Leny Hamminga: 'Ik bin gien taolpurist.' Foto: DVHN
De rubriek Hier kom ik weg is een samenwarking met het Huus van de Taol en giet over Drenten en heur verhalen. Leny Hamminga oet Taorl is schriefster en tenielregisseur. Ze zit in de redactie van het Drèentse tiedschrift Zinnig en heur neiste boek De Hunzeman is net oetkommen.
,,Ik heb een beetie een lastige ofwieking: a’k een poosie met iene Drèents praot die uut een aander deel van de provincie komp, gao’k met diegene metpraoten in zien variant van de streektaol.” Leny Hamminga (67) lacht. ,,Ik weet bijveurbeeld ok niet altied wa’k schrieven moet: hoes of huus en dat is mij ok um het even. Ik bin gien taolpurist.”
Bij het Huus van de Taol en oetgeverij Het Drentse Boek wordt oetgaon van het principe daj schrieft in de taolvariant van het gebied waor aj vortkomt. Der bint zeuven varianten. Lachend: ,,Ze vindt mij wel ies lastig. Ik heb der zölf gien muite met as mèensen mengelmoesen spreekt of schrieft.”
Hier kom ik weg
‘Het echte Drèents’
As klein wichie in Zeegse gruit ze op met een mengeling van het Grunnegs van heur pap, buren en een vrundtie en het Noord-Drèents van heur mam. ,,Ik knauwde veul meer. Toen ik later mien schoonolders ontmoette, die uut Börk kwamen, dacht ik: dan zal dit wel het echte Drèents wezen.”
Schrieven hef Hamminga altied al daon, net as lezen. As kind is ze daor al gek op. As ze in de jaoren ’70 juf wordt, giet ze ok tenielstukken veur de kinder op heur schoel in Zuudlaoren schrieven. Met schrieven in de streektaol begunt ze nao heur underwiescarrière. In 2010 wint ze de schriefwedstried van het Huus van de Taol.
Waor het Drèents in heur 37 jaor veur de klas wat undersneit is, giet ze der dan veul meer met gangs. Een Nederlandstaolig kinderboek, dat ze eerder schreven hef en zunder succes hen een grote oetgeverij stuurd hef, wordt deur Het Drentse Boek oetgeven: Een haand achter ’t gerdien.
Anne de Vries
Later volgt Lena, een boek veur volwassenen over heur oma en Van Fransje Piepelaar die in een hond ging wonen, een kinderboek. ,,Dat boek is in het Nederlands met Drèentse dialogen, net as Bartje. Ik dacht: as Anne de Vries dat kan, dan kan ik dat ok. Die combinatie maakt het lezen veur veul mensen leegdrempeliger.”
,,Wij kunt ok best Nederlands en de streektaol deur mekaor gebroeken. Bij RTV Noord is der een prissentator die in de tv-oetzending zo umschaokelt van de iene naor de aandere taol, ofhankelijk van het underwarp. Zo zul het moeten, vin ik. Gewoon doen, as dat kan! Wij moet wat lösser umgaon met de streektaol. Niet van: oh, dit mot bewaord blieven. Dat is een verleuren stried. Taol ontwikkelt zuch. Wij praot nou ja ok aans as in de 17de eeuw.”
Met De Hunzeman hef ze weer een Drèentstaolig boek veur volwassenen ofleverd. Der staot 36 fictieve verhalen over mèensen in. ,,Der bint liefdesverhaolen bij, verhaolen over lichte criminaliteit; de soms wat klungelinge stried van mèensen um de kop boven waoter te holden in het daogelijks bestaon komp naor veuren. Het bint verhaolen die ik de leste acht tot tien jaor schreven heb.”
,,Hoe ik derbij kom? Ik kiek altied graog naor andere mèensen, mag ze graog stiekem bestuderen. Hoe staot ze, hoe zit ze, hoe kiekt ze? Daor haol ik dan vaok inspiratie oet. Lichaamstaol, daor kuj veul oethalen.”