Te veel studenten in Groningen? Welnee! 'Verdubbeling aantal studenten is goed nieuws'

Petra Vriesema (26) trekt net haar voordeur achter zich dicht in de Nieuwe Blekerstraat - in de Schildersbuurt in Groningen. Ze woont er naar volle tevredenheid tussen de studenten. Zelf rondde ze enkele jaren geleden de studie Integrale Veiligheid aan de Noordelijke Hogeschool in Leeuwarden af en sindsdien werkt ze in de thuiszorg.

Studeren deed ze weliswaar in Leeuwarden, maar wonen? In Groningen. Dat was bijna vanzelfsprekend voor haar. ,,Groningen kende ik al vanuit Siegerswoude, de plek waar ik opgroeide. In Groningen bruist het, tref je veel leeftijdsgenoten en door al die mensen is de sfeer goed. Leeuwarden heeft dat minder, Leeuwarden is ingetogen. In Groningen zijn lekker veel studenten, overal fietsen op straat en de cafés zijn de hele nacht open.’’

Zie hier in a nutshell de aantrekkingskracht van Groningen op jonge mensen, en op studenten in het bijzonder. Momenteel tellen de Hanzehogeschool en de RUG samen 65.000 studenten, van wie er pakweg 45.000 in de stad wonen. Groningen heeft 230.000 inwoners, van wie er 1 op de 4 of 5 student is.

Dat maakt de noordelijkste universiteitsstad van het land tot een jonge stad waarin altijd wat te doen is: van cafés tot nachtclubs, van festivals tot huisfeesten tot culturele evenementen. Het relatief veilige Groningen is met de grootste horecadichtheid van Nederland nooit saai. Die bruisende stad werkt elk jaar als een magneet op de nieuwe lichting studenten.

,,Groningen is een kleinschalige stad met veel faciliteiten voor studenten en heeft ook een aantrekkelijk cultureel aanbod’’, zegt woordvoerder Thomas Vos van de RUG. Dat zowel RUG als Hanzehogeschool in 20 jaar tijd hun aantal studenten vrijwel zagen verdubbelen, komt volgens Vos ook doordat ze een breed aanbod hebben.

,,En Nederlanders zijn meer gaan studeren. Het hoger onderwijs is in de loop der tijd steeds toegankelijker gemaakt voor iedereen en dat heeft geleid tot een groei van het aantal studenten, ook in Groningen. Bovendien weten buitenlandse studenten ons land steeds vaker te vinden, omdat het hoger onderwijs in Nederland kwalitatief goed staat aangeschreven en in vergelijking met landen om ons heen betaalbaarder is.’’

Die duizenden en duizenden studenten zorgen voor leven in de brouwerij, hogeschool en universiteit zijn grote werkgevers in het Noorden en de stad Groningen vaart er wel bij. Die populariteit trekt weer nieuwe studenten, zegt woordvoerder Sandra Lambers van Marketing Groningen, en het werkt ook andersom. ,,Studenten hebben aantrekkingskracht op grote bedrijven zoals IBM, want die willen bovenop het talent zitten. Dankzij die aantrekkingskracht op het bedrijfsleven levert dat ook weer werkgelegenheid voor de Groningers, in de energietransitie, de zorg of de digitale sector.’’

Maar de studentificatie van Groningen heeft ook een keerzijde: sommige studenten(huizen) zorgen voor overlast. In tal van wijken zijn ‘gewone’ Groningers het zat om uit hun slaap gehouden te worden door feestende en schreeuwende studenten. Zij trekken bij gemeente, politie en Meldpunt Overlast aan de bel en beklagen zich over hun vergalde woongenot. Ze voelen zich in de steek gelaten door de gemeente en snappen niet waarom gemeente, RUG en Hanze niet samen verantwoordelijk zijn voor een leefbare balans in de stad.

,,Die overlast is heel irritant. Ik ken mensen die erom verhuisd zijn’’, zegt universitair hoofddocent en economisch geograaf Viktor Venhorst (41), verbonden aan de RUG.

Maar hij maakt korte metten met het adagium dat de studenten in Groningen van ver komen, hier een aantal jaren neerstrijken, herrie schoppen, feesten en vervolgens vertrekken. ,,Het is onze eigen jeugd die hier studeert en woont’’, zegt hij. Hij schreef in 2012 zijn proefschrift over wie er in de stad komt studeren en wie er met diploma vertrekt. In de jaren daarna herhaalde hij zijn onderzoek.

,,In Groningen is 1 op de 4 inwoners student, dat is een enorme groep en dat is ook vrij uniek voor een stad. De meerderheid van de studenten komt uit Groningen, Drenthe, Friesland en Overijssel en een relatief bescheiden deel uit de overige provincies en het buitenland.’’

Wat hem opviel aan zijn onderzoeksuitkomsten? ,,Dat 1 op de 5 studenten in de stad blijft en nog eens 1,5 op de 5 studenten blijft in het Noorden. Het is opzienbarend dat ongeveer de helft hier blijft: de RUG en de Hanze bedienen nagenoeg de hele noordelijke arbeidsmarkt. Medisch specialisten van het UMCG? Het merendeel komt uit het Noorden.’’

Dat het studentenaantal in 20 jaar tijd verdubbeld is, juicht hij toe. ,,Dat is goed nieuws. Dat betekent dat het hoger onderwijs toegankelijk is geworden, los van wat je ouders deden. Het is belangrijk dat we een goed opgeleide beroepsbevolking hebben die flexibel en innovatief is.’’

Venhorst kent de roep om een campus op het Zerniketerrein, zodat de grote populatie studenten die tussen de Stadjers woont kleiner wordt. ,,Ik voel niks voor zo’n enclave. Bedenk wel dat de studenten onze eigen jongeren zijn, die hier voor een groot deel blijven, die meedoen in de stad, die hier een plek krijgen op de arbeidsmarkt.’’

Wat hij bepleit om de balans tussen Stadjers en studenten in evenwicht te krijgen? ,,Het gaat erom contact te houden en dat moet van beide kanten komen. Ik zou studentenverenigingen erbij betrekken. Als student zou ik me realiseren dat je deel uitmaakt van de stad. En tegelijkertijd weet ik dat het beeld van de schreeuwende en overlast veroorzakende student bepaald wordt door een minderheid. Het grootste deel dat ik in mijn colleges zie, is serieus en ambitieus. De kans is groot dat ze later onze kinderen lesgeven, onze dokter en advocaat worden.’’

Thomas (24) en zijn vriendin Carmen (23) wandelen naar Thomas’ studentenkamer aan de Friesestraatweg. Hij woont hier een week, hij begint aan de master International Business & Management aan de RUG. Hij komt uit Breda en had er geen moment aan gedacht om in Groningen te gaan studeren. ,,Groningen bestaat bij ons in het Zuiden niet, Groningen is zó ver weg.’’

Dat hij hier nu toch zijn master gaat doen, komt door Carmen. Zij is geboren en getogen in Groningen en spoorde hem aan de opties van de RUG te bekijken. ,,De RUG hoort bij de topuniversiteiten van de wereld en biedt een vrij programma aan, wat goed bij mij past. En Groningen is ook nog eens een leuke stad,’’ zegt Thomas.