Jesse Klaver (GroenLinksPvdA), Laurens Dassen (Volt), Caroline van der Plas (BBB) en Pieter Omtzigt (NSC) verdringen elkaar in de plenaire zaal van de Tweede Kamer. Foto: Robin Utrecht
De Tweede Kamer debatteert voor spek en bonen want echte keuzes worden gemaakt in achterkamertjes. Mochten de Lelylijn en Nedersaksenlijn afketsen, komen we er dan ooit achter aan wie dat lag?
De partij van Wilders heeft grote moeite met het debat over ‘strategische keuzes’ over de Lelylijn en Nedersaksenlijn, laat Hidde Heutink, het 30-jarige PVV-Kamerlid uit Enschede, donderdag aan het begin van een vergadering over infrastructuur weten. ,,Strategische keuzes maken we aan de formatietafel en niet in de Tweede Kamer.’’
Habtamu de Hoop, de 25-jarige GroenLinks-PvdA’er uit Wommels, valt zo’n beetje van zijn stoel. Sinds wanneer mag het parlement niet meer praten over belangrijke toekomstplannen? ,,Gebeurt het dan toch weer alleen in de achterkamertjes?’’
Het moest allemaal anders in Den Haag, vonden nieuwkomers zoals de BBB en vooral Pieter Omtzigts NSC. Geen dichtgetimmerde coalitieakkoorden maar openlijke discussies in de Tweede Kamer. De praktijk is weerbarstig.
De Tweede Kamer discussieert er lustig op los dezer dagen maar het gaat eigenlijk nergens écht over. De natuurwet, stikstof, het eigen risico in de zorg, hogere lonen of toeslagen, PVV, VVD, BBB en ook NSC duiken telkens weg. Voordat ze het achterste van hun tong laten zien, willen ze eerst gedekt zijn door dealtjes aan de formatietafel.
Fleur Gräper niet krachtig genoeg tegen Jodenhaat
De debatten blijven dus een beetje hangen in elkaar vliegen afvangen. Tijdens het vragenuurtje verdringen de Kamerleden elkaar om hun afkeer uit te spreken tegen de actievoerders bij zangeres Lenny Kuhr. De een is nog erger tegen antisemitisme dan de ander. Als de tijdelijke Groningse D66-staatssecretaris Fleur Gräper niet krachtig genoeg roept dat de protesten duidelijk Jodenhaat zijn, krijgt ze de halve Kamer over zich heen.
Thierry Baudet weet ook eindelijk weer aandacht te krijgen, als hij dreigt Jesse Klaver voor zijn bek te slaan. Hoe durft Klaver te vragen om jaarcijfers van Forum? Daarmee suggereert hij dat de partij door Moskou gefinancierd wordt! Of er inderdaad partijen zijn die geld krijgen van Poetin blijft totaal onduidelijk, maar Baudet heeft zijn ophef.
Als er toch nog wordt gepraat over serieuze zaken, zijn het eigenlijk ongelukjes.PVV,VVD, NSC en BBB hadden afgesproken dat ze pas later over de natuurwet zouden debatteren, nadat ze er een deal over hadden gesloten in de formatie. Maar de PVV-Kamerleden houden zich per ongeluk stil in een agenda-vergadering zodat het debat gewoon doorgaat.
Lang geleden dat Nederland nieuw spoor aanlegde
Maar dit jaar moeten er toch cruciale besluiten vallen over de bereikbaarheid van Noord-Nederland. Want het is niet niks, na jaren van stilstand en op de winkel passen, liggen er twee grote plannen: de Lelylijn en Nedersaksenlijn. Lang geleden dat Nederland nieuw spoor aanlegde.
Verreweg de meeste partijen zijn er in principe wel voor, want ze hadden immers beloofd de regio en het Noorden serieus te nemen. Maar ja, dat was voordat duidelijk werd wat het gaat kosten.
PVV’er Heutink kijkt geschrokken in het rond. Wat moet die Nedersaksenlijn nou eigenlijk echt gaan kosten, vroeg hij vlak daarvoor. Tientallen miljoenen? Misschien honderd miljoen?’’ Er wordt gefluisterd en de andere Kamerleden lachen besmuikt. Officieel is er niets bekend. ,,Nee, eerder een miljard’’, verklapt Pieter Grinwis van de ChristenUnie.
Het demissionaire kabinet is er voor en staatssecretaris Vivianne Heijnen is zelfs enthousiast, laat ze weten. Maar ja, zij gaat er binnenkort niet meer over. ,,Het besluit is aan het nieuwe kabinet.’’
Stevig robbertje vechten in formatie
In dat nieuwe kabinet lijkt de NSC een sleutelrol te krijgen. Oud-topambtenaar Olger van Dijk van de partij van Omtzigt ziet de nieuwe spoorlijnen wel zitten. Maar er moet een stevig robbertje over worden gevochten in de formatie, blijkt uit alles.
De BBB doet moeilijk over de Lelylijn, want het Noorden zit volgens Caroline van der Plas niet te wachten op Zuidas-juristen in een woonboerderijtje. De VVD en PVV vinden de plannen prima maar ook wel duur.
Daardoor zouden de spoorplannen zomaar kunnen sneuvelen of op de hele lange baan worden geschoven. Of we er dan ooit achter komen wie er voor is gaan liggen? Dat wordt weer een van die geheimen van de achterkamertjes.
Arend van Wijngaarden is parlementair verslaggever van Dagblad van het Noorden
