Asielzoekers wachten in de nachtopvang van Ter Apel op de uitgifte van eten. Foto: Corné Sparidaens
De gemeente Westerwolde spant een kort geding aan tegen het Centraal Orgaan opvang asielzoekers vanwege de kritieke situatie in Ter Apel. Die duurt te lang en heeft een grote weerslag op de gemeente en de inwoners.
Met de dagvaarding wil de gemeente afdwingen dat het COA de afspraken uit de bestuursovereenkomst nakomt, wat betekent dat het maximaal aantal van 2000 asielzoekers niet meer wordt overschreden, zoals de afgelopen maanden wel is gebeurd.
„De gevolgen van de problemen bij de asielopvang in Nederland worden nu al veel te lange tijd in onevenredige mate op Ter Apel en haar inwoners afgewenteld”, zegt burgemeester Jaap Velema. „Ondanks toezeggingen, ook door staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, is er geen sprake van verbetering. We hebben inmiddels het punt bereikt waarop de situatie niet langer aanvaardbaar is en er juridisch moet worden ingegrepen.”
Overschrijding 2000 leidt tot onveilige en onhygiënische situatie
Westerwolde heeft begrip voor de opgave van het COA en de problemen waar de organisatie mee kampt maar ziet geen andere weg dan een gang naar de rechter.
Al in november heeft Westerwolde het COA schriftelijk gewaarschuwd binnen de 2000 asielzoekers te blijven. Dat gebeurde niet. Nadat de rapporten van de GGD en de inspectie begin december waarschuwden dat de hoge aantallen direct gevolg hebben voor de veiligheid en de hygiëne in de opvang, heeft Westerwolde het COA in gebreke gesteld en gesommeerd vóór 20 december niet meer dan 2000 mensen op te vangen.
„Dat was niet het geval dus is de gang naar de rechter ingezet”, zegt Velema. „Met bloedend hart, want we hebben grenzeloze waardering voor de inzet van de COA-medewerkers. Maar dit al het derde jaar dat het misgaat. We hebben eerder al mediation ingezet om herhaling te voorkomen. En toch gebeurt het weer. Er is een onwerkbare en bovenal onmenselijke situatie ontstaan.”
‘Keer op keer wordt onze bestuursovereenkomst geschonden’
Westerwolde wil dat het COA, samen met de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, serieuze maatregelen treft om meer opvangplekken te creëren. Te denken valt bijvoorbeeld aan defensieterreinen. Het COA zou niet meer afhankelijk moeten zijn van de welwillendheid van gemeenten.
„Keer op keer wordt onze bestuursovereenkomst geschonden”, zegt Velema. „De staatssecretaris kan ook andere keuzes maken. Je kunt je niet tot drie keer toe beroepen op overmacht. Je kunt niet drie keer een inhumane en sociaal onveilige situatie laten ontstaan.”
Het kort geding tegen het Centraal Orgaan opvang asielzoekeers dient op maandag 10 januari bij de Rechtbank Noord-Nederland. Ook als de bezetting in Ter Apel op dat moment lager is dan 2000 gaat de zaak door, omdat de gemeente wil afdwingen dat dat zo blijft.
