Gasprijs daalt weer, maar daar heb jij waarschijnlijk weinig aan. Dit is waarom

„De markt voor overstappen functioneert totaal niet meer”, constateert Sanne de Jong van prijsvergelijker Gaslicht.com.

„Alle ogen zijn nu eerst op 8 november gericht, en zelfs daarna verwacht ik geen wonderen”, zegt concurrent Thomas Bleker van prijsvergelijker Pricewise. „De angst is dat dit maanden gaat duren.”

Op 8 november wil de Russische president Poetin namelijk dat Gazprom de export van gas naar Europa opvoert, omdat dan de binnenlandse Russische gasopslagen wel gevuld zouden moeten zijn. Bleker: „De grote energiebedrijven wachten sowieso eerst daarop. Als je nu gaat stunten met je tarieven, en de gasprijs loopt straks toch weer op, dan is dat ook niet handig.”

Bij de grootste overstapsites van het land is het dan ook heel rustig. Er zijn volgens De Jong al ongeveer een maand nauwelijks aanbiedingen. „En die er wel zijn, zijn megadure contracten.” Zo zijn de scherpste tarieven ruim 4000 euro per jaar, twee maal de prijs van een jaarcontract uit juli. De Jong: „Leveranciers willen momenteel bewust geen nieuwe klanten.”

De reden laat zich raden. Wie nu een grote groep consumenten als klant binnenhaalt, moet daarvoor in de markt duur gas inkopen. Mochten de tarieven in het voorjaar van 2022 normaliseren, dan stappen al die klanten weer over, en zit het energiebedrijf in kwestie met duur ingekocht gas in de maag.

„Dat is inderdaad het probleem”, zegt een woordvoerder van Eneco. Ook Vattenfall erkent dat. Het biedt momenteel maar één contract aan: een relatief duur, eenjarig contract. Geadverteerd op vergelijkingssites wordt er niet.

Eneco neemt momenteel wel de 90.000 klanten van het failliete Welkom Energie over. Maar de prijs die deze klanten in elk geval de komende vier maanden gerekend krijgen is geen fijne, en ongeveer het dubbele van wat ze betaalden. „Wij denken dat het relatief een goede prijs is, maar we kunnen ons voorstellen dat de mensen dat anders beleven”, aldus Eneco.

Gaslicht.com, het bedrijf van Ben Woldring, wil het niet functioneren van de markt aankaarten bij toezichthouder ACM. De Jong: „Energie is toch een eerste levensbehoefte, als de markt hier zijn werk niet meer doet, is dat zorgwekkend.”

Iedereen die dus nu uit zijn contract loopt, en in het variabele tarief voor stroom en gas terecht komt, heeft pech, want scherpe nieuwe tarieven zijn er niet. En iedereen die al variabele tarieven had, zal die tarieven uiterlijk per 1 januari omhoog zien gaan. Dat laatste geldt ook voor mensen met stadsverwarming.

De ACM laat echter weten alleen te kunnen optreden bij onredelijke winsten - en die worden er momenteel niet gemaakt, voor zover de toezichthouder kan zien.

Sinds Poetin op 28 oktober aankondigde dat per 8 november al het gas dat Gazprom nog over heeft extra naar Europa kan, is de gasprijs met zo’n dikke tien procent gedaald. Al krabbelde hij woensdag weer omhoog, toen bleek dat Gazprom geen cruciale extra capaciteit in het pijpleidingensysteem van de Oekraïne heeft bijgeboekt.

Hans van Cleef, sectoreconoom bij ABN Amro,  ziet ook dat de prijzen ’aanzienlijk’ zijn gedaald, hoewel ze nog steeds ’2,5 tot 3 maal de prijzen van dit voorjaar zijn’. Hij relativeert de betekenis van 8 november. „Poetin hintte er wel op dat het allemaal via Nord Stream 2 zou moeten.” Zowel de Duitse als de Europese autoriteiten moeten echter nog een fiat geven aan het in gebruik nemen van de geopolitiek beladen pijpleiding. Rusland levert 40 procent van het Europese gas.

De gasopslagen in ons land zijn inmiddels voor 81 procent gevuld. Geholpen door een zachte oktobermaand geeft dat meer lucht voor de winter. Van Cleef: „Als het een milde winter blijft, dan is dit allemaal paniek om niks geweest. Maar als het serieus koud wordt, vraag ik me af wat er gaat gebeuren.”