De Eemshaven rukt de komende jaren nog verder op richting omliggende dorpen als Oudeschip. Maar de geplande uitbreiding moet geen opvanggebied voor mega-datacenters worden, vindt de gemeente Het Hogeland. Foto: Archief Jaspar Moulijn
De Eemshaven moet geen landelijk opvanggebied worden voor alle mega-datacenters die de komende jaren in Nederland verrijzen. ,,Ook bij ons wordt de ruimte schaars.’’
Dat stelt de gemeente Het Hogeland in een inspraakreactie op de plannen van minister Hugo de Jonge om de Eemshaven samen met de Noord-Hollandse Wieringermeer aan te wijzen als enige vestigingslocatie voor zogeheten ‘hyperscales’.
Uitzondering op landelijk stop op ‘hyperscales’ betekent nog geen vrij baan
Voor de rest van het land geldt sinds dit voorjaar een tijdelijke stop voor de bouw van zulke mega-datacenters met een oppervlak van meer dan 10 hectare en een stroomaansluiting van meer dan 70 megawatt.
Met dat ‘moratorium’ reageert het kabinet op de groeiende weerstand tegen zulke ‘stroomslurpers’. Zo ging er in Zeewolde een streep door plannen voor een mega-datacenter voor Facebook na breed verzet van politiek en bevolking.
Het Hogeland is echter niet bereid als wijkplaats te fungeren, zegt wethouder Eltjo Dijkhuis. De gemeente werkt samen met de provincie Groningen aan een forse uitbreiding van de Eemshaven. Daar is straks plek voor grootschalige bedrijvigheid, maar daar ziet de regio bij voorkeur innovatieve activiteiten in de hightech-, waterstof- en automotive-industrie.
Hogeland bestrijdt sfeer van ‘kom maar naar de Eemshaven’: ‘Wij zijn zelf aan de bal’
‘Hyperscale’-datacenters zijn volgens Dijkhuis niet per se taboe, maar die keus wil de gemeente wel zelf kunnen maken en niet opgedrongen krijgen door Den Haag. ,,Er ontstaat nu een sfeer van: in de Eemshaven kan heel Nederland straks terecht met zijn datacenters. Dat beeld willen wij doorbreken.’’
,,De regio is hier aan de bal, niet het kabinet’’, stelt Dijkhuis. Hij heeft De Jonge uitgenodigd voor een gesprek. ,,Wij zitten nog middenin een traject waarbij we samen met de omliggende dorpen en grondeigenaren bekijken hoe we de uitbreiding Eemshaven vorm willen geven. Den Haag praat nu over ons en zonder ons, dat is niet onze stiel.’’
De wethouder benadrukt dat voor de uitbreidingsplannen 600 hectare hoogwaardige pootaardappelgrond in de Oostpolder wordt opgeofferd. Grote bedrijfskavels zoals daar moeten komen, zijn schaars in Nederland terwijl de vraag hoog is. ,,Die grond is te waardevol en te ‘heet’ om alleen met datacenters te vullen.’’
Plek voor twee mega-datacenters? ‘Alleen als dat past in bedrijvenmix die wij zoeken’
Opmerkelijk genoeg, zei provinciebestuurder Mirjam Wulfse juist deze week tegen NOS Nieuws dat er in de Eemshaven plek is voor twee mega-datacenters. Dijkhuis nuanceert dat: ,,De gedeputeerde zei erbij dat dat alleen opgaat als ze passen in de ‘mix van bedrijven’ die wij zoeken in de Oostpolder. Daarmee zegt ze feitelijk hetzelfde als de gemeente.’’
Datacenters en zeker megagrote ‘hyperscales’ zijn ook in Groningen politiek zwaar omstreden. Zowel in de Groninger Staten als in gemeenteraden bestaat grote weerstand tegen deze ontsierende ‘dozen’ in het landschap die een groot beslag leggen op de beschikbare ruimte, (groene) stroom en water en relatief weinig werkgelegenheid opleveren.
De gemeente Eemsdelta haalde recent nog een streep door de komst van een groot datacenter in Appingedam met een beoogd oppervlak van 22 hectare. Initiatiefnemer DPM Realiseert onderzoekt nu of het ook kleiner kan. In de gemeente Oldambt verzetten politiek en omwonenden zich tegen plannen om bij Westerlee een nieuw XXL-bedrijvenpark te realiseren voor datacenters en andere grootschalige bedrijven.
