Lachende gezichten in Kolham nadat staatssecretaris Vijlbrief de wet ondertekende waarmee een einde komt aan de gaswinning in Groningen. Foto: Corné Sparidaens
Hoe moet Groningen er de komende dertig jaar weer bovenop komen? Dagblad van het Noorden vroeg lezers mee te denken met kwartiermaker Henk Nijboer over deze vraag. Deze ideeën kwamen binnen.
Kwartiermaker Henk Nijboer mag met ideeën komen om Groningen er weer bovenop te helpen. Daarvoor ligt dertig jaar lang jaarlijks 100 miljoen euro klaar. Hij richt zich daarbij op het opkrikken van de welvaart, het opleidingsniveau, de mentale gezondheid en de leefbaarheid. Dit willen zo’n vijftig lezers aan Nijboer meegeven.
Welvaart
Zet in op de maakindustrie, vinden meerdere lezers. En zorg voor een basisinkomen voor de armste inwoners van de provincie. Dat biedt hen rust, verlost hen uit bureaucratisch gesteggel en maakt dat ze een opleiding kunnen volgen of een eigen bedrijf kunnen beginnen. ‘Alle Groningers hebben recht op een dak boven hun hoofd zonder financiële zorgen’, schrijft iemand.
Een andere lezer zou investeren in het beperken van het energiegebruik van huishoudens. Energiearmoede leidt immers tot slechtere gezondheid en studieresultaten. En door te investeren in het herwaarderen van werk in bijvoorbeeld de agrarische sector, krijgen jongeren weer toekomstperspectief en blijven ze hier wonen, is een van de ideeën.
Opleiding
Investeer in de basis van het onderwijs, bepleit weer iemand anders. Daarbij valt te denken aan algemene vaardigheden als lezen en schrijven, maar ook handvaardigheid. Laat kinderen meer met elkaar samenwerken op school en kijk wat de mogelijkheden zijn voor kleinere klassen. Investeer in beweging tussen de lessen door. Maak sport betaalbaar.
En zorg voor een rijdende bibliotheek, een zogeheten ‘bibliobus’, en ook voor zwemlessen, wordt er geopperd. Het geld moet verder besteed worden om vakmensen op te leiden of een tweede opleiding of omscholing aan te bieden. ‘Uiteindelijk zorgt dat ook voor baankansen en betere mentale gezondheid, omdat mensen iets nieuws kunnen doen wat beter bij hen past.’
Mentale gezondheid
De psychische gezondheid van Groningers verbeteren, dat kan dankzij wijkteams en zorgteams, klinkt het in een van de reacties. Mensen moeten zelf kunnen kijken waar ze behoefte aan hebben. Dat kan een wandeling met een ervaringsdeskundige zijn, of een cursus hoe je omgaat met een kleine portemonnee.
Samenvattend: maak mentale hulp in elk geval laagdrempelig, snel en goedkoop of zelfs gratis. Juist in een provincie waar zo veel aardbevingsschade is, met allerlei leed tot gevolg, moet de zorg niet verder uitgekleed worden en naar de stad Groningen vertrekken. Er moet extra geld komen voor zorgpersoneel, zodat psychische zorg naar het platteland kan terugkeren – zonder lange wachtlijsten.
Wat ook helpt om de gezondheid te verbeteren? Meer groen in en rondom de dorpen en meer cultuur. Natuurgebieden en musea dragen bij aan welzijn, maatschappelijke cohesie en aan de economie door toerisme. ‘Mensen worden gelukkig van cultuur en vergeten de dagelijkse problemen’, staat in een van de reacties.
Leefbaarheid
Zeker op het gebied van leefbaarheid kwamen lezers met talloze ideeën op de proppen. Investeer in de aantrekkelijkheid van dorpskernen, werd bijvoorbeeld genoemd. Steun initiatieven van inwoners en lokale verenigingen, geef ze een rol in hoe ze hun omgeving samen beter kunnen maken. Hoe dat dan moet? Voorzie dorpen bijvoorbeeld van een dorpsschuur waar bewoners gereedschap en tuinspullen kunnen lenen. Een dergelijke schuur komt er al in het dorpje Garrelsweer in Eemsdelta.
Lezers pleiten ook voor het behouden of terugbrengen van dorpsvoorzieningen. Daarbij valt te denken aan een huisarts, drogist, basisschool, dorpswinkel of buurthuis, maar ook aan bijvoorbeeld een sporthal of gymzaal. Daarbij moeten inwoners niet hoeven struikelen over alledaagse problemen zoals het betalen van hoge huur.
Wat verder helpt om de leefbaarheid op te vijzelen: openbare toiletten en picknicktafels en prullenbakken langs fietsroutes. Leegstand van panden moet je bestrijden, stadsgezichten van steden als Winschoten en Delfzijl zou je moeten opknappen.
Het openbaar vervoer op het platteland moet stukken beter volgens een flink aantal lezers. Nijboer gaf al aan dat het lastig wordt om dat in zijn plannen op te nemen vanwege het hoge prijskaartje. Liever besteedt hij de 100 miljoen aan andere zaken. Maar het hoeft niet duur te zijn, denkt iemand: een belbus of regiotaxi maakt sommige plaatsen al een stuk beter bereikbaar.