Veel ziekenhuizen worstelen met herstelde (corona-)patiënten die er niet langer hoeven te liggen, maar niet ontslagen kunnen worden vanwege krapte in de verpleeg- en thuiszorg. Foto: ANP
Veel ziekenhuizen worstelen met herstelde (corona-)patiënten die er niet langer hoeven te liggen, maar niet ontslagen kunnen worden vanwege krapte in de verpleeg- en thuiszorg. De tehuizen zitten vol en er zijn veel zieke wijkverpleegkundigen. Mantelzorgers kunnen een belangrijke rol spelen om dit probleem te verkleinen, stellen ziekenhuizen. „Neem je vader of moeder in huis, daarmee hebben wij meer capaciteit.”
Een rondgang van deze krant langs 10 van de ruim 70 ziekenhuizen levert een beeld van bijna 150 ’onnodig’ bezette bedden op. Nog eens 7 ziekenhuizen bevestigen de verstopping, maar kunnen door de drukte geen getallen geven en 3 voorzien dat dit verstoppingsprobleem er gaat komen.
Volgens een woordvoerder van de beroepsvereniging verzorgenden en verpleegkundigen is er momenteel nauwelijks herstelzorg beschikbaar. „Gevolg is dat het ziekenhuis patiënten niet kwijt kan en er dus onnodig een bed bezet wordt gehouden.”
Peter Langenbach: „Ik blijf hameren op vaccineren en gedragsverandering.” Foto: PDOUWVANDERKRAP
Ziekenhuisbestuurder Peter Langenbach van het Maasstad Ziekenhuis schat in dat er ziekenhuizen zijn die naast de ’gewone’ wachtende herstelde patiënten zeker 10 tot 20 coronapatiënten hebben liggen die eigenlijk zouden moeten doorstromen naar herstelzorg. „Dat aantal zal afhangen van de regio; onder de rivieren is de nood het hoogst. Maar we weten van vorig jaar dat het zuiden een voorbode is van hoe het elders in het land zal gaan. Het gaat dan met name om ouderen die in een verpleeghuis zouden moeten kunnen herstellen en revalideren.”
Ook in het Maastricht UMC staat de zorg onder druk. Foto: ANP
Zorghotel
„Wij werken samen met Aafje Zorghotel dat wel patiënten wil overnemen, maar zelf vol zit”, vervolgt hij. „Vorig jaar lukte dat wel met de corona-epidemie omdat er toen veel ouderen in de verzorgingshuizen stierven aan Covid-19. Maar nu er gevaccineerd is, zijn er veel minder sterfgevallen. Gelukkig natuurlijk, maar daardoor zijn er dus minder bedden vrij bij Aafje Zorghotel. Ook zegt Aafje best wel meer thuiszorg te willen verlenen, maar er is een enorm ziekteverzuim in de wijkzorg.”
Bij het Nijmeegse Radboudziekenhuis wordt dit probleem ook voorzien: „Het knelt aan alle kanten, alles raakt verstopt. We verwachten ook op korte termijn dat we deze groep niet meer kwijt kunnen aan de verpleeghuizen.” In het UMC Utrecht merken ze dat het vooral lastig is om voor herstelde Limburgse coronapatiënten een geschikt plekje te vinden. Het geplaagde Zuyderland Ziekenhuis in Heerlen laat weten dat tot wel 50 patiënten wachten op een herstelplek.
’Lontjes worden korter’
Bij het UMC Groningen gaat de doorstroom wel goed, dankzij leveranciers die coronapatiënten zuurstof meegeven naar huis en thuismonitoring. Overigens zetten verzorgings- en verpleeghuizen nu, net als vorig jaar, speciale Covid-units op voor zieke ouderen, om zo de ziekenhuizen te ontlasten.
De woordvoerder van Ernst Kuipers van het Landelijk Netwerk Acute Zorg zegt het doorstroomprobleem te herkennen. „Er zijn geen landelijke cijfers, maar dit speelt wél landelijk. Het is ook het gevolg van het hoge ziekteverzuim in de thuis- en verpleeghuiszorg, die in deze coronatijd verergerd is, waardoor ziekenhuispatiënten niet kunnen doorstromen. In sommige ziekenhuizen kan het dan zomaar om tientallen patiënten gaan.”
In het Erasmus MC wisselen de getallen, maar liggen die steeds tussen de 10 en 30 bedden, vertelt Joachim Aerts, afdelingshoofd van de Covid-afdeling. „Dat is fors, want ieder bed is echt heel belangrijk in deze tijd.”
’Het knelt aan alle kanten’
Maar wat is de oplossing om dit probleem te tackelen? „Ik blijf hameren op vaccineren en gedragsverandering”, zegt Langenbach. „Maar op korte termijn leidt het er nu dus toe dat we geen operaties bij een patiënt meer kunnen uitvoeren omdat het bed bezet gehouden wordt door iemand die wacht op herstelzorg. Vóór corona bleven patiënten ook wel langer dan nodig in het ziekenhuis omdat er geen plek was in de tehuizen, maar nu hebben we deze bedden echt nodig.”
Ook doet Langenbach een beroep op de naasten van de Covid-19-patiënten: „Mantelzorgers, help je vader, moeder, opa of oma om thuis te herstellen. Dat scheelt ons bedden en daardoor kunnen we weer andere patiënten die zorg nodig hebben helpen!”
Dat beaamt Aerts. „We merken nu dat er veel onbegrip is bij mensen als hun naasten nog langer in het ziekenhuis moeten blijven liggen. In deze periode worden de lontjes korter. Maar we kunnen dit met elkaar doen. Als de thuiszorg pas morgen kan komen, helpt het ons ontzettend als een familielid een dag vrij kan nemen om een naaste op te vangen. Neem je vader en moeder in huis! Je bent daarmee echt een radertje om het systeem in de lucht te houden.”
De Nederlandse ouderenzorgorganisaties, verenigd in branchevereniging ActiZ, bevestigen dat steeds meer kwetsbare ouderen en chronisch zieken in de wijk zonder hulp komen te zitten. „Onze medewerkers werken met man en macht door, maar door de aanzwellende coronagolf loopt ook de zorg voor ouderen en chronisch zieken vast”, waarschuwt bestuurslid Conny Helder in een brandbrief.
<div class='panel panel-primary'> <div class='panel-heading'> <h3 class='panel-title'>Aantal patiënten dat niet kan doorstromen</h3></div><div class='panel-body'><p>Maastricht UMC+: 20 (vorige week 35)</p>
<p>Zuyderland Ziekenhuis Heerlen: 25 per week (met uitschieters tot 50)</p>
<p>Amsterdam UMC: 10</p>
<p>Erasmus MC: varieert tussen 10 en 30 bedden</p>
<p>Maasstad Ziekenhuis: tussen de 10 en 20 bedden</p>
<p>Catharina Ziekenhuis Eindhoven: 20</p>
<p>UMC Utrecht: 7</p>
<p>Adrz ziekenhuizen Goes 15-20 per week</p>
<p>Laurentius Ziekenhuis Roermond: 9</p>
<p>Medisch Spectrum Twente: 2</p>
<p>Totale bezetting in de ziekenhuizen ligt op 14.042 bedden. Dit zijn 2015 Covid-patiënten en 12.027 non-Covid-patiënten. (25 november)</p></div></div>
