De oppositie in de Groninger Staten roept gedeputeerde Henk Staghouwer op het matje over de omstreden steunbrief die hij op verzoek van ‘gasminister’ Stef Blok stuurde over de nieuwe versterkingswet. De Partij voor het Noorden sluit een motie van wantrouwen niet uit.
De SP heeft voor de Statenvergadering van woensdag een spoeddebat aangevraagd na nieuwe onthullingen van Dagblad van het Noorden over de kwestie. Dat verzoek wordt Statenbreed gesteund.
Een reconstructie van deze krant wijst uit dat Staghouwer zijn brief aan Blok niet op eigen initiatief stuurde zoals aangenomen, maar op uitdrukkelijk verzoek van de minister. Die zette daarmee druk op het moeizame debat met de Kamer over de versterkingswet.
Partij voor het Noorden: ‘Dit is informatie die wij nog niet hadden’
De DvhN-reconstructie plaatst de kwestie volgens PvhN-fractievoorzitter Dries Zwart alsnog in een heel nieuw daglicht. Hij vindt dat de gedeputeerde de Staten verkeerd heeft geïnformeerd. ,,Dit is informatie die wij eerder niet hadden.’’
In juni werd Staghouwer al in grote verlegenheid gebracht nadat het ministerie van economische zaken zijn steunbrief, namens het versterkingsoverleg van de Groningse aardbevingsgemeenten (VOG), doorspeelde aan de media terwijl dat orgaan er formeel nog over moest beslissen.
Steunbrief moest vaart achter nieuwe ‘Groningen-wet’ zetten
In zijn omstreden brief dringt Staghouwer erop aan de versterkingswet zo snel mogelijk in werking te stellen. Oók zonder twee cruciale wijzigingen, die de Kamer daarin wil opnemen ten gunste van de gedupeerden in Groningen.
Aanhoudend gesteggel tussen kabinet en parlement zou volgens de gedeputeerde leiden tot vertraging, terwijl de nieuwe wet hard nodig is om eindelijk vaart te maken met schadeherstel en versterking.
,,Dat vonden wij toen al een idiote argumentatie, maar in dit licht wordt het helemaal kwalijk’’, reageert een boze Zwart. ,,Die brief heeft de nieuwe versterkingswet niet bespoedigd, maar juist alleen maar verder vertraagd. Sinds juni is er niets gebeurd. Dus hoezo wordt de positie van de Groningers daar beter van?’’
‘Hier komen ook collegepartijen niet onderuit: dit is geen wissewasje meer’
In juni kregen SP en PvhN geen steun voor een motie waarin ze gedeputeerde staten samen met nog vijf oppositiepartijen opriep afstand te nemen van de brief. Een meerderheid van de coalitiepartijen in de Staten zag Staghouwers schrijven als een aansporing aan Den Haag om haast te maken met de nieuwe wet.
Daar kan het nu niet meer bij blijven, vindt Zwart. ,,Wij houden alle opties open, inclusief een motie van wantrouwen.’’ Ook de coalitiepartijen kunnen de kwestie met deze nieuwe informatie niet opnieuw met de mantel der liefde bedekken. ,,Dit is geen wissewasje meer. Als er onoirbare dingen gebeuren zoals hier, dan hoort in ons duale politieke bestel óók een coalitiepartij in te grijpen.’’
Groningse gedeputeerde hoort ‘niet bij minister op schoot’ te zitten
Ook de SP is woedend over de nieuwe onthullingen over de kwestie. ,,Groningen heeft recht op een provinciebestuur dat strijdt voor de inwoners van Groningen, niet een bestuurder die bij de minister op schoot zit’’, oordeelt Statenlid Agnes Bakker.
Volgens de SP-woordvoerster schaadt Staghouwer de belangen van de Groningers door niet te wachten op de wetswijzigingen waartoe de Kamer op initiatief van haar partijgenote Sandra Beckerman heeft besloten. Die amendementen regelen het recht op juridische bijstand voor gedupeerden en de mogelijkheid zelf de regie te voeren over de versterking van hun huis.
‘Provinciebestuur brengt Groningers alleen nog verder in de problemen’
,,Noodzakelijke stappen na al die jaren waarin veel Groningers al in diepe ellende zitten”, vindt Bakker. Het kabinet wil de wetswijzigingen niet overnemen omdat ze praktisch onwerkbaar zouden zijn en financieel uit de hand kunnen lopen voor de schatkist.
Met zijn brief-op-bestelling zet Staghouwer de verbeteringen die de Kamer wil afdwingen in de wet, op de tocht, vindt Bakker. ,,Het provinciebestuur hoort er te zijn voor de inwoners, nu heeft het de inwoners weer verder in de problemen gebracht.”
Coalitiepartijen houden kruit droog tot spoeddebat
De coalitiepartijen onthouden zich tot het spoeddebat voorlopig van een oordeel over de nieuwe feiten. ,,De gedeputeerde moet woensdag de kans krijgen uit te leggen wat hier nu precies is gebeurd’’, zegt GroenLinks-fractieleider Hendri Meendering. ,,Dat het artikel vragen oproept is logisch, maar het gaat te ver om alleen op basis daarvan een oordeel uit te spreken.’’
Ook PvdA-woordvoerder Isolde den Haring, haar VVD-collega Nico Bakker en CU-fractievoorzitter Fredric Geijtenbeek onthouden zich voorlopig van commentaar. ,,De publicatie lijkt in lijn met wat de gedeputeerde ons in juni in de Statencommissie heeft gezegd,’’ zegt Bakker. ,,Maar ik moet dat eerst terughalen voor een goed beeld.’’
Den Haring heeft ook na het artikel ,,de indruk dat de gedeputeerde zijn brief in ieder geval vanuit de juiste intenties heeft geschreven. Ik ken Staghouwer als een integer mens: het geschetste beeld van ‘loopjongen van Den Haag’ herken ik niet.’’
CDA-fractieleider Robert de Wit is ,,behoorlijk geschrokken van wat er allemaal wordt gemeld’’. ,,Het is belangrijk dat we precies weten wat er is gebeurd. Voorlopig hebben we meer vragen dan antwoorden en dan past het niet om meteen een oordeel uit te spreken. We zijn blij met het debat en zullen daar flink wat vragen stellen. We weten allemaal hoe gevoelig het gasdossier ligt en dus moet hier absolute helderheid over komen.’’
