De zwaar beschadigde Fremantle Highway. Foto: ANP/Vincent Jannink
Floor, het grotendeels uitgebrande rampschip Fremantle Higway, mag voorlopig nog niet naar China. Dat volgt uit het vonnis van de kortgedingrechter vrijdag dat eigenaar KMS tegen de Staat had aangespannen.
De kort gedingrechter vindt dat de bestuursrechter de aangewezen instantie is. Die rechter kan aan de hand van een volledig dossier beoordelen of de Fremantle Highway nog slechts afval is –zoals de Staat vindt– of toch een schip dat voor reparatie naar China kan worden vervoerd.
Voor het antwoord op die vraag is de huidige eigenaar Koole Marine Services bij de (gewone) kortgedingrechter aan het verkeerde adres. Die rechter verklaarde Koole daarom vrijdag niet-ontvankelijk in haar vorderingen.
Dat is een fikse tegenslag voor Koole die als nieuwe eigenaar van het autovrachtschip Fremantle Highway omdoopte tot Floor. Vertraging van Floors reis naar de nieuwe koper kostte Koole tot nu al ruim een half miljoen euro. Behalve de sleepboot lag ook een speciaal transportschip klaar om Floor te vervoeren. Elke dag langer aan de kade in Rotterdam kost Koole 29 mille euro.
KMS-directeur Jurgen Treffers vindt het teleurstellend dat de rechter in het midden laat of Floor ‘afval of een schip met schade is’. Treffers ziet twee opties: Het schip slopen in Nederland, inclusief motoren en alles wat nog goed werkt, en omsmelten. „Nou, dat is lekker duurzaam.”
Tweede mogelijkheid is volgens Treffers om met de ILT in gesprek te gaan hoe het schip wel vervoerd mag. Ook moet hij onderhandelen met de Chinezen over het oponthoud, want KMS heeft contractueel vastgelegd dat ze Floor aan hen leveren.
‘Rampschip na brand afval’
Het rampschip met 3784 nieuwe auto’s aan boord zonk vorige zomer bijna, toen het ten noorden van Ameland in brand vloog. Boskalis borg het schip en sleept het naar de Eemshaven.
De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) vindt sinds de verwoestende brand dat Floor geen schip meer is, maar afval. Daarom mag het vanwege Europese wetgeving niet, zoals Koole wilde, voor reparatie naar China varen. Om te voorkomen dat Floor net als 2800 autowrakken moet worden omgesmolten in de hoogovens van Tata Steel, stapte Koole naar de rechter.
Eigenaar Floor kan op korte termijn wel ietsje meer horen
De kortgedingrechter oordeelde vrijdag dat een zogeheten kennisgevingsprocedure de juiste weg is voor een goede beoordeling van de staat van het schip. Dan komen alle belangrijke gegevens op tafel. Als de ILT erbij blijft dat het schip wel een afvalstof is, dan kan Koole volgens hem wel bezwaar aantekenen en in beroep gaan bij de bestuursrechter. ‘Die rechter kan met een volledige dossier wel duidelijkheid geven of het een schip of afval is.’
Chinese werf moet nog even wachten
Koole kan, hangende de behandeling van het bezwaar, op korte termijn een voorlopige voorziening vragen om zo een voorlopig rechterlijk oordeel hierover te krijgen. Zo kan volgens de Haagse rechter de nieuwe eigenaar van de Fremantle toch op relatief korte termijn een toetsing krijgen van het standpunt van de ILT door de (voor kwesties als deze gespecialiseerde) bestuursrechter. Daarom is de weg naar de civiele rechter afgesloten.
Koole wilde Floor naar China brengen, de sleepboot lag klaar maar de Staat hield het plan tegen. Koole kocht het rampschip dat vanuit de Eemshaven naar Rotterdam werd gesleept voor het symbolische bedrag van 1 euro van de Japanse eigenaar, Luster Maritime. Koole heeft het plan om het in 2013 gebouwde schip op te laten knappen en door te verkopen. Er is al een overeenkomst getekend met Qingshan, een Chinese werf voor een verkoop van 11 miljoen euro.
Reacties KMS en Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT)
Het ILT noemt de kwestie over de Fremantle Highway ‘een unieke casus’. Het is voorstander van wederopbouw en hergebruik van het rampschip dat nu Floor heet. Een tweede leven voor haar is mogelijk, vindt ook het ILT als de wederopbouw in bijvoorbeeld Nederland zou gebeuren. Het is tegen de internationale regels om zoals KMS het wil in de huidige staat naar China te transporteren, een niet-OESO land. „De rechter maakt duidelijk dat KMS nu een EVOA-kennisgeving (nodig voor het vervoer van afval, red.) moet indienen.” De ILT ziet toe op de uitvoering en naleving van deze regelgeving.