Zorg Nederlandse boeren over voedselzekerheid: 'Brussel eenzijdig gericht op krimp van landbouw'

Het zijn boerenorganisaties LTO en de Belgische Boerenbond die vrijdag op de trom slaan: zij willen van politici een nieuwe, Europese voedselstrategie. De vruchtbare Nederlandse delta kan daarin een grote rol spelen, maar dan moet er wel veel veranderen. „De voedselproductie in Vlaanderen en Nederland staat onder druk”, zegt boerenvoorvrouw Kathleen Goense van LTO.

Vrijdag zal ze in Berlijn een prikkelende boodschap afkondigen: „Er klinkt een luide roep om robuust natuurbeheer, milieu- en klimaatbeleid. Zeer terecht, maar moeten we accepteren dat onze voedselvoorziening de sluitpost wordt van natuur-, milieu- en klimaatbeleid?”

Volgens LTO is het beleid vanuit Brussel, Berlijn en Den Haag ook eenzijdig gericht op krimp, reductie en volumebeperkingen van de landbouw, terwijl de problemen in de sector voor hoofdbrekens en massaprotesten zorgen.

Volgens de boeren verandert de wereld snel en is er geen enkele toekomstvisie voor de landbouw in Europa, laat staan een die ons continent zelfvoorzienend maakt. „Naast klimaatverandering hebben we te maken met oorlog en grote geopolitieke spanningen. Met horten en stoten wordt onze wereld multipolair. Grote landen beschermen en versterken meer en meer hun primaire sector. Onderkennen wij de ernst van de situatie wel in ons doorvoede Europa?”

Volgens LTO zijn de klimaatmodellen bovendien somber: door klimaatverandering zullen grote delen van Zuid-Europa in de komende generatie hun landbouwkundige potentie verliezen. „Vanuit strategisch oogpunt is het van belang dat Europa ook over één generatie nog over voldoende voedsel-autonomie beschikt; dat we als continent niet te afhankelijk worden van voedselimport van andere werelddelen”, aldus Goense.

Een boodschap die resoneert in Berlijn, waar op de Grüne Woche donderdag de laatste voorbereidingen worden getroffen voor de beurs vrijdag opent. Honderdduizenden Duitsers zullen hier genieten van kraampjes met boerenproducten. De Nederlandse stand staat achter die van Kazachstan, tussen Tadzjikistan en Sri Lanka, en presenteert Nederlandse streekproducten. Van Limburgse bakbloedworst tot in de kas geteelde toptomaten.

„Het is niet alleen een consumentenbeurs, maar ook politiek belangrijk om hier te zijn”, zegt Jantien Rutte van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. „Veel mensen komen toch naar de Nederlandse stands voor de nieuwste ontwikkelingen, al willen ze natuurlijk ook tulpen, haring, klompen en kaas zien.”

Hobby-boerin Stephanie Rieblinger (40) uit Beieren heeft haar koe Luna naar de gigantische beurshandel meegenomen. „Het is belangrijk om hier te staan”, vertelt ze. „Boeren krijgen niet genoeg geld voor de producten die ze maken”, zegt ze. Door met vele Duitse bezoekers in gesprek te gaan hoopt ze op meer waardering. „De mensen uit de stad… zij begrijpen ons niet.”

Maar de recente massale boerenprotesten leven nog volop bij de Duitsers, vertelt Manuela Reh (43) uit Landkreis Teltow-Fläming, een district ten zuiden van Berlijn. „De situatie is voor boeren moeilijk. Ook hier zijn de administratieve lasten hoog”, zegt ze. Zij hoopt dat in Europa, maar ook in Duitsland, het roer omgaat. „De regels moeten veranderen, anders is er geen toekomst voor de boeren. Ik ben zelf geen boerin, maar als ik niet moest werken, was ik meegegaan met de demonstraties.”

Al wordt die mening niet gedeeld door Marie Spannaus (25). De Berlijnse doet de aankleding van de beurs. Maar ze is ook kritisch op de Grüne Woche en de vervuiling die zo’n grote bijeenkomst met zich meebrengt. „Ik hang nu gedroogde worsten op, maar over tien dagen worden deze gewoon weggegooid. Net als al dat plastic waarmee de kraampjes worden opgebouwd. En ik vind de hal waar levende dieren worden tentoongesteld problematisch.”

Ze vindt dat de Duitse regering veel te snel wensen van de protesterende boeren heeft ingewilligd. „Terwijl klimaatactivisten worden gearresteerd, wordt er meteen aan de wensen van de boeren tegemoet gekomen. Dat is niet eerlijk.”