Staatssecretaris Eric van der Burg (r) tijdens een bezoek aan Nieuw-Weerdinge om te spreken over de overlast en de pbl afgelopen zomer. Foto: Huisman Media/ archief
Een Nieuw-Weerdinger is dit weekend aangehouden omdat hij bij een burgerarrest een asielzoeker mishandelde. Ondertussen komt er maar geen schot in de aanpak van de overlast rond Ter Apel.
,,Dit moet een keer misgaan”, dat zei Wim Katoen vorige maand na de klopjacht op een asielzoeker rond het maisveld in Ter Apel en daarvoor waarschuwde hij al eerder in een brief aan de staatssecretaris. De overlast in zijn dorp is zo groot dat burgers het recht in eigen hand nemen.
De voorzitter van plaatselijk belang Nieuw-Weerdinge krijgt gelijk. Dit weekend werd een 50-jarige inwoner van Nieuw-Weerdinge aangehouden voor mishandeling van een asielzoeker die geld zou hebben gestolen uit een bestelbus in Nieuw-Weerdinge. Een groep burgers achtervolgde de asielzoeker en hield hem aan het Weerdingekanaal staande. Daarbij zou de bewoner van het dorp de asielzoeker hebben geschopt. De 22-jarige man werd opgenomen in het ziekenhuis.
‘Dit zagen we aankomen’
,,Dit is wat we zagen aankomen”, zegt burgemeester Eric van Oosterhout van Emmen. ,,Toch schrik je ervan. Hier hebben we met inwoners over gesproken, ook met deze inwoner, doe het niet. Ook voor je eigen veiligheid, want stel dat deze jongen een mes op zak heeft. Dan gaat het helemaal mis.”
Ook zijn collega in Westerwolde, Jaap Velema, en de gemeenteraad daar waarschuwen al tijden voor escalatie. Het leidt nog steeds tot niets. De laatste oplossing die tegen de overlast werd gelanceerd, de ‘procesbeschikbaarheidslocatie’ (pbl), werkt een half jaar na toezeggingen van het ministerie nog steeds niet zoals beloofd.
Begin oktober werd staatssecretaris Eric van der Burg naar Westerwolde ontboden. Hij kwam met lege handen, beloofde een brief die hij een week later verstuurde en die in Westerwolde met grote teleurstelling werd ontvangen. Wéér te weinig.
De nood is hoog
De nood is hoog. Niet alleen voor de veiligheid van inwoners rond het aanmeldcentrum in Ter Apel en de asielzoekers zelf, ook voor het draagvlak van asielopvang in het algemeen. Omdat veel gemeenten door de overlast huiverig zijn om asielzoekers op te vangen barst de opvang in Ter Apel uit zijn voegen. Deze maand is het bijna elke dag spannend of er voldoende slaapplaatsen zijn, en met de drukte neemt logischerwijs ook de overlast toe.
Achter de schermen blijft de gemeente Westerwolde ook na de teleurstellende brief onderhandelen met het ministerie over een oplossing. Eric van der Burg zou snel terugkomen naar Ter Apel, maar hij is geveld door ziekte. De kans dat zijn tijdelijke vervanger Christophe van der Maat wél opeens een doorbraak kan forceren lijkt niet groot. ,,Hij moet zich natuurlijk inwerken”, zegt Van Oosterhout. ,,Aan de andere kant wordt er ambtelijk wel doorgesproken. We hopen op korte termijn wel op iets van het ministerie. Dit incident benadrukt de urgentie weer.”
Burgeraanhouding mag, als je geen geweld gebruikt
In Ter Apel en Nieuw-Weerdinge geloven sommige inwoners het allang niet meer. Er zijn burgerwachten actief, die elkaar inseinen bij verdachten omstandigheden en asielzoekers aanhouden en overdragen aan de politie.
Als je iemand op heterdaad betrapt mag je dat als burger doen, mits je daarbij geen geweld gebruikt. In Ter Apel zijn in oktober twee mannen aangehouden voor aanrijding en mishandeling van een asielzoeker bij een burgerarrest in juni. De burgerwacht van Ter Apel is in augustus door de rechter bovendien aangesproken op het gebruik van tie-wraps.
Of bij de zaak dit weekend in Nieuw-Weerdinge burgerwachten betrokken waren is niet bekend. De burgerwacht van Ter Apel spreekt zich wel uit in de media, in Nieuw-Weerdinge is geen burgerwacht die zich publiekelijk van zich horen.
