Ruslandexpert Hans van Koningsbrugge. Corné Sparidaens
Hans van Koningsbrugge, hoogleraar Russische Geschiedenis en Politiek aan de Rijksuniversiteit Groningen, geeft elke zaterdag zijn commentaar op de oorlog in Oekraïne. Vandaag aflevering 203.
Vanuit het Kremlin klinkt onophoudelijk het verhaal: wij, Rusland, gaan deze oorlog winnen, want we zijn een groot zomeroffensief tegen Oekraïne gestart. Maar het tegendeel is waar. Laat ik even wat wapenfeiten op een rij zetten.
De verovering van Pokrovsk is niet gelukt. Die stad in het noordwesten is nog in handen van Oekraïne. Ze is van groot strategisch belang vanwege aanvoerlijnen naar het front. In Sumy, op dertig kilometer van de grens, heeft Oekraïne zelfs een tegenaanval ingezet. En op eilandjes vlakbij het door Russen bezette schiereiland De Krim treden steeds meer en vaker Oekraïense troepen op.
‘Alle Oekraïeners over de kling jagen’
Van dat geweldige zomeroffensief van de Russen is dus niet veel terechtgekomen. En als je dan in de RIA Novosti, het Russisch staatspersbureau, een column leest dat iedereen in Oekraïne over de kling gejaagd moet worden dan is het duidelijk dat het vredessentiment naar de gewone Rus niet doorklinkt.
Maar de Amerikaanse president Donald Trump verliest zijn geduld. Zijn deadline aan zijn Russische collega Poetin om de oorlog te beëindigen is met vijftig dagen vervroegd. Al op 8 augustus moet een staakt-het-vuren ingaan.
Bovendien legt Trump landen die nog olie kopen van Rusland zware sancties en hoge importheffingen op. India, de tweede grootste afnemer van Poetins olie, is al gezwicht. Het kan niet lang duren of China volgt. Dat land is totaal van Amerikaanse export afhankelijk. De Chinese regering zal inmiddels ook inzien dat de oorlog een verloren zaak is voor Rusland als zal men dat natuurlijk niet openlijk zeggen.
De Russische economie lijdt zwaar onder de oorlog. Er wordt amper geïnvesteerd in de niet-oorlogsindustrie, dus gaat minder geld naar zieken- en ouderenzorg. En in belangrijke landbouwgebieden is de oogst mislukt. Gewone Russen merken dat de prijzen van alles stijgt en dat ze koopkracht verliezen.
‘Totale mismatch’
Maar onder Russen is totaal geen besef dat ze afstevenen op een ramp. Ze beschouwen Oekraïners nog steeds als misleidde Russen. Het is een totale mismatch tussen de werkelijke situatie en het verhaal dat ze telkens uit het Kremlin horen. De vraag is, zeker nu Trump zijn tanden er inzet, hoe lang kan de gewone Rus nog blijven geloven dat men deze oorlog aan het winnen is?