Permanente bewoning vakantiehuis is druppel op gloeiende plaat. 'Je zit tijdens je vakantie niet te wachten op buren die vanwege hun werk om vijf uur ’s morgens vertrekken'
Bungalowpark De Leine in Kropswolde was vorig jaar ongewild een van de brandpunten van de gemeentepolitiek in Midden-Groningen. Foto: Archief Peter Wassing
Het gedogen van het permanent bewonen van een recreatiewoning als oplossing voor het woningtekort is een druppel op een gloeiende plaat. Jan Wibier, programmamanager Vitale Vakantieparken in Drenthe, denkt dat Den Haag zich te snel rijk rekent.
De coalitiepartijen hebben in het hoofdlijnenakkoord afgesproken het permanent bewonen van een recreatiewoning te gedogen. Niet zonder reden, volgens de laatste berekeningen zijn er ruim 400.000 woningen nodig. Permanente bewoning van vakantiehuizen zou volgens het kabinet mede een oplossing zijn. Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek blijkt dat op 1 januari 2024 meer dan 59.000 personen met een woonadres op een vakantiepark stonden ingeschreven. Dit is een stijging van 14 procent ten opzichte van 2019.
‘Veel bouwsels voldoen niet aan het Bouwbesluit’
Maar het is de vraag of dit dé oplossing is voor de woningnood. Drenthe telt 240 vakantieparken en veel daarvan zijn volgens Wibier helemaal niet geschikt voor permanent wonen. „Veel bouwsels voldoen niet aan de eisen van het Bouwbesluit. Bovendien moet je ook kijken naar zaken als vuil ophalen, brandveiligheid en bereikbaarheid voor hulpdiensten als je permanent wonen op een vakantiepark wil gedogen of bevorderen.”
In principe is het project Vitale Vakantieparken erop gericht om Drentse vakantieparken te versterken, maar er zijn ook parken die amper nog een toeristische functie hebben. In zulke gevallen kan in overleg besloten worden om zulke vakantieparken te transformeren tot woonwijkjes waar mensen permanent wonen. In de gemeente Midden-Drenthe is bijvoorbeeld De Hullen in Drijber dichtbij permanente bewoning. Ook enkele parken in De Wolden en Westerveld werden omgeturnd tot woonwijkjes.
‘Strikte scheiding tussen recreatie en wonen’
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) pleit ervoor recreatie en permanent wonen strikt gescheiden te houden. „Dus geen recreatiepark waar beide zijn toegestaan”, zegt woordvoerder Esther Verhoeff. „Je zit tijdens je vakantie bijvoorbeeld niet te wachten op buren die vanwege hun werk om vijf uur ’s morgens moeten vertrekken.” VNG ziet permanente bewoning niet als een oplossing voor de woningnood. „Een druppel op een gloeiende plaat.”
De gemeente Het Hogeland maakte vorige week bekend dat 22 woningen op vakantiepark Robbenoort bij wijze van uitzondering permanent mogen worden bewoond. Maar hier betreft het een ‘uitsterfconstructie’. Bij verhuizing of overlijden vervalt de gedoogbeschikking.
„Recreatiewoningen hebben minder strenge regels voor isolatie, ventilatie en brand- en constructieve veiligheid”, legt burgemeester Henk Jan Bolding uit. „Bovendien is een recreatiepark ook anders ingericht en zijn bijvoorbeeld verlichting, afvalinzameling en verkeersontsluitingen anders dan in woonwijken. De gemeente wil investeren in recreatie en toerisme en daarom is permanent wonen in recreatiewoningen ook niet gewenst. Maar we gedogen in Robbenoort nu tijdelijk omdat we begrijpen dat het voor de huidige bewoners lastig is om een geschikte woning te vinden in de huidige woningmarkt.”
Gemeente beslist toch over permanente bewoning?
Wibier: „We signaleren de vraag naar extra woonruimte en soms leent een park zich inderdaad voor permanente bewoning. Maar in de meeste gevallen is dat niet zo. Bovendien gaan gemeenten over permanent wonen, dus ik zie deze koers van het kabinet vooral als een signaal. Of er moet wetgeving in voorbereiding zijn die de gemeentelijke regelgeving aan de kant schuift. Maar dat kan ik me niet voorstellen.”
Burgemeester Bolding is niet echt een voorstander. ,,Wel of niet gedogen vraagt altijd een zorgvuldige afweging, rekening houdend met de plaatselijke omstandigheden. Daarom is dit een verantwoordelijkheid van het lokale bestuur. Als het kabinet permanente bewoning mogelijk wil maken, moet het daarvoor de wet wijzigen. Daar ben ik overigens geen voorstander van, omdat recreatieparken daar niet geschikt voor zijn.’’
„In 2020 was er in de Tweede Kamer een breed aangenomen motie om het proces van permanente bewoning van recreatiewoningen te versnellen via aanpassing van een aantal wetten”, legt secretaris Ton Sprenger van de Vereniging Groninger Gemeenten uit. „Gemeenten, provincies en brancheorganisaties waren kritisch op deze aanpassingen: effecten qua uitvoerbaarheid door mogelijk hoge toevloed van aanvragen en om hoeveel recreatiewoningen het dan zou gaan, waren niet onderzocht.”
‘Huisjesmelkers verdienen aan ondermaatse huisvesting’
„In de Kabinetsplannen kan het Rijk gemeenten wel een tijdelijke versoepelde regelgeving voorhouden om permanente bewoning sneller mogelijk te maken, bijvoorbeeld dat bij permanente bewoning omliggende bedrijven geen strengere eisen qua geluid, geuroverlast etc. opgelegd krijgen. In de praktijk blijkt dat dit soort tijdelijk versoepelde regels alleen maar tot meer onduidelijkheid voor alle partijen leidt.”
„Daarnaast: huisjesmelkers die verdienen aan ondermaatse huisvesting van arbeidsmigranten in vakantiewoningen, schimmige eigendomsconstructies, gebrek aan toezicht op kwetsbare personen zonder begeleiding die uit het zicht daar wonen: veel gemeenten zijn geen voorstander van permanente bewoning op vakantieparken.”
Handhaving door gemeenten op permanente bewoning vergt veel aan personele capaciteit, controles en extra kosten voor gemeenten. „Daarom is het in veel gevallen niet altijd mogelijk gebleken om regelmatige controles uit te voeren, waardoor bewoners proberen om de illegale permanente bewoning gelegaliseerd te krijgen.”
