Een gekke aarden wal met een graafmachine in het midden van een weiland in Tolbert: wordt er stiekem afval gedumpt, vraagt een omwonende af. De suikerfabriek in Hoogkerk legt uit dat de vork anders in de steel zit. Foto: Jaspar Moulijn
Legt iemand stiekem een dumplocatie voor afvalstoffen aan? Wordt opeens iets gebouwd in het open weiland tussen Tolbert en Boerakker? Nee hoor, neemt de suikerfabriek in Hoogkerk de angst weg. Het zit anders.
Arjen ten Have is zeer verbaasd als hij een wandeling maakt over de Omweg tussen Tolbert en Boerakker. Hij ziet een kraan in het weiland tussen de Noorderweg en de Mensumaweg. Het lijkt of er een dijkje wordt aangelegd. Rijplaten voeren naar een grote, vierkante afgraving achter het woonwagenkamp Noorderpark. De blubber die in de afgraving ligt, is misschien wel een illegale dumping van grondstoffen die schadelijk kunnen zijn voor de natuur, vreest Ten Have. Wat gebeurt hier? Hij mailt Dagblad van het Noorden.
Rijplaten voeren het weiland in, Arjen ten Have heeft geen idee wat ze daar aan het doen zijn en maakt zich zorgen. Foto: Arjen ten Have
Het lage, maar lange dijkje ligt inderdaad wat apart zo midden in het weiland. De rechthoekige afgravingen tref je niet vaak in bijvoorbeeld Oost-Groningen of in de gemeente Eemsdelta. Het terrein heeft wat weg van een hele grote mestopslag of een talud voor zonnepanelen. Een omwonende in de buurt weet ook niet precies wat ze aan het doen zijn, maar wel van wie de grond is: de familie Dijkstra.
Boer verbaasd over vrees
Boer Dijkstra is verbaasd dat opeens wordt gerept over een mogelijke illegale dumping. Nee hoor, het is allemaal netjes vergund en volgens de regels. Mocht de krant meer willen weten, dan is het het beste om contact op te nemen met de suikerfabriek in Hoogkerk. Daar weten ze meer.
,,Nee, het is geen illegale dump’’, verduidelijkt Coen de Haas, locatiemanager bij Cosun Beet Company resoluut. ,,We hogen de grond bij Dijkstra op met aarde die overblijft na de bietencampagne.’’ Dat is ook niets nieuws, zegt hij. Dit gebeurt jaarlijks bij een aantal boeren. ,,Die zijn daar blij mee, want het is vruchtbare grond. Dit jaar werken we met zo’n drie á vier partijen.’’
Tien procent van lading suikerbieten bestaat uit aanhangende aarde
Hoe zit dat precies? Tijdens de bietencampagne wordt zo’n 3,5 tot 4 miljoen ton aan bieten aangevoerd, vertelt De Haas. Aan die suikerbieten zit nog veel zand en grond. Zo’n acht tot tien procent van de lading, volgens hem. Dat wordt tijdens het verwerkingsproces ‘afgespoeld’ zodat de bieten schoon worden. ,,Dan hou je best veel grond over.’’ Zo’n 250.000 ton, schat hij.
Die kan het bedrijf niet voor altijd en eeuwig opslaan in Hoogkerk. De oplossing is om het natte restant te ‘ontwateren’ en het naar een boer te brengen om daar het land op te hogen. ,,Daar maken we afspraken over en de werkzaamheden worden pas begonnen nadat we de benodigde vergunningen hebben. De direct omwonenden worden persoonlijk geïnformeerd en in een iets grotere kring worden mensen via een brief op de hoogte gebracht.’’
Bordje erbij?
,,We willen het eigenlijk weg hebben voordat de nieuwe bietencampagne in oktober start, zodat we weer ruimte hebben. Meestal brengen we het afval weg in de periode van het voorjaar tot de campagne. Hoe dichterbij we het doen, hoe beter. In de zin van transportkosten, maar het is ook duurzamer om niet al te ver te rijden.’’
,,Doordat we onvoldoende hectares hebben voor onze grondberging is de grond die we afvoeren natter dan het bedrijf het graag heeft’’, zegt De Haas. ,,Maar met de tijd droogt het verder in. De boer kan daarna op een hoog rendement van zijn grasland rekenen.’’
Mailer Ten Have is opgelucht na het horen van het verhaal over afgraving. ,,Ik woonde twintig jaar geleden bij de suikerfabriek, maar ik wist dit niet. Ik zou het een goed idee vinden als er voortaan een bord bijkomt dat de omwonenden vertelt wat voor project het is.’’