De ballon kwam neer in De Hoeve. Foto: CAMJO media
Bij een ongeval met een luchtballon bij De Hoeve in Friesland is woensdagavond een passagier, een 66-jarige vrouw uit de gemeente Opsterland, overleden. Vijf anderen moesten voor behandeling naar het ziekenhuis. Drie van hen zijn zwaargewond. Dit is wat we nu weten over het ongeval.
Wat is er gebeurd?
Rond 21.00 uur op woensdagavond kwam een grote luchtballon in de problemen toen het de landing inzette bij De Hoeve, ter hoogte van Wolvega.
In eerste berichten werd gesproken over een crash. Monique Hoogeslag, woordvoerder van de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart (KNVvL), weersprak deze berichten later op de avond en liet weten dat het voertuig al aan de grond stond toen een plotselinge harde wind het meenam.
Al stuiterend over een weiland werden minstens vijf mensen uit de mand geslingerd. Een van hen moest gereanimeerd worden. Hulp mocht voor deze persoon niet meer baten, het slachtoffer is overleden. In ieder geval twee anderen zijn met botbreuken naar het ziekenhuis vervoerd.
De ballon kwam neer in De Hoeve. Foto: CAMJO media
Hoe kon het ongeval gebeuren?
Toen de bemanning na een uurtje probleemloos varen, de gebruikelijke duur, de landing in wilde zetten, veranderde het weer volgens getuigen plotseling. Een harde wind stak op. Daarna ging het mis. Hoogeslag: „De piloot is zeer ervaren en heeft de ballon keurig neergezet op de grond. Maar door de harde wind kreeg hij daarna enorm veel voorwaartse snelheid. Ze gingen stuiterend door de wei.” Op beelden is te zien dat de enorme rieten mand tientallen meters door het grasland getrokken is.
Om welke luchtballon gaat het?
Het gaat om een luchtballon met het registratienummer PH-GPH. Deze ballon uit bouwjaar 2023 is de grootste luchtballon van ons land en biedt plaats aan 34 inzittenden, waaronder een piloot en een co-piloot. Woensdagavond steeg de rode ballon om 20.00 uur op in Joure, met 34 mensen aan boord.
Wat gebeurde er na het ongeval?
Direct nadat duidelijk werd wat er gebeurd was, schaalden de hulpdiensten groot op. Al gauw werd opgeschaald naar een GRIP 1 incident. Dit wordt gedaan wanneer structurele samenwerking en coördinatie van hulpdiensten vereist is. De ambulancedienst gaf een zogeheten ‘code 10 af’, wat betekent dat bij een incident rekening wordt gehouden met meer dan tien gewonden.
Twee traumahelikopters, minstens veertien ambulances en verschillende brandweereenheden kwamen ter plaatse. Zoals gezegd mocht hulp voor een van de slachtoffers niet meer baten. Deze persoon is ter plaatse overleden aan de opgelopen verwondingen. In ieder geval twee van de gewond geraakte personen liepen botbreuken op en zijn voor behandeling overgebracht naar het ziekenhuis.
Een woordvoerder van de veiligheidsregio laat donderdagochtend weten dat drie van de slachtoffers zwaargewond zijn geraakt en in het ziekenhuis liggen. Hij weet niet of zij in levensgevaar verkeren. De woordvoerder meldt dat de bestuurder van de ballon niet een van deze zes mensen is. De luchtvaartpolitie zal donderdag later meer informatie delen over de slachtoffers, aldus de veiligheidsregio Fryslân.
De ballon is „een van de grootste van Nederland, maar met 34 personen in een grote mand sta je dan alsnog dicht op elkaar”, vertelt de woordvoerder. „Je kunt je voorstellen dat als de ballon dan een harde landing maakt en de mand stuitert, mensen ook flink stuiteren.” Hij bevestigt eerdere berichten dat mensen uit de mand zijn gevallen. Het precieze aantal weet hij niet, „sommigen zullen ook snel zijn uitgestapt”.
Hulpdiensten kwamen direct na het ongeval massaal ter plaatse. Foto: Noordernieuws
Hoe gaat het met de overige passagiers?
De mensen in de luchtballon die niet gewond zijn geraakt, werden na het ongeval opgevangen door de hulpdiensten. Zij zijn rond 23.30 uur met een touringcar weggebracht. Voor hen was onderdak geregeld in het dorpshuis, maar ze kozen ervoor om naar huis te gaan.
Het 66-jarige dodelijk slachtoffer en enkele van de gewonden van het ballonongeluk zijn werkzaam bij Dierenartscombinatie Gorredijk. De groep kreeg de ballonvaart cadeau van de praktijk omdat ze een bedrijfsjubileum te vieren hadden.
KNVvL: ongelukken met luchtballonnen zijn uitzonderlijk
Een ongeluk met een luchtballon komt niet vaak voor. Volgens Monique Hoogeslag van de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart (KNVvL) zijn er de laatste dertig jaar geen slachtoffers gevallen door een ballonvaart. „Dit trekt iedereen zich aan, we leven mee met alle betrokkenen.”
De betreffende ballon is in 2023 in gebruik genomen, weet Hoogeslag. De piloot, die ongedeerd bleef, was volgens haar heel ervaren. „De impact is heel groot.”
Het onderhoud wordt volgens haar gedaan door gespecialiseerde bedrijven die onder toezicht staan van de Inspectie Leefomgeving en Transport. „Piloten krijgen een gedegen opleiding en moeten elke twee jaar hun bekwaamheid laten zien. Daar voldeed deze piloot zeker aan.”
Piloot aangemerkt als verdachte
De piloot van de luchtballon die woensdagavond een fatale landing maakte in De Hoeve is door de politie als verdachte aangemerkt. Dit zegt woordvoerder Jan Willem Zwart van de Veiligheidsregio Fryslân.
Het is gebruikelijk dat betrokken piloten bij ongevallen als verdachte worden aangemerkt. Het geeft de politie meer mogelijkheden tot ondervraging. Zijn exacte handelen tijdens de ballonvaart van woensdagavond wordt uitgezocht.
Donderdag aan het begin van de middag stuurde de politie drones de lucht in boven de plek van het ongeval. Forensische onderzoekers zijn ter plekke om de mand nader te bekijken. Het is de bedoeling dat de mand wordt gekanteld, zodat de onderliggende zijde kan worden bekeken. Om de zware mand te bewegen, zijn medewerkers van het bedrijf GreetZZ Ballonvaarten aanwezig – de eigenaar van de verongelukte ballon.
Wat gaat er nu gebeuren?
In de directe uren na het ongeval werd een onderzoek naar de oorzaak van het ongeval ingesteld door de luchtvaartpolitie. Ook de Onderzoeksraad voor de Veiligheid voert op in het weiland waar de ballon neerkwam een verkennend onderzoek uit. Het onderzoek ging de gehele nacht door. Om dit te vergemakkelijken, is verlichting geplaatst.
Twee inspecteurs van de Onderzoeksraad voor Veiligheid hebben de hele nacht onderzoek gedaan in Friesland. Een woordvoerder heeft nog geen resultaten van hen gehoord. Ze vertelt dat zij mensen interviewen en foto’s nemen „van vluchtige informatie, zodat er niets verloren kan gaan”. Op basis van dit verkennend onderzoek beslist de raad of „we uiteindelijk een groot onderzoek starten” om daaruit veiligheidslessen te leren. Die beslissing valt ergens „de komende dagen”.
