Sem die in een Groningse gracht viel en op de bodem lag, is zijn redders enorm dankbaar. 'Ze hebben mij een toekomst gegeven'

Sem (18) zit op een trappetje aan het Schuitendiep in Groningen te kletsen met zijn vriendinnen Zoë (19) en Merijn (18). Ze hebben wat gedronken, maar niet veel. Dan gaat het gruwelijk mis. ,,Ik verloor mijn evenwicht, maar kan me verder niets meer herinneren.’’ Mogelijk dat Sem zijn hoofd stootte en buiten bewustzijn raakte. Binnen enkele seconden ligt hij op de bodem.

Zoë springt in de gracht. Merijn belt 112. Het is 23 april om 3.45 uur doodstil als Thijs (24) en Julian (24) na een stapavondje plotseling hulpgeroep horen. De twee vrienden uit Sneek kijken naar het water en zien luchtbellen. Julian weet dat zijn kameraad de betere zwemmer is en schreeuwt: ‘Waardevolle spullen inleveren en het water in’.

Thijs duikt en haalt Sem van de bodem. Als ze hem op de kade sjorren start Julian de reanimatie. Als de ambulance arriveert is Sem aanspreekbaar. Als gevolg van ‘secundairy drowning’ belandt hij in kritieke toestand op de intensive care. Zijn longen zijn gaan zwellen als reactie op het water in deze organen. Ademen wordt moeilijker. Niet lang daarna raakt hij in een dagenlange coma. Na een uitgebreide behandeling mag hij naar huis. Hij is tien kilo afgevallen. Uitgebreide revalidatie is niet nodig omdat hij jong en kerngezond is. Hij heeft er op wonderbaarlijke wijze niks aan overgehouden.

Vrijdagmiddag ontvingen Thijs, Julian, Zoë en Merijn van burgemeester Koen Schuiling op het stadhuis in Groningen allemaal dezelfde onderscheiding. Een bronzen erepenning met oorkonde. In de penning zijn de namen van de redders gegraveerd. ,,Zonder deze vier mensen was mijn kind er niet meer geweest’’, zegt Jolanda Brons, de moeder van Sem tijdens een emotionele speech.

Zij meldde zich al snel bij de Koninklijke Maatschappij tot Redding van Drenkelingen (KMRD). ,,Omdat ik vind dat deze vier mensen geëerd mogen worden. Iedere actie is een schakel geweest in de redding. De boodschap die we afgeven is: helden zijn er nog.’’

Op het stadhuis omarmt Sem te midden van enkele tientallen vrienden en familieleden zijn redders. ,,Ik sluit het graag zo af. Het ongeluk heb ik verwerkt. Ik denk er niet constant aan. Natuurlijk ben ik dankbaar. Deze vier mensen hebben mij een toekomst gegeven. ik voel me goed en ga studeren.’’ Zelf kan hij zich niets meer van het ongeluk herinneren. Zijn moeder zegt: ,,Hij vond het nog het meest vervelend voor ons. Hij zei: jullie hebben aan mijn bed gezeten niet wetende dat het goed zou komen.’’

Nog steeds kan Jolanda haar geluk niet op. ,,Die twee jongens zeggen: wij zijn nuchtere Friezen, maar er zijn genoeg mensen die bij een dergelijk ongeval doorlopen.’’ Gelukkig zijn er mensen die onbaatzuchtig zijn en iemand willen redden.’’

Dat punt wil ook burgemeester Schuiling maken. Hij benadrukt het belang van adequaat handelen als een medemens in gevaar is. ,,Een held denkt net iets eerder aan een ander dan aan zichzelf’’, vat hij de definitie van een held samen. Thijs en Julian verklaren na afloop hun adequate reddingsactie. ,,Adrenaline doet wat met een mens.’’

Schuiling verplaatst zich in de schrik van iedere ouder die op een onbewaakt ogenblik een telefoontje krijgt over zijn kind. ,,Je wereld staat op zijn kop.’’ De burgemeester benadrukt het belang van snelle reddingsacties om verder onheil te voorkomen. Geen goed woord heeft hij over voor omstanders die bij ongevallen alleen maar filmpjes maken met hun telefoon.

,,Een redding is minutenwerk’’, zegt Jolanda. ,,In dezelfde week is er ook iemand anders in het water gevallen en verdronken. Daar sta ik vaak bij stil. Toen Sem in kritieke toestand aan de hart- en longmachine in het ziekenhuis lag, dachten we ineens aan zijn telefoon. Die lag op de bodem van het kanaal. Die telefoon waar foto’s op staan en die je wil koesteren, is door duikers van de Stichting Gevonden-Veroren kosteloos uit de gracht gehaald.’’ Ook op zo’n moment besef je nog eens hoe belangrijk je medemensen kunnen zijn.’’

Schuiling wijst de aanwezigen op hun verblijf in de trouwzaal, die sinds de heropening van afgelopen week is vernoemd naar Anda Kerkhoven, een Groningse verzetsvrouw die werd doodgeschoten in de Tweede Wereldoorlog. ,,Een vrouw die eveneens onbaatzuchtig was en haar leven gaf voor anderen. Na de verbouwing is dit de eerste officiële publieke bijeenkomst in de Anda Kerkhovenzaal. ,,Ik ben er trots op dat we op deze manier en in dit gezelschap de zaal in gebruik kunnen nemen.’’