Statushouder Shahin woont in de noodopvang van het coa aan de Europaweg in Groningen: 'Ik wil een positieve bijdrage leveren aan Nederland'

Het mag gezegd: er mag wel een plantje bij. Het gebouw aan de Europaweg oogt binnen niet gezellig. Tussen de lange, kale gangen zitten de industriële branddeuren van toen het pand nog van elektronicagigant Philips was er nog in. Soms ontbreekt de verf, op andere plekken zit juist een streep van waar iets zwaars bij langs is geschuurd.

In deze noodlocatie van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) wonen 334 ‘normale’ vluchtelingen en daarnaast nog eens 40 alleenreizende minderjarige vluchtelingen (amv’ers). Sommigen zitten nog middenin hun asielaanvraag, anderen, zoals Mohammed Shahin (1979), zijn statushouder. Hij mag in Nederland blijven en wacht op een woning.

In het gebouw waren altijd tal van kantoortjes. Die zijn omgebouwd tot woonruimte. Bewoners delen die soms met hun gezin, soms met onbekenden. Ruim is zijn de kamers niet. Shahin deelt zijn kamer met drie anderen. Het grootste deel van de kamer wordt in beslag genomen door de bedden, tegen een muur staan lockers, tegen de andere muur staan de potten en pannen van het viertal. Een klein tafeltje en een koelkast nemen de rest van de ruimte in beslag.

Hoewel klein is het een stuk beter dan crisisnoodopvang Zuidbroek, waar Shahin ook verbleef. Die locatie was een evenementenhal, waar met schotten kamers werden ingericht, zonder plafond. Er was geen rust te vinden. ‘Zijn’ plekje in Groningen heeft Shahin gepersonaliseerd met een groot whiteboard. Daarop staan in het Nederlands de maanden van het jaar, getallen en het alfabet met daarachter de Arabische vertaling ervan. ,,Ik wil een positieve bijdrage leveren aan Nederland’’, zegt hij.

Shahin vluchtte uit Iran. Hoewel hij afstudeerde als kinderpsycholoog, werd hij journalist. Zijn kritische werk over de Iraanse dictatuur leverde hem de aandacht op van de veiligheidsdiensten. Shahin voelde zich dusdanig onder druk gezet dat hij besloot te vluchten. Politieke tegenstanders van de dictatuur worden gevangengezet en soms gemarteld of vermoord.

Zijn vrouw en kind liet hij achter. „Ze hebben hen ook onder druk gezet, ze wilden weten waar ik was.” Hij wil nu proberen om zijn gezin naar Nederland te halen. „Het is niet goed voor mijn dochter als ze in Iran blijft.”

In de lange hallen van het azc schuifelen zo nu en dan een paar mensen naar de gezamenlijke keukens. Die bestaan uit een eenvoudig aanrechtblad met wasbak en een elektrische kookplaat. Er staan wat plastic stoeltjes en een kliko. Het ruikt lekker. Een oudere man uit Sri Lanka is met zijn vrouw aan het koken. Met trots laat hij de inhoud plastic tasjes zien, één met een groenten uit zijn thuisland, één met vis en één zak die zo vol is met pepers dat het net een zak sperziebonen lijkt. Is it hot? Hij tuit zijn lippen, knijpt zijn ogen wat dicht en zwaait met zijn hand: ‘very!’

Het is rustig in het azc, bewoners vullen zelf hun dag in, vertelt locatiemanager Sanne Groenewoud. Op de muren van het azc hangen allerlei briefjes met activiteiten. Van Zumba tot pottenbanken, extra online taallessen en muziek maken.

Drie meiden, ongeveer zes jaar oud, rennen giebelend door de gang achter Groenewoud aan terwijl ze een rondleiding geeft. Aan de muren hangen A4’tjes. Daarop staan plaatjes van de Nederlandse cultuur, variërend van het Koningshuis en stroopwafels tot Wie is de Mol?. De drie meiden blijven buiten op de gang, en drukken hun neus (en tong) tegen het raam. Een paar deuren verder is een recreatieruimte, daarin kunnen bewoners onder andere tafeltennissen. Overdag is de plek gesloten.

Veel meer is er niet te doen. Een groepje vrouwen met kleurrijke hoofddoeken sjouwt met stofzuigers de trap af. Zij helpen met het schoonmaken van het gebouw, licht Groenewoud toe. ,,Bewoners mogen ook klusjes doen rondom het azc.” Of ze doen vrijwilligerswerk in de buurt. Het is de bedoeling dat ze in de samenleving staan. „Ze willen er graag bij horen en meedoen”, zegt Groenewoud.

Het biedt afleiding, een snellere integratie en een gevoel van nut, zegt Groenewoud. „Mensen kunnen ook heel veel zelf en passen zich snel aan. Als iemand een leuk project heeft om met de bewoners te doen, prima. Ik merk dat Groningen ook een heel welkome plek is.’’

Alle bewoners van het azc hebben hun eigen verhaal, maar uiteindelijk zit iedereen in dezelfde situatie, zegt Shahin. Het wachten op de procedure vraagt veel geduld. Hij kwam vorig jaar september aan bij het aanmeldcentrum in Ter Apel. Hij zat er toen mentaal doorheen. ,,Toen ik in Zuidbroek woonde, heb ik veel steun gehad van een familie daar”, zegt Shahin. Hij mocht tijdelijk aan het werk, waardoor hij zijn gedachten kon verzetten.

Pas in augustus had hij zijn gesprekken bij de IND. Nog diezelfde maand hoorde hij dat hij kon blijven. Maar de lange procedure is niet wat Shahin het liefste wil aankaarten. Hij hamert herhaaldelijk op hoe dankbaar hij Nederlanders is voor hun ‘barmhartigheid’ en ‘genade’. ,,Ik ben blij dat ik in een democratisch land ben. Hier wil ik een nieuw leven beginnen.’’