Scheepsbouwer Meyer in zwaar weer. Bernard Meyer, geflankeerd door zijn zonen Jan (links) en Tim, die directeur is van de werf in het Finse Turku. Foto: Meyer Werft
Na 229 jaar dreigt het einde voor de Meyer Werft als familiebedrijf. Reddingsboei voor het op het randje van faillissement verkerend scheepsbouwbedrijf uit Papenburg, lijken deelstaat Nedersaksen en de regering in Berlijn.
Nooit eerder in de al ruim twee eeuwen durende historie van scheepsbouwer Meyer zag de toekomst er zo somber uit voor de cruiseschepenbouwer in het Emsland.
Aan het orderpakket ligt het niet, die is tot 2028 goed gevuld, maar de boekhouding laat op dit moment alleen maar rode cijfers zien.
Eind juni is het deadline
Het gaat daarbij om een bedrag van 2,7 miljard euro, waarvoor dekking moet worden gevonden. Banken en investeringspartijen willen geld zien van Meyer en hebben daar een deadline aangesteld. Eind juni moet de oplossing op tafel liggen.
De directie van de werf heeft -‘als eerste gebaar van goede wil’- aangegeven het bedrijf te reorganiseren. Ze wil 440 van de ruim drieduizend banen schrappen.
Voor vakbond IG Metall en de ondernemingsraad (OR) is dat een no-go issue. ,,Wij vinden gedwongen ontslagen onbespreekbaar”, stelt vakbondsman Thomas Gelder.
,,Wij hebben aangegeven om mensen die met pensioen gaan voorlopig niet te vervangen.” Hoeveel dat er de komende tijd zijn wordt uitgezocht. Het lijkt een druppel op de gloeiende plaat.
Het kan alle kanten opgaan
OR-voorzitter Andreas Hensen spreekt van de ‘grootste crisis’ ooit op de werf. ,,Het kan alle kanten opgaan. Maar zonder hulp van de politiek en de rederijen ziet het er slecht uit.”
Tot dusver wordt alleen gesproken over de crisis op de Meyer Werft, maar als het daadwerkelijk tot faillissement komt, lijken ook de vestigingen in Rostock en het Finse Turku daar de dupe van te worden. Tienduizenden mensen, vaste- uitzendkrachten en toeleveranciersbedrijven verliezen dan ook hun baan en werk. Een horrorscenario.
In Papenburg wordt al de vergelijking gemaakt met de Titanic. Ooit het grootste cruiseschip ter wereld waarvan werd gedacht; die kan niet zinken. De Meyer Werft heeft ook een reputatie om u tegen te zeggen, maar lijkt nu ook kopje onder te gaan.
Vakbond en OR leggen zich niet neer bij dat dramatisch scenario. Beide partijen vinden dat het bedrijf een compleet nieuwe start moet maken en daarvoor moet de structuur worden gewijzigd.
Ze voelen zich daarbij gesteund door minister Olaf Lies (SPD) van Economische Zaken in Nedersaksen. Hij zinspeelde ook op een compleet nieuwe start voor de werf.
Hoofdkantoor van Luxemburg terug naar Papenburg
,,Nu wordt alles door de familie Meyer bepaald. Wij zijn groot voorstander van een bedrijfsleiding die transparant is en onder toezicht staat van een raad van commissarissen, waarin vertegenwoordigers van de werknemers deel van uitmaken”, vindt Gelder.
Daarvoor is ook nodig dat alle zaken weer op het hoofdkantoor in Papenburg worden geregeld. Sinds 2015 is het hoofdkantoor gevestigd in Luxemburg. ,,We kunnen alleen maar gissen naar het waarom”, zegt Gelder. Maar met deze buitenlandse escapade is Meyer er in geslaagd om bijvoorbeeld een Raad van Commissarissen buiten de deur te houden.
Koortsachtig wordt achter de schermen aan een oplossing gewerkt. Zaterdag is er spoedoverleg met de regionale politici uit Ost-Friesland en Emsland. Verder worden bestuurders uit deelstaat Nedersaksen verwacht en komen er Kamerleden uit Berlijn over naar Papenburg.
Personeel van de Meyer Werft is strijdvaardig om hun baan te behouden. Foto: DvhN
Hulp moet van de politiek komen
,,We mobiliseren iedereen van wie we denken dat ze iets kunnen betekenen voor de werf”, vertelt Hensen. Of de familie Meyer zelf ook het familiekapitaal aanspreekt of dat er nieuwe investeerders bereid zijn om de werf de helpende hand te bieden is onduidelijk.
,,Van de familie hoeven we eigenlijk niets te verwachten”, stelt Hensen.
Alle ogen zijn dus gericht op de politiek. Deelstaat Nedersaksen heeft bij monde van de woordvoerder van Economische Zaken (EZ) laten weten de werf te willen helpen, maar alleen als ook de regering in Berlijn daartoe bereid is.
,,En de rederijen geven ook signalen af dat ze eventueel bereid zijn Meyer te helpen. Zij vinden het van belang dat onze werf blijft bestaan”, zegt Hensen.
Nieuwe betalingsafspraken
Of dat betekent dat er nieuwe betalingsafspraken in het verschiet liggen? ,,Nu is het nog zo dat een opdrachtgever 20 procent aanbetaalt en het resterend bedrag bij de overdracht op tafel legt. Dat moet absoluut veranderen. En daartoe lijken de belangrijkste rederijen bereid.”
Als de politiek daadwerkelijk garant staat voor de Meyer Werft en de betalingsverplichtingen betekent dat het einde van het familiebedrijf, want de politiek krijgt dan een stevige vinger in de pap. Maar instappen van de politiek betekent dat banken en investeerders weer vertrouwen krijgen in het bedrijf. ,,Banken willen garanties.”
Dat de politiek mede garant staat voor bedrijfsvoering van grote bedrijven is overigens niet nieuw in Nedersaksen. De deelstaat is al aandeelhouder van Volkswagen AG in Wolfsburg en staalconcern Salzgitter AG.
Deze week is de penibele situatie van de werf achter gesloten deuren besproken in in een begrotings- en financiële commissie van de deelstaat in Hannover.
