder Hefting legt uit hoe het proces is verlopen. De aanwezige Bedumers voelen zich daardoor beledigd. Van der Vinne: „Hij steekt weer dezelfde riedel af als tijdens de bijeenkomsten.”

Hefting stelt na hun vertrek voor om het onderzoek niet stop te zetten, maar uit te breiden, waarbij ook naar andere dorpen wordt gekeken. Een meerderheid van de gemeenteraad stemt hiermee in. Van der Vinne: „Als dat een eerlijke kans oplevert, is het een goed voorstel, maar vertrouwen heb ik er niet in.”

De wethouder betreurt dat er zoveel onrust is ontstaan. „We zijn hier met de beste bedoelingen aan begonnen.”