Op het terrein van Ik & Zorg begroeten twee grote, lieve honden hun gasten. Foto: Anjo de Haan
Honderd mensen wonen er maar, en de meesten lijken het met hun prachtige huizen met weids uitzicht goed voor elkaar te hebben. Toch borrelt het in Oldenzijl. Een terugblik op de strijd om het dorpshuis.
Voor iemand die niet gewend is in een busje te rijden, is het best een uitdaging om naar minidorp Oldenzijl (bij Uithuizen in de buurt) te rijden. Smalle slingerende boerenweggetjes met alleen hier en daar uitwijkmogelijkheden voor tegenliggend verkeer leiden de DVHN-bus naar het dorpje met ongeveer honderd inwoners.
Over het dorpshuis is veel te doen geweest
Bijna elk huis is oud en karakteristiek (het ene meer gemoderniseerd dan het andere) en heeft uitzicht op de omliggende weilanden. Maar we zijn hier niet voor de woningen, we zijn hier voor het dorpshuis met daarnaast het vroegere schooltje dat nu woonproject Ik & Zorg is. Het hoekige gebouw past qua stijl niet echt bij de rest van het dorp. En over de invulling ervan is de afgelopen jaren nogal wat te doen geweest.
De Zomertour bus in Oldenzijl. Foto: Anjo de Haan
Actief lid van de dorpsvereniging Ad Prins komt ons tegemoet, nadat hij onze bus heeft zien rijden. Het gebouw waar het allemaal om draait, bestaat uit twee delen, zegt hij. De ene kant is altijd het dorpshuis geweest, de andere was tot 2015 een school. Toen die verdween was de vraag aan het dorp: wat willen jullie nu in het gebouw? Iets met maatschappelijke waarde, was de algemene voorkeur.
Eric en Gea de Rover met hun bedrijf Ik & Zorg kwamen om de hoek kijken. Prins: „Het hele dorp was heel enthousiast over het idee dat de woon-zorginstelling voor mensen met beperkingen in het dorp zou komen.” Er wonen ongeveer acht mensen en in juli vierden ze het vijfjarig bestaan van de instelling.
Het gebouw waar het allemaal om te doen is. Foto: Anjo de Haan
Gedoe begon toen gemeente dorpshuis wilde verkopen
De andere kant, het dorpshuis, was altijd in bezit van de gemeente. Toen die het wilde verkopen, begon het gedoe. Ik & Zorg wilde het graag hebben om uit te breiden en zei dat het dorp de ruimte altijd mocht gebruiken voor activiteiten. Prins: „Wij hebben als dorp besloten dat we het dorpshuis zelf wilden behouden, in een vergadering met dertig aanwezigen. Dat is veel als je bedenkt dat het dorp honderd inwoners heeft. Het idee van Ik & Zorg vonden we te wankel, het zou ons te afhankelijk van ze maken. Bovendien is het dan niet echt van het dorp. Toen hebben we een stichting opgericht om het gebouw te kopen.” Prins is voorzitter van die stichting en de verkoop staat volgens hem op het punt van overdracht.
Voorzitter van de stichting die het dorpshuis gekocht heeft, Ad Prins, op zijn terras. Foto: Anjo de Haan
„Volgens mij is er geen gedoe met Ik & Zorg hoor”, zegt Prins. „Zij hebben een proces aangespannen tegen de gemeente, omdat de verkoop volgens hen niet eerlijk verliep. De rechter heeft gezegd dat de gemeente juist gehandeld heeft. Wij hebben telkens gezegd dat we graag willen samenwerken. Dat zou goed zijn voor beide, maar ik weet niet waarom we daar niet verder in zijn gekomen. Het kan nog steeds.”
Geeske Ruben (66) en Gijs Visser (70) zijn aan het klussen in hun tuin vol gezellige zitjes, een zelfgebouwde sauna en een jacuzzi aan de rand van het dorp. Volgens hen is de situatie geëscaleerd door het kort geding. Er ontstond een tweedeling tussen dorp en Ik & Zorg. Dat komt ook doordat Eric de Rover andere plannen had - zoals een camping - waar het dorp niet op zat te wachten. „Ik vind het heel vervelend hoe het is gegaan”, zegt Visser. „Eric was een oude vriend van ons en ik heb het gevoel dat we partij moeten kiezen. Het is jammer dat we hem nu nooit meer over de vloer hebben.”
Geeske Ruben en Gijs Visser in hun tuin in Oldenzijl. Foto: Anjo de Haan
Het was volgens Visser en Ruben de bedoeling dat Ik & Zorg echt onderdeel zou worden van de gemeenschap. Samen op een scherm voetbal kijken in het dorpshuis, koken en andere activiteiten. „Ik kom zelf uit de zorg en het is voor de mensen die er wonen heel jammer dat dat niet meer gebeurt”, zegt Ruben. Volgens Visser zijn er maar weinig mensen uit het dorp bij de lustrumviering van Ik & Zorg geweest.
De spanning over de zaak is voelbaar. Volgens Visser en Ruben heeft Eric de Rover het standpunt ingenomen dat het dorp ‘de vijand’ is. Een andere buurvrouw wil niks zeggen omdat ze ‘geen olie op het vuur wil gooien’. Ook Prins twijfelt in eerste instantie wat hij wil delen.
Elke avond eten bij Ik & Zorg
Maar het is niet allemaal negatief. Overbuurman Frans Aué (90), die naar eigen zeggen de op een na oudste inwoner van het dorp is, gaat bijvoorbeeld elke avond eten bij Ik & Zorg. Hij is heel blij met hoe ze voor hem zorgen sinds het overlijden van zijn vrouw, maar zegt ook: „Ik ben de enige uit het dorp die daar regelmatig komt.”
Frans Aué is naar eigen zeggen de op een na oudste bewoner van Oldenzijl. Foto: Anjo de Haan
Gea de Rover van Ik & Zorg heeft de hele soap achter zich gelaten en wil haar verhaal niet nogmaals doen. „Ik heb er al meer dan genoeg over gezegd en wil geen oude koeien uit de sloot halen. We kijken vooruit. Eric is nu aan het kamperen in Papenvoort met een groep bewoners. We zijn trots op het bedrijf dat we hier hebben.”
Zomertour
Verslaggevers van gaan in de maanden juli en augustus met de redactiebus op pad voor de DVHN Zomertour. Ze gaan naar plekken waar bijzondere, ontroerende of grappige verhalen zijn op te tekenen. Heeft u suggesties? Mail dan naar groningen@dvhn.nl of drenthe@dvhn.nl.
Over Oldenzijl
Een van de kleinere dorpen die de DVHN bus deze zomer aandoet: volgens de meeste mensen die we spreken heeft het dorp in de gemeente Het Hogeland ongeveer honderd inwoners. Het is een wonderlijk dorp met een hippieverleden, zegt Ad Prins. In de jaren zeventig was er veel leegstand en kwamen er veel paradijsvogels wonen. Dat kleurt het dorp, zegt Prins. Iedereen mag volgens de inwoners zijn wie die wil zijn en het motto is volgens Gijs Visser: leven en laten leven.
Mensen komen er wonen vanwege de rust en de ruimte, zegt Prins. Voorzieningen zijn er niet, maar Uithuizen ligt op acht minuten afstand en Groningen stad een half uur.