Demissionair staatssecretaris Van der Burg (Asiel) verwacht dat de instroom van asielzoekers volgende maand weer tot een hoogtepunt komt. De VVD-bewindsman rekent daarbij niet meer op de spreidingswet, die de Kamer waarschijnlijk uit zijn gereedschapskist gaat halen.
„Normaal gesproken gaan we vanaf augustus weer een piek krijgen”, deelt Van der Burg zijn verwachtingen over de instroomcijfers. Die zijn nu lager dan voorspeld, maar dat geldt alleen voor Nederland en niet in de rest van Europa. De staatssecretaris verwacht daarom dat we een ’doorsijpeleffect’ gaan zien van mensen die uit andere Europese landen hiernaartoe reizen.
Veel ruimte om die mensen op te vangen, heeft Van der Burg niet. „Vanochtend was de buffer, even uit mijn hoofd, 160. Dat schiet niet echt op.” Betekent dat dat asielzoekers binnenkort weer in het gras slapen? „Dat betekent dat ik moet zorgen dat dat niet gebeurt”, antwoordt de staatssecretaris. Hij verwijst naar Rotterdam dat statushouders gaat vestigen op een boot, zodat er plekken vrij komen in asielzoekerscentra. Ook Enschede werkt aan een crisisnoodopvang. En de VVD’er heeft deze week gesproken met ’een gemeente waar ik de naam niet van kan zeggen’ in de zoektocht naar meer plekken.
De spreidingswet, waarmee Van der Burg gemeenten kon dwingen om mensen op te vangen, verwacht de VVD’er niet meer tot zijn beschikking te krijgen. Nu het kabinet is gevallen, mag de Tweede Kamer bepalen welke voorstellen niet meer behandeld mogen worden tot er een nieuw kabinet zit. VVD-fractieleider Hermans zinspeelde er deze week al op dat de spreidingswet controversieel zou worden verklaard, zoals dat heet.
„Ik reken er op dit moment niet op”, zegt Van der Burg op de vraag of de spreidingswet nog per 1 januari ingevoerd kan worden, zoals hij wilde. „Ik ga ervan uit dat ik hem niet krijg en het is mooi meegenomen als ik hem wel krijg.” De Kamer beslist daar begin september over. De staatssecretaris verwacht dat op het politiek gevoelige asieldossier ’vrijwel alles’ controversieel wordt verklaard, tot zijn teleurstelling: „Ik heb zoveel mogelijk instrumenten nodig.”